तराई–मधेसमा हरेक वर्ष मनाइने लोकपर्व ‘सामा–चकेवा’ नौ दिनसम्म मनाएर चेलिबेटीहरूले बुधबार एकथलोमा भेला भई सम्पन्न गरेका छन् । महोत्सवकैं रूपमा विशेष गरी थारू महिलाहरूले लहानको पशुपति माविको प्राङगणमा भेला भई सामा चकेवा सम्पन्न गरेका हुन् ।
पौराणिक परम्परालाई मान्नका लागि चाडपर्व मनाउने र मेला लाग्ने गर्छ । सर्वसाधारणको किनमेलको थलो मेलालाई मानिन्छ । सिरहा र धनुषाको कमला नदी किनारमा भने पृथक मेला लाग्दछ त्यो हो भूत मेला । जुन मेलामा तान्त्रिक विद्या सिद्ध गर्न धामीहरू आफ्नो रूप फिँजाएर काप्छन् ।
तराई–मधेस विकासको मेरुदण्ड हुलाकी सडकको सिरहा खण्ड बरियारपट्टीमा पूर्वप्रधानमन्त्री एवं नेकपा अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले दुई वर्षअघि शिलान्यास गर्दा स्थानीय हर्षित भएका थिए । तर ०७४ चैत ६ मा गरिएको शिलान्यासपछि काम अगाडि नबढ्ना स्थानीय निराश बनेका छन् ।
सिरहाको लहान नगरपालिका १५ लग्राहास्थित सिंगो दलित मुसहर बस्तीमा ज्वरोको प्रकोप फैलिएको छ । सिंगो बस्तीमा दुई सातादेखि फैलिएको ज्वरोको प्रकोपबाट काखे बच्चादेखि बृद्धबृद्धासम्म थलिएका छन् । ज्वरोबाट एकै घरका ६ जनासम्म थलिएका छन् ।
तराई–मधेसका नर्सरीमा ‘सयपत्री’ ढकमक्क फुलेका छन् । बढी फूल खपत हुने समय तिहार, छठलगायत चाडपर्वलाई लक्षित गरी हुर्काएका सयपत्रीले नर्सरीको शोभा बढाएको छ । फूल व्यवसायीका लागि राम्रो आम्दानीको स्रोत बनेको छ ।
उपचारका लागि लैजाँदै गरिएकी श्रीमतीको बाटैमा मृत्यु । श्रीमतीको शव बोकेर फर्कंदै गर्दा एम्बुलेन्स दुर्घटनामा परी श्रीमान्को पनि मृत्यु । सिरहाको कर्जानाहा–७ की ६० वर्षीया गंगियादेवी साह र उनका श्रीमान् ६८ वर्षीय शोभित साहले एकै दिन ज्यान गुमाएका हुन् ।
गाउँघरमा भालुको नाच देखाएर उनको गुजारा चलेको छ । सिरहा सुखिपुर–८ का ३० वर्षीय साविरको परिवारमा १० जना छन् । चटक देखाउने पेसा गर्न उनले भालु जंगलबाट समातेर ल्याएका होइनन् । बाजे हथियालाई बिहेमा ससुरालीले दाइजोमा भाले र पोथी भालु दिएका थिए । अहिलेको भालु तिनै जोडीको अन्तिम सन्तान हो ।
अधिकारकर्मी र प्रहरीको सक्रियतामा केही बालविवाह रोकिए पनि तराईका जिल्लामा भने झनै बढेको छ । मधेसमा दलित डोम समुदायमा बालविवाह प्रचलन अझै कायम छ । तराई मधेसको समाजमा छोरीका लागि पर्याप्त दाइजो दिनुपर्ने बाध्यता भएकाले पनि अभिभावकले किशोरी उमेरमा नै विवाह गरिदिन पुग्छन् ।
सिरहा प्रहरीले हत्या घटनाको अनुसन्धान दायरालाई बढाएर अपराधी पक्राउलाई तीव्रता दिएपछि महिला पतिबाटै असुरक्षित भएको रहस्य खुलेको छ । दुई वर्षअघि पति सत्य नारायण यादवको हत्या भएपछि सिरहा कल्याणपुर नगरपालिका–४ की २५ वर्षीया गीतादेवीले देवर अक्षय कुमारसँग २०६६ सालमा सामाजिक रीतिरिवाज अनुसार विवाह गरिन् ।
