उमेरले ८५ वर्ष पार गरेका अब्दुल लतिफ शौक आफ्ना गजलमा जवानीको आगो ओकल्छन् । उर्दूभाषी सायरमध्ये पुराना र चर्चित अब्दुल ख्यातिप्राप्त गजलकार हुन् । नबाबहरूको सहर लखनउका सायरसमेत उनको स्वरमा जादु देख्छन् ।
पछिल्ला सातामा नेपालका सीमावर्ती क्षेत्रमा भारतीय मुद्रा (भारु) को आपूर्ति बढेको छ । नेपाली मुद्रा (नेरु) को तुलनामा भारतीय मुद्राको आपूर्ति बढेपछि अनौपचारिक कारोबारमा भारुको भाउ घटेको व्यवसायी बताउँछन् । छोटो अवधिमै (एकदेखि डेढ महिना) भारुको सटही मूल्यमा धेरै कमी आउनुले पनि सीमावर्ती क्षेत्रमा नेरुभन्दा भारुको आपूर्ति धेरै रहेको पुष्टि हुने जानकारहरूको भनाइ छ ।
नेपालगन्जबाट करिब १० किमि दक्षिण भारतीय बस्ती अहलादका ४० वर्षीय माताप्रसाद यादवको दैनिकी झिसमिसेबाटै सुरु भइहाल्छ । गोठमा भएका चार दुहुना र दुई ब्याउने भैंसीको स्याहारसुसार, आहार र १० लिटर दूध दुहेर मात्र उनको काम सकिँदैन । मोटरसाइकलमा उनी घर–घर दूध संकलन गर्न हिँड्छन् । १८ वर्षदेखि उस्तै दैनिकीमा रमाएका माताप्रसादले संकलन गरेको दूध रबडी बनाउन प्रयोग हुन्छ ।
नेपालगन्जमा अस्पताल र चिकित्सकको कुनै कमी छैन । विशेषज्ञसहितको उपचार सेवा दिन सक्ने क्षमताका सरकारी र निजी अस्पताल यहाँ प्रशस्तै छन् । तर, दादुराको संक्रमणले शिशुहरूको ज्यानै जान थाल्दासमेत अभिभावकले संक्रमित बालबालिकालाई अस्पताल पुर्याएका छैनन् ।
पढाइ छाडेर एउटा हातमा चाबुक र अर्कोमा घोडाको लगाम समातेर टाँगा हाँक्न थाल्दा रामदुलारे तमौलीको उमेर २० वर्ष पनि थिएन । पुस्तैनी पेसा सम्हाल्दै उनी एउटा घोडा भाडामा लिएर नेपालगन्जका सडकमा टाँगासहित निस्केका थिए ।
बाँकेको डुडुवा गाउँपालिकाको राप्ती नदी तटीय बस्ती होलियाका हजारीलाल तेलीले धवलशमशेर जबराको नाम सुने पनि अहिलेसम्म भेटेका थिएनन् । तर, मंसिर ४ मा प्रतिनिधिसभा सदस्य पदका उम्मेदवार बनेका धेरैमध्ये उनको रोजाइमा जबरा परे । हजारीले सबैका अगाडि गोप्य मतदानको रहस्य खोल्दै भने, ‘योपल्ट त भोट हलोलाई दियौं ।’
राप्ती नदी उर्लंदै गाउँतर्फ सोझिएपछि ज्यान जोगाउन काखमै निदाएकी सानी छोरीलाई च्यापेर अनिता केवट हतारहतार फुसको घरको छानामा चढिन् । बाढीले घर भत्काउन थाल्यो । दुवैको ज्यान संकटमा पर्यो । ‘घाँटीघाँटी पानीमा हाम्फालें । अनि नजिकै अर्को घरको छतमा गएर बस्यौं,’ अनिताले भनिन्, ‘त्यही घरमा भोकभोकै ४ दिन बित्यो ।’
बाँके निर्वाचन क्षेत्र नम्बर २ की प्रतिनिधिसभा सदस्य उम्मेदवार विद्यादेवी शर्मा सरकारी कागजात किर्ते तथा ठगी मुद्दामा पक्राउ परेकी छन् । उम्मेदवारी दर्ता गराएको केही बेरमै उनलाई प्रहरीले पक्राउ गरेको हो ।
तटबन्ध भत्काएर राप्तीको बाढी बस्तीतर्फ सोझिएपछि बाँकेको देउपुराका बासिन्दाको भोक–निद्रा हराएको छ । ‘५ दिन भयो, सुतेको छैन । कुन बेला घरखेत बगाउने हो भन्ने चिन्ता छ,’ तटीय क्षेत्रमा दिनरात गस्ती र निगरानीमा खटिँदै आएका फारुक अलि शेषले भने, ‘दिनदिनै तटबन्ध भत्काउँदै छ । राति निद्रा पर्दैन । नदी बस्तीतिर पस्ने खतरा बढेको छ । बगाउने डरले कोही सुत्न सकेका छैनन् ।’