सीपसँगै स्वदेश

कैयौं अझै पनि उतै होलान्, कोहीले दुःख पाएर फर्किए पनि होलान् । तर, टीकारामका लागि देश छाडेको घटना एक अर्थमा उपलब्धिमूलक नै रह्यो । कारण, उनी सीप सिकेर आफ्नै देश फर्के ।

मुम्बई हानिएपछि दुई वर्ष जति एउटा होटलमा काम गरे । सहयोगीका रूपमा काम थालेका उनले पछि शवर्मा (अरबी खान्की) बनाउन सिक्न पनि भ्याए । त्यो बेला उनी मुम्बई नपुगेको भए सिमाञ्चलका पारखीले फरक स्वादको अरबी खान्की चाख्न पाउने थिएनन् । अनि सीमान्तवासीले घरमा बसीबसी यो स्वादिलो परिकार खाइसकेर जिब्रो पड्काउँदै भन्न पनि त पाउने थिएनन्, ‘आहा ! कति मिठो शवर्मा ।’

‘त्यतिबेला सिकेको सीप अहिले खुब काम लागेको छ,’ ग्राहकलाई शवर्मा दिँदै गर्दा उनले भने, ‘कम्तीमा आफ्नै देशमा काम गरेर आत्मनिर्भर हुन त पाइएको छ ।’ मुम्बई पुग्दा त उनी मात्र १६ वर्षका थिए । पहिलोपटक मुम्बई पुग्दा त उनी चकित परेका थिए, गगनचुम्बी महलहरू देखेर । खासमा उनका दाजु रमेश पहिलेदेखि नै मुम्बईमा थिए । तर उनी दाजु भए ठाउँमा भने पुग्न सकेनन् । विशाल सहर मुम्बईको पश्चिमी पाटो अन्धेरीमै अलमलिए त्यतिबेला । फोन थिएन । अहिलेजस्तो सञ्चारको सुविधा हुने कुरै भएन । दाजुको ठेगाना खुट्याउनै सकेनन् । धेरै प्रयत्न गर्दा पनि दाजु भए ठाउँमा पुग्न नसकेर टोलाइरहेका उनलाई नजिकैको एक रेस्टुराँका भान्सेले सोधे, ‘काम करेगा क्या ?’ उनले अन्योलका बीच टाउको हल्लाए ।

अनि नाम चलेको रेस्टुराँमा उनी भर्ती भए । त्यो रेस्टुराँ अरबी खान्की शवर्माका लागि चर्चित थियो । ‘त्यो रेस्टुराँ चौबिसै घण्टा व्यस्त,’ उनी सम्झिन्छन्, ‘बलिउडका हिरो हिरोइन पनि बाक्लै आउँथे ।’ त्यसताका उनले फिल्मी पर्दामा देखिने सलमान खानलाई पहिलो पटक प्रत्यक्ष देखेको बताउँछन् । गोरो अग्लो, बडिविल्डर हिरोलाई देखेर एकछिन त उनी हेरेको हेरै भएका थिए । कतिपय त हिरोइनहरू पनि आउँथे । तर, धेरैजसोलाई उनले खुट्याउन सक्दैनथे ।

मुम्बई नगरीमा दुई वर्ष शवर्मा बनाउने शिल्प सिकेपछि भने उनलाई घरले तान्यो । त्यतिन्जेल माओवादी पनि शान्ति प्रक्रियामा आउने तयारीमा थियो । देशमा शान्ति कायम हुने तरखर थियो । केही समय पढे । घरको आर्थिक अवस्थाले पढ्दापढ्दै बिदेसिनुपर्ने बाध्यता आइलाग्यो । अन्ततः उनी फेरि रोजगारीका लागि मलेसिया हानिए । करिब ८ वर्ष उतै बिताएर फर्किए । फेरि विदेश नै जाने कि स्वदेशमै केही इलम गर्ने ? उनको मस्तिष्कमा छाल आयो । विवाह पनि गरे । बिहेपछि भने पत्नीको मायाले तान्यो कि ? विदेश जान मनै मानेन ।

गत फागुनदेखि उनले करिब ३ लाख खर्चिएर काँकडभिट्टामा शवर्मा रेस्टुराँ सञ्चालनमा ल्याए । सुरुमा मुम्बईबाट फर्किएका दाजु रमेशले सघाए उनलाई । २० वर्षअघि सिकेको सीपलाई उनी घर–गाउँतिरै खर्चिरहेका छन् । ‘करिब ३ लाख लगानीमा दाजुभाइ मिलेर शवर्मा रेस्टुराँ सुरु गर्ने निधो गरेका थियौँ,’ उनले थपे, ‘तर, दाजु शवर्मा मेकरमै कुवेत जाने भएपछि एक्लै चलाइरहेको छु ।’

रेस्टुँरा अलि साँघुरो भए पनि शवर्माका पारखी खोजीखोजी आइपुग्छन् । यसअघि कहिल्यै नदेखेकी र नचाखेकी स्थानीय लिजा किस्कुले शवर्मा खाएपछि स्वादको बखान गरिन्, ‘स्वाद त जिब्रोमा अल्झिरहने रहेछ ।’ सहरमा नयाँ स्वादको खान्कीका पारखीहरू दिनदिनै बढिरहेको छन् । ‘नयाँ टेस्ट हो, लगानी डुब्ने पो हो कि भन्ने पनि लागेको थियो,’ उनले भने, ‘तर, अहिले पारखीहरूको भीडले अलि ढुक्क भएको छु ।’

स्वादिलो अनि अरबी खान्की खासमा कसरी बनाइन्छ त ? उनी भन्छन्, ‘सुरुमा चिकल व्रेस्ट बोनलेस गरिन्छ । मसला मिलाएर मेरिनेट गरिन्छ २/३ घण्टा ।’ त्यसपछि ग्यासबाट सञ्चालित सानो मेसिनमा राखेर चिकेन गिल्ड गरिन्छ । ‘दिनमा ६, ७ किलो मासुको शवर्मा बिक्न थालेको छ,’ उनले थपे, ‘नयाँ स्वादप्रति ग्राहकको रुचि देखेर उत्साही बनाएको छ ।’ शवर्माको आफ्नै मसला हुन्छ । त्यसमा पिक्कल, भेनेगर, माइनेस सस, लसुनको पेस्ट, गार्लिक स्पाइसलगायत प्रयोग हुन्छ । डेढ सय रुपैयाँ तिरेपछि एक जना मज्जाले अघाउँछ । शवर्मामा मसाला, जिरा, अलैंची, दालचिनी, बेसार, सिमला खुर्सानी पनि समावेश गरिन्छ । सामान्यतः मैदाको रोटीमा बेरेको चिकेन शवर्मामा लसुनकोचटनी, फ्राइज र अचारसँग सर्भ गरिन्छ ।

विकिपिडियाका अनुसार शवर्मा मध्यपूर्वी एसियाको लोकप्रिय परिकार हो । मासु पातलो टुक्राहरूमा काटिएको, उल्टो कोनमा राखिएको, र बिस्तारै घुम्ने ठाडो रोटिसेरीमा सेकाइएको मासुलाई पातलो आकारमा ताछेर बनाइन्छ यो परिकार । परम्परागत रूपमा भेडा वा खसीको मासुबाट बनाइन्थ्यो । खासगरी लेवनान, इजिप्ट, कुवेत, इराक र साउदी अरबमा भने यो निकै लोकप्रिय छ ।