पशुपति क्षेत्र विकास कोषले पशुपतिनाथको प्राचीनता मासिने गरी गुरुयोजना तयार गरेको छ । कोषको कार्यकारी परिषद्बाट पारित गुरुयोजनामा पशुपतिनाथ मन्दिरको पश्चिमी ढोका भत्काउने, आर्यघाट हटाउने र ब्रह्मनाल सार्नेसम्मका योजना छन् । गुरुयोजनाले प्राचीनता मास्ने भन्दै संरक्षण अभियन्ता र स्थानीय बासिन्दाले आपत्ति जनाएका छन् ।
पशुपति आर्यघाटमा शव जलाएरै बिदुर बुढाथोकीले ३६ वर्ष बिताइसके । शवसँग उनी कहिल्यै डराएनन् । अचेल डराइ–डराइ शव जलाउँछन् । कारण हो— विश्वव्यापी रुपमा फैलिएको कोरोना भाइरसको महामारी ।
पशुपति क्षेत्र विकास कोषले शुल्क लिएर गर्दै आएको विशेष पूजा शुक्रबारदेखि स्थगित गरेको छ । सरकारले २५ जनाभन्दा बढी जम्मा नहुन गरेको आग्रहलाई मध्यनजर राखेर पशुपति क्षेत्रमा विशेष सर्तकता अपनाउन विशेष पूजा रोकेको कोषका संस्कृति महाशाखा प्रमुख प्रेमहरि ढुंगानाले जनाए ।
पशुपतिको मूल भट्ट गणेश भट्टले मंगलबार बिहान पशुपतिनाथमा प्रसाद चढाए । केही बेरपछि मन्दिरका दोस्रो वरियताका श्रीराम भट्टले मन्दिरभित्रको मुख्य मूर्तिसँगै राखिएको पशुपतिनाथको मूर्तिमा विधिपूर्वक पूजा गरे । मन्दिरका पालोवाला भण्डारी विजय राजभण्डारीले मूर्ति निकालेर डंगोल समुदायलाई दिए ।
पशुपतिनाथ क्षेत्रमा मनाइने देशोद्धार पूजा सञ्चालनको जिम्मेवारी यो वर्ष विजय राजभण्डारीको काँधमा आएको छ । पूजासामग्री जुटाउनेदेखि भोज खुवाउनेसम्मको खर्च उनैले बेहोर्नुपर्छ । राँगो किन्न ७० हजार, फलफूल र रोटीका लागि ८० हजार, भोज खुवाउन करिब ७ लाख खर्च हुने अनुमान गरिएको छ ।
राजधानीको एक अस्पतालले ललितपुरका मिठाबहादुर खड्काको उपचार सम्भव नभएको भन्दै घर फर्काइदिएपछि परिवारले पशुपतिस्थित आर्यघाट सेवा केन्द्र पुर्याए । केन्द्रका वैद्यसँग केही दिन उपचार गरेपछि २०७४ कात्तिक १७ गते घर फर्काइयो । अस्पतालले उपचार गर्न नसक्ने भन्दै फर्काइएका खड्का अहिले स्वस्थ छन् ।
पशुपति विकास कोषले गुणस्तरहीन खानेकुरा र सुत्ने ठाउँको व्यवस्थापन नगरेको भन्दै भण्डारीहरूले विरोध गरेर मन्दिरको ढोका एक घण्टा ढिला खोल्न थालेका छन् । शिवरात्रिपछि बिहान ४ बजे खोल्नुपर्ने ढोका पाँच बजे मात्रै खोल्न थालिएको पशुपतिनाथका भण्डारी केदारमान भण्डारीले बताए ।
‘पशुपतिलाई हिन्दुहरूको अन्तर्राष्ट्रिय तीर्थस्थलको रूपमा विकास गर्न’ पाँच वर्षअघि घोषणा भएको पशुपति राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाले गति लिन सकेको छैन । तीन वर्षअघि पूरा गर्ने गरी वर्ष २०७१ बाट यो आयोजना सुरु भएको थियो । आयोजनाका लागि छुट्याएको रकमसमेत खर्च गर्न नसकेको अर्थ मन्त्रालयले जनाएको छ ।
वाग्मती नदी किनाराको सिनामंगल र थापाथलीको सुकुम्बासी बस्ती व्यवस्थापन नगर्दा नदीको बहाव क्षेत्रमा काम गर्न समस्या भएको छ । खोला किनारामै बस्ती बसेपछि बहाव क्षेत्र कायम गरी पर्खाल लगाउन सकिएको छैन । अधिकार सम्पन्न वाग्मती सभ्यता एकीकृत विकास समितिका सूचना अधिकारी कमल अर्यालले सुकुम्बासी बस्ती नै यो वहाव क्षेत्रभित्र रहेको बताए । उनले भने, ‘कति त घाटै बस्तीभित्र परेका छन् ।
शिवरात्रिका लागि भारतका विभिन्न अखडाबाट आउने साधुमध्ये उच्च श्रेणीका साधु कम आउने गरेको पाइएको छ । गुठी संस्थान पशुपति गोश्वारा कार्यालयका अनुसार यस वर्ष तीन हजार ७२ साधु शिवरात्रिमा पशुपति आएका थिए । कार्यालयकी प्रमुख उमा आचार्यका अनुसार चार सय ३७ नागाबाबा आए । साधुमध्ये नागा साधुलाई उच्च मानिन्छ ।
