कोरोनामुक्त विपद् व्यवस्थापन विज्ञ भन्छन्- 'कोभिड संक्रमण साँच्चिकै डरलाग्दो हुने रहेछ'

म आफैं गाडी चलाएर काठमाडौँ आएँ । घर आउँदा छुट्टै आइसोलेसनमा बसेको थिएँ । ५–६ दिनपछि मलाई एकदम गाह्रो हुन थाल्यो । श्वास फेर्न गाह्रो हुन्थ्यो । श्‍वास सजिलै फेरेको जस्तो लाग्ने तर शरीरले नमान्ने र गाह्रो हुने रहेछ कोभिड हुँदा । टाउको उठाउन नसक्ने रहेछ । आफूलाई गाह्रो हुँदै गएपछि घरपरिवारलाई जति सक्दो चाँडो अस्पताल पुर्‍याउ नत्र बाँच्दिन भनेँ । कोभिड शंका लागेको ७–८ दिनपछि म अस्पताल पुगेको थिएँ । मलाई सशस्त्र प्रहरी अस्पताल बलम्बु लगियो । म त्यहाँ १८ दिन बसेँ । जसमा १३ दिन आईसीयुमा बसेँ ।

त्यो १३ दिने आईसीयु बसाई एकदम कहालीलाग्दो थियो । भर्ना भएको ३–४ दिन त बाँच्छु जस्तो लागेको थिएन । कोभिडको औषधि छैन अब के औषधि दिन्छन् भन्ने चिन्ता भित्रभित्रै हुने रहेछ । डाक्टरले विभिन्न औषधि तथा सुई दिन्थेँ तर डर लागिरहने हुन्थ्यो । तर २–३ दिनपछि अलि सम्हालियो । अवस्था सुधार आएको छ भनेर डाक्टरहरुले नआत्तिनुस् भनेर हौसला दिन्थे । त्यसपछि आत्मविश्वास जाग्न थाल्यो । पक्कै पनि डाक्टरहरुको मेहनतले बाच्छुँ कि भन्ने हुन थाल्यो ।

भोक सहन नसकेर रोएँ

उपचारको ४–५ दिनपछि मलाई भोक लाग्न थाल्यो । सहनै नसक्ने गरी भोक लाग्थ्यो । भोक यत्ति साह्रो लाग्थ्यो कि अस्पतालको सेड्युल अनुसारको खाना नआउँदा आँखाबाट आँसु झर्थ्यो । कोभिडका संक्रमणपछिको त्यो पीडा झन् डरलाग्दो हुने रहेछ । त्यत्ति अस्पताल बसाइमा मैले धेरै भोक सहेको छु । अरु साथीहरुलाई पनि त्यही अनुसार भोक लागेको मैले देखेँ । कुर्न नसक्ने गरी भोक लाग्ने । कोभिड संक्रमण साँच्चिकै डरलाग्दो हुने रहेछ भन्ने बुझेँ ।

१८ दिनपछि म घर फर्किएँ । घरमा १४–१५ दिन आफू आइसोलेसनमा बसेँ । आराम गरेपछि बिस्तारै आफ्नो काम सुरु गर्छु भन्ने सोचेँ । तर मलाई एकदम खाना खान मन लाग्ने हुन थाल्यो । खाना खाँदा पौष्टिक तत्व भन्दै धेरै किसिमका खानेकुराहरु खाएँ । उमेरअनुसार खान नहुने पनि खाएँ । मासु धेरै खाएँ । केही दिनपछि फेरि डाक्टरलार्ई स्वास्थ्यमा समस्याको आयो भनेर भने । फोक्सोमा पनि समस्या भएको रहेछ । २० प्रतिशत ड्यामेज भएको रहेछ । कोरोना केही होइन भन्ने तरिकाले लिइरहेका छौं त्यस्तो नगरौं । । मलाई कुनै रोग थिएन, न प्रेसर न मधुमेह । आफूलाई असाध्यै बलियो सम्झिँन्थे । नेपालको विभिन्न ठाउँ घुम्दा पनि आफै गाडी चलाएर जान्थेँ । जनमानसमा कोरोना केही होइन भन्ने जुन सोच छ त्यसलाई त्यागौं ।

आफ्नो बानी सुधारौँ

घरको एक जनालाई कोरोना लागिसकेपछि परिवारलाई नै मानसिक पीडा हुने रहेछ । यो बाँच्दैन भन्ने सोच हुने रहेछ । मै आफैँ पनि अस्पतालको गेटभित्र एम्बुलेन्समा गइरहँदा प्लाष्टिकको पोकोमा प्याक भएर निस्कन्छु त्यसपछि परिवारसित मेरो भेट सकियो भनेर सोच्थे । कोरोनालाई हामीले हेल्चेक्रयाइँको रुपमा नलिऔँ । त्यसले धेरै नराम्रो अवस्थामा पुर्‍याउँछ ।

संक्रमण बढिरहेको छ । मैले फिल्ड जाँदा गाडीमा बस्दा खेरी मास्क लगाएको भए वा स्यानिटाइजर प्रयोग गर्दा सायद कोरोना सर्दैन थियो भन्ने लाग्छ । कोरोनाको भयावह अवस्था आउन नदिन हाम्रै हातमा छ । मास्क लगाउने, साबुन पानीले हात धुने गर्नुपर्छ र स्यानिटाइजर खल्तीमा लिएर हिँड्नुपर्छ ।

म कोरोना संक्रमित भएर त्यत्ति दुःख पाएँ तर अझै पनि म गल्ती गरिरहेको हुन्छु । कहिलेकाहीं मास्क लगाउँदा गल्ती हुन्छ, हातमा स्यानिटाइजर लगाउन बिर्सिन्छु । बानी सुधार्न समय लाग्छ तर यसलाई जीवनयापनको रुपमा प्रयोग गर्नुपर्छ । गल्तीहरु गर्नुहुँदैन ।

कोरोना लागेपछि छरछिमेकमा हिँड्दा आफूलाई ठूलो मान्छे भन्थ्यो कोरोना लागेर ढलेको थियो भनेर भन्थे । घर परिवार बाहिर निस्कएर हिँडदा पनि नजिक आउन डराउने र कोरोना लागेको परिवार भनेर दुर्व्यव्यवहार भएको पाएँ । जानेबुझ्नेले पनि त्यस्तो व्यवहार गर्थे । म काठमाडौँको सिनामंगल गैरीगाउँमा बस्छु । यता अरु पनि अहिले संक्रमित भएका छन् सायद यो कुरा मनन गर्नुभएको छ । सहरी वातावरणमा पनि दुर्व्यवहार देखिन्छ ।

सरकारले भ्याएसम्म आफ्नो स्रोत साधनले उपचार गरिरहेको छ कोरोना संक्रमितलाई । त्यो सराहनीय काम हो । आईसीयु बेड अलि थपे राम्रो हुन्थ्यो र आफ्नै भोगाइ भन्दा खानेकुरा पुर्‍याउने व्यवस्था अलि राम्रो भइदिए कोरोनाको बिरामीलाई अझै राम्रो हुनेथियो ।

_{(मन्त्रालयले मंगलबार आयोजना गरेको नियमित कोरोना मिडिया ब्रिफिङमा डा रञ्‍जनले सुनाएको कोरोना अनुभवको सम्पादित अंश)}