कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
२१.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १५३

आइसोलेसनमा जानै डराउँछन् स्वास्थ्यकर्मी

कपिलवस्तुको अवस्था नाजुक : संक्रमण पुष्टि भएका ३ सय ३४ पुगे, क्वारेन्टाइन र आइसोलेसन व्यवस्थापनमा संकट
मनोज पौडेल

कपिलवस्तु — आवश्यक स्वास्थ्य पूर्वाधार नरहेको जिल्लामा संक्रमितको संख्या ह्वात्तै बढेपछि व्यवस्थापनमा संकट भएको छ । जिल्लाका १० वटै स्थानीय तहमा संक्रमित बढिरहेका छन् । पर्याप्त क्वारेन्टाइन र आइसोलेसन नभएकाले यहाँको अवस्था दयनीय बन्दै गएको हो ।

आइसोलेसनमा जानै डराउँछन् स्वास्थ्यकर्मी

अहिले आइसोलेसन निर्माणका लागि खाली भवन अभाव छ । मंगलबारसम्म संक्रमितको संख्या ३ सय ३४ पुगेको छ । आवश्यक चिकित्सक र स्वास्थ्यकर्मी नहुँदा संक्रमण पुष्टि भएकाहरूको रेखदेख हुन सकेको छैन ।

यशोधरा गाउँपालिकाको अनिरुद्ध माविमा रहेको आइसोलेसन सेन्टरमा स्वास्थ्यकर्मी जान डराउँछन् । उक्त सेन्टरमा सोमबार दुई जनालाई पखाला लागेको खबर गर्न एक प्रहरी गाउँपालिकाको स्वास्थ्य शाखामा पुगे । तर, स्वास्थ्यकर्मी जानै मानेनन् । ती प्रहरीसित औषधि दिएर पठाए । आइसोलेसनमा ८८ जना छन् । गाउँपालिकामा एक संक्रमित छन् । बाँकीलाई ल्याउन सकिएको छैन । कृष्णनगर नगरपालिकाको आयशा गल्र्स कलेजमा बनाइएको आइसोलेसन सेन्टरान २५ संक्रमित राखिएको छ । त्यहाँ पनि स्वास्थ्यकर्मी टेक्नै डराउँछन् । ‘बलियो स्वास्थ्य सुरक्षा उपकरण छैनन्,’ एक स्वास्थ्यकर्मीले भने, ‘कसरी जाने ?’ टाढैबाट हेरचाह गरिएको उनले बताए । ‘संक्रमितलाई समस्या नपरोस् भनेर भगवान्सित कामना गरिरहेका छौं,’ उनले भने ।

‘हाम्रो ज्ञान, सीप र दक्षता क्वारेन्टाइनसम्म हेर्ने हो,’ यशोधराका स्वास्थ्य शाखा प्रमुख ज्योतिप्रकाश दुबेले भने, ‘आइसोलेसन सेन्टरमा जाँदैनौं ।’ यस्ता सेन्टरमा चिकित्सक र स्टाफ नर्स आवश्यक रहेको उनले बताए । त्यहाँ चिकित्सक छैनन् ।

जिल्लामै स्वास्थ्यकर्मीको अभाव छ । मापदण्डअनुसार यस्ता सेन्टरमा डाक्टर, स्टार्फ नर्स र पारामेडिकल स्टाफ अनिवार्य छ । एम्बुलेन्स पनि चाहिन्छ । तर, मायादेवी गाउँपालिकाबाहेक नौ स्थानीय तहका आइसोलेसनमा न चिकित्सक छन् न त स्टाफ नर्स । स्थानीय तहका सिनियर अहेवको नेतृत्वमा स्वास्थ्यकर्मी छन् । विजयनगर गाउँपालिकाका स्वास्थ्य शाखा प्रमुख नआएपछि वडा ७ का वडाध्यक्ष दिनेश चौधरीले उनलाई आइसोलेसन सेन्टरमा प्रवेश निषेध गरिएको सूचना टाँसेका छन् । स्वाब संकलनदेखि त्यसलाई परीक्षणका लागि पुर्‍याउन एम्बुलेन्स कुदाउनुपरेको छ । जिल्ला कोरोना हटस्पट बनेको छ । एक महिनामा ३ सय ३४ संक्रमित पुगे । ४ हजार ५ सय बढी क्वारेन्टाइनमा छन् । जिल्लास्तरीय कोरोना भाइरस क्राइसिस म्यानेजमेन्ट समितिको बैठकले तत्काल ३० जना स्वास्थ्यकर्मीको माग गरेको प्रमुख जिल्ला अधिकारी दीर्घनारायण पौडेलले बताए । ‘१० डाक्टर र २० स्टाफ नर्स माग गरेका छौं,’ उनले भने, ‘माग गरेको साता बित्यो संघ र प्रदेशबाट सुनुवाइ भएको छैन ।’

जिल्लामा संक्रमण बढ्नुको कारण अव्यवस्थित क्वारेन्टाइन हुन् । ‘हाम्रो अध्ययनले क्वारेन्टाइनबाट संक्रमण बढेको देखाएको छ,’ विश्व स्वास्थ्य संगठनका एक अधिकारीले भने, ‘यसलाई सुधार नगरेसम्म संक्रमण अझै बढ्छ ।’ सामाजिक दूरीलाई बेवास्ता गरिएको छ । सरसफाइ छैन । एउटै शौचालय र ह्यान्ड पम्प प्रयोग गरिएको छ । कोठामा क्षमताभन्दा बढीलाई राखिएको छ । ‘एउटै कोठामा २० देखि ४० जना बसेका छन् । त्यसमध्ये एक जना संक्रमित हुनेबित्तिकै अरूलाई पनि सर्छ्,’ उनले भने । कोरोनाको लक्षण नदेखिएका पनि संक्रमित भइरहेकाले त्यो बढी चुनौतीपूर्ण रहेको उनले बताए । ‘जिल्लामा संक्रमण बढ्दो भए पनि अहिलेसम्म समुदायमा संक्रमण फैलिएको छैन,’ उनले भने, ‘त्यही भएर बेलैमा सजगता अपनाउनु अति आवश्यक भएको छ ।’ अहिले पनि क्वारेन्टाइनलाई व्यवस्थित गरे संक्रमणको दर घट्दै जाने उनले बताए ।

यहाँको कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ कमजोर देखिएको छ । संक्रमण बढ्दै जाँदा त्यतातिर ध्यान गएको छैन । सय जना संक्रमण भएको यशोधरामा दुई सातायता कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ गरिएको छैन । सुरुमा १२ जना संक्रमित हुँदा ५२ जनाको फारम भरिएको थियो । तर, जनशक्ति र भीटीएम नहुँदा २७ जनाको मात्र स्वाब परीक्षण गरिएको थियो । ‘१२ जनापछि कसैको पनि कन्ट्याक्ट ट्रेसिङ गरिएको छैन,’ स्वास्थ्य शाखा प्रमुख ज्योतिप्रकाश दुबेले भने, ‘साधनस्रोत छैन । तत्काल गर्न सक्ने अवस्था पनि छैन । योजना बनाएका छौं । कहिलेदेखि सुरु हुन्छ थाहा छैन ।’ १७ जना संक्रमित रहेको मायादेवी गाउँपालिकामा पनि कन्ट्याक्ट ट्रेसिङको काम सुस्त छ ।

व्यवस्थापनमा राजनीतिक किचलो

आइसोलेसन सेन्टर बनाउन सघाउनुको साटो प्रदेश सरकारले राजनीति गरिरहेको कृष्णनगर नगरपालिका प्रमुख रजतप्रताप शाहले आरोप लगाए । ‘आइसोलेसन सेन्टर बनाउन पार्टीनिकट स्थानीय तहलाई राम्रो बजेट प्रदेश मन्त्रीले बाँडिरहेका छन्,’ उनले भने, ‘तर फरक विचार राख्नेलाई सोधपुछ गरेकै छैन ।’ सीमा क्षेत्रमा स्थानीय तह आक्रान्त छन् । तर पहाड र राजमार्ग क्षेत्रमा पर्याप्त बजेट पठाउने गरिएको आरोप उनले लगाए । ‘यसरी कोरोनालाई जित्न सकिँदैन । यसका लागि प्रदेश सरकारले पार्टीभन्दा माथि उठेर काम गर्नुपर्छ,’ उनले भने, ‘आफू त स्वतन्त्र रूपमा चुनाव जितेको मान्छे । म त कुनै पार्टीको भइनँ ।’

मुख्यमन्त्रीले दल हेरेर व्यवहार गरिरहेको आरोप यशोधरा गाउँपालिका अध्यक्ष गिरजेशकुमार पाण्डेले लगाए । मुख्यमन्त्रीलाई परीक्षणका लागि किट माग्दै अनुनय विनय गरे पनि उनले आश्वासन दिए पनि नपठाएको उनले बताए । सामाजिक विकास मन्त्रीले फोन नै नउठाएको र कोरोनाको हटस्पट मानिएको यशोधरामा नआएको उनले आरोप लगाए । ‘एकपटक १० लाख दिए, त्यसपछि पुग्यो प्रदेशको भूमिका,’ उनले भने, ‘निर्देशन मात्रै आउँछ । यसो गर, त्यसो गर भन्छन् । समस्या सोधिँदैन ।’ क्वारेन्टाइनबाट मान्छे भाग्दा सबै रमिते बनेको र समन्वय र सहकार्य कसैले नगरेको उनले आरोप लगाए ।

कपिलवस्तु नगरपालिका प्रमुख किरण सिंहले प्रदेश सरकारका मन्त्रीले भाषण गर्नबाहेक फिल्डमा काम गर्न ध्यान नदिएको बताए । ‘परीक्षण किट पालिकाले नै किन्नुपरेको छ,’ उनले भने, ‘ल्याब टेक्निसियन भाडामा लिएर काम गर्नुपरेको छ ।’ संघ र प्रदेश सरकारको काँचो कामले आफूहरू आलोचित हुनु परेको नगर प्रमुख सिंहले बताए ।

प्रकाशित : जेष्ठ २१, २०७७ ०९:२१
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?