घुरिन्भीरको घोङ्रेरूखमा घाम लागेपछि जैपा गाउन थाल्छ । रोल्पाको सुदूर गाउँ हो जैपा । अनि घोङ्रेरूख त्यहाँको घडी । भीरको टाउकोमा घुङ्रिएको रयाजको त्यो बूढो रूखमा घाम लाग्नु नै दिनको दोपहर हुनु हो ।

प्रधानमन्त्री केपी ओलीले ‘मिथ’ का राम नेपालमा जन्मेको दाबीसँगै गुमनाम ठोरी सञ्चारमाध्यममा (दुई/चार दिन नै सही) झुलुक्क झुल्केको सत्य हो । योभन्दा पनि सत्य हो, भारतमा मोदीले जसरी नेपालमा ओलीले गरेको ‘राम’ राजनीति । त्यत्ति नै सत्य हो, नुन बोक्ने हटारु लर्को लाग्ने कुनै जुगको नुनथलो ठोरी हो । भिखनाठोरीमा गुड्ने रेल गीत भएर फुलेको नि सत्य हो–

भोटेताल्चा मारेर छातीमा, राखेँ तिम्लाई कलेजी माझैमा (गीत– सरुभक्त, स्वर– तिलक बम मल्ल, परिवेश ब्यान्ड)

नेपाली भान्साबाट भोटे नुन बिलाएकै जुग बिते पनि जनजिब्रोबाट बिलाउन बाँकी छ । भोटे नुनसँगै भोटे ताल्चा र भोटे कुकुर लोक ‘सम्झना सल्लाघारी’ मा भुर्रभुर्र उड्छन् । ती कहिले ‘आहानमेन’ भएर उड्छन् त कहिले ‘गीत’ भएर । कहिले ‘आसिक’ त कहिले ‘मन्त्र’ भएर ।

लोककथन छ, ‘सुन नभए नि हुन्छ, मानिसलाई नुन नभई हुन्न ।’सञ्जोग ! नहुँदा पनि हुने ‘सुन’ यतिबेला जुगकै सर्वाधिक महँगो छ ।

छोरो ‘टुप्लुक्क’ आइपुग्ला कि भनी १८ वर्षदेखि बाटो हेरिरहेकी एउटी आमा आफूले खानुअघि छोरालाई खाना पस्केर अङ्नामा राखिदिन्छिन्  । रातदिन छोरा–खोजरत उनै दाङ सिस्सन्याकी ६९ वर्षीया आमाको एक दिनको दैनिकी हो यो  । त्यो एक दिन अर्थात् २०७६ पुस २८ को ।

‘कोक्करे को कोलोलो ऽऽऽ !’ भाले बासेपछि जेई उठ्छिन् । चिचिले सनाई बजाउँदै जेईलाई पछ्याउँछु । पिठ्युँमा बोक्छिन् । चाखी नार्छिन् । चाँखी संगीतमा पिठो होइन, गीत पिँध्छिन् । चाँखी धुन गाँसिएको जेई गीत लोरी सुनेजसरी निदाउँछु ।