कोभिड, भीड र गाईजात्रा [तस्बिरहरू]

मृतकको सम्झनामा लगिने ताहा साँ परिक्रमाको क्रममा बढीमा २० जना मात्र सहभागी हुन दाफा, भजन, सांस्कृतिक समूह, बाजा खल:लगायत सबैमा अनुरोध गर्ने निर्णय समेत गरिएको थियो । वर्षभरि दिवंगत भएका आफन्तको सम्झनामा गाईजात्रा पर्व मनाउने चलन छ ।

मृतात्माले मोक्ष प्राप्त गरून् भन्दै भदौ कृष्ण प्रतिपदाका दिनदेखि श्रीकृष्ण जन्माष्टमीसम्म गाईजात्रा मनाउने परम्परा छ । हिन्दुधर्मग्रन्थमा उल्लेख भएअनुसार यमलोकको मुख्यढोका वर्षभरि बन्द रहने र मर्त्यलोक अर्थात् पृथ्वीलोकमा गाईजात्रा निकालेपछि यमलोकको ढोका खुल्छ भन्ने मान्यतालाई अंगाल्दै गाईजात्रा मनाउने गरेको स्थानीय बताउँछन् ।

विशेषत: भक्तपुरमा गाईजात्रा निकाल्दा देशको समसामाजिक विषयमा व्यंग गर्दै ‘ख्याल:’ निकाल्ने चलन पनि छ । ‘ख्याल:’ अर्थात व्यंग । सुरुमा यो सांस्कृतिक व्यंगमा सीमित थियो, पछि यसले राजनीतिक व्यंगको रूप लियो । पछि गएर गाईजात्रा आफैमा हाँसो, ठट्टा र व्यंगको पर्व समेत बन्यो । काठमाडौं उपत्यकाका मुख्य: पेशा कृषि रहेको र यो समय रोपाई सकेर आराम गर्ने बेला समेत भएकोले यही बेला हाँसो, ठट्टा गर्ने चलन सुरु भएको पनि मानिन्छ ।