सुदूरपश्चिम प्रदेशमा सञ्चालित ठूला तथा राष्ट्रिय गौरवका आयोजनाहरूबारे चुनावी र कहिलेकाहीं राष्ट्रिय चर्चामा मात्रै आउँछन् । केही कार्यान्वयनमा चरणमा रहेका आयोजनाको काम पनि कछुवा गतिमा अघि बढ्दा, सुदूरपश्चिमको जीवनस्तरमा परिवर्तन देखिन अझै केही समयलाई पर्खनुपर्ने देखिन्छ ।
खाद्य अधिकार अभियन्ताको राष्ट्रिय भेलाले ११ बुँदे धनगढी घोषणापत्र जारी गरेको छ । देशभरिका खाद्य अधिकारको क्षेत्रमा क्रियाशील संस्था तथा अभियन्ताहरू सहभागी भेलाले आइतबार घोषणा पत्र जारी गरेको हो ।
राष्ट्रिय गौरवको रानी जमरा कुलरिया सिँचाइ आयोजनाको दोस्रो चरणअन्तर्गत निर्माणाधीन लम्की–चुहा नहरमा पानी छाडिएको छ । आयोजनाले दोस्रो चरणअन्तर्गत लम्की–चुहा नगरपालिकाको ६ हजार हेक्टर जमिन सिञ्चित हुने गरी ६ वर्षपछि १४.६ किमि लम्बाइको नहर निर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुगेको हो ।
कैलालीमा मंगलबार दिनभर घाम झुल्केको थिएन्, चिसो बढेको थियो । कठ्यांग्रिँदो चिसोमा साना केटाकेटी बोकेर त्रिनगर–गौरीफन्टा नाकाबाट केही नेपाली भारत पस्दै गरेका थिए । यो दृश्य निकै पीडादायी देखिन्थ्यो ।
कैलालीको बसन्ता र मोहना–लालझाडी जैविक मार्ग आसपासका बस्ती छेउछाउ बाघ देखिन थालेको छ । घाँसदाउराका लागि वनभित्र पस्नसमेत स्थानीय डराइरहेका छन् । राति खोर र गोठभित्रका बाख्रा, बंगुर र गाईगोरुसमेत खान लागेको स्थानीयले बताएका छन् ।
आर्थिक अभावमा जाँच गर्न नसकेर रोग लुकाएर बसेका धनगढी उपमहानगरमा १८ महिलाको पाठेघरमा क्यान्सर भएको फेला परेको छ । धनगढी उपमहानगरपालिकाको आयोजनामा भएको एकदिने क्यान्सर रोगसम्बन्धी निःशुल्क स्वास्थ्य शिबिरमा चेकजाँचको क्रममा उपमहानगरभित्रका १८ महिलाको पाठेघरमा क्यान्सर भएको पत्ता लागेको हो ।
लागूपदार्थको उच्च मात्रा प्रयोग गर्दा ३ महिना अघि १४ वर्षीय सुदीपको मृत्यु भयो । कञ्चनपुरको कृष्णपुर–२ का स्थानीय उनी चरेश, गांँजा हुँदै पछिल्लो पटक भारतबाट औषधिका रुपमा अवैध रूपमा भित्रिने नाइट्रोभेट प्रयोग गर्थे । तर, एकै पटक नाइट्रोभेटको धेरै मात्रा सेवन गर्दा गिरीको ज्यान गयो ।
धनगढीको कैलाली पुलदेखि क्याम्पस रोडसम्मका व्यावसायिक सटर तथा भवनमा घन बज्रिरहेको छ । घनले तोड्न नसकिएका भवन डोजरले गड्याङगुडुङ ढालेको छ । न कसैको विरोध/अवरोध न कसैको चिच्याहटका अवाज निस्केको छ ।
आयात बढ्ने, विदेशी विनिमय सञ्चिति घट्ने र व्यापार घाटा चुलिने भएपछि राष्ट्र बैंक एवं सम्बद्ध मन्त्रालयहरूले एकपछि अर्को निर्णय गर्दै आयात निरुत्साहितको नीति अघि सारेका छन् ।
कञ्चनपुरको पुनर्वास नगरपालिका–११ रामजानकी टोलकी अस्तिनु चौधरीले तीन कठ्ठा जग्गामा मेन्था (तुलसी प्रजातिको बहुवर्षीय बिरुवा) जडिबुटी खेती लगाउन सुरु गरेकी छिन् । आफैले हुर्काएको गंगाजमुना सामुदायिक वनबाट आउने बन्यजन्तुले लगाएको धान र गहुँबाली खाइदिने दुःखले उनले मेन्था खेती सुरु गरेकी हुन् ।
