तिब्बती नेता भन्छन्– चिनियाँ रेल काठमाडौं पुर्‍याउँछौँ

‘बेल्ट एन्ड रोड इनिसिएटिभ (बीआरआई) र तिब्बतको खुलापन तथा विकास’ भन्ने नाराका साथ चीनको दक्षिण–पश्चिमस्थित तिब्बत स्वशासित क्षेत्रको ल्हासामा आयोजित सम्मेलनका लागि चिनियाँ राष्ट्रपति सी चिनफिङले शुभकामना सन्देश पठाएका थिए ।

सन्देशमा सीले यो वर्ष नयाँ चीन स्थापनाको ७० औं र तिब्बतमा प्रजातान्त्रिक सुधारको ६० औं वार्षिकोत्सव मनाइएको भन्दै तिब्बतको परिवर्तनको प्रशंसासमेत गरेका छन् । ‘छिङ्हाइ–तिब्बत पठार भूमिमा पर्ने तिब्बत–चीनको सीमाक्षेत्रमा पर्ने महत्त्वपूर्ण जातीय क्षेत्र हो भने पर्यावरण, विशेष सांस्कृतिक संरक्षक र विश्व पर्यटनको गन्तव्य पनि हो,’ उनले सन्देशमा भनेका छन् ।

‘राष्ट्रपति सीको चाहनाबमोजिम २०२२ सम्म तिब्बती रेलमार्ग सिगात्सेसम्म पुर्‍याइन्छ,’ तिब्बती नेताहरूले भने, ‘त्यहाँबाट काठमाडौंसम्म लैजान तिब्बत प्रतिबद्ध छ ।’ चिनियाँ राज्यपरिषद्, प्रेस कार्यालय र तिब्बत स्वायत्त प्रदेश सरकारले गरेको कार्यक्रममा तिब्बत सरकार प्रमुख छी चालाले तिब्बत विकास मञ्चले तिब्बत र विश्वबीच सहकार्य तथा आदानप्रदानको अवसर दिलाएको बताए ।

इतिहासकालदेखि तिब्बत रेसममार्गमा सहभागी रहेको र दक्षिण एसियाली मुलुकसँग सहकार्य गर्दै अघि बढ्ने उनले बताए । ‘तिब्बतको विकास हुनु नै दक्षिण एसियाली मुलुकको समृद्धिमा सहयोग पुग्नु हो,’ उनले भने, ‘सहयोगका सीमाक्षेत्र विस्तार गर्दै तिब्बतले नेपालसँगको सहकार्यलाई उच्च प्राथमिकतामा राखेको छ ।’

मञ्चले दक्षिण एसिया प्रवेशद्वारका रूपमा रहेको नेपालमा रेललगायत पूर्वाधार निर्माणमा जोड दिएको अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्ध तथा चीन मामिला जानकार डा. रूपक सापकोटाले बताए । समग्रमा तिब्बतले खुलापन र बीआरआईलाई छिमेकी मुलुकसँगको कनेक्टिभिटीका लागि रेल परियोजना अगाडि बढाउनैपर्ने बुझेको छ । ‘तिब्बत सरकार प्रमुखले पनि केरुङ आर्थिक क्षेत्र, रेल परियोजना, नाका खुला, सडकमार्गको स्तरोन्नति, पूर्वाधार विकासमा गति लिने बताएबाट रेलमार्गमाथि सघन बहस र सहकार्यको मोडलमा चीन अझ सक्रिय हुने देखिन्छ,’ उनले भने ।

दक्षिण एसियाका भारत, बंगलादेश, पाकिस्तान, नेपालका अतिरिक्त लात्भिया, फ्रान्स, मेक्सिको, लक्जेम्बर्गका प्रतिनिधि, टिबेटोलजी रिसर्च सेन्टरका वैज्ञानिक, विश्लेषक, सरकारी अधिकारी र पत्रकार गरी ३७ देशबाट पुगेका झन्डै १६० सहभागीले विभिन्न सत्रमा बहस गरे । बीआरआईमा तिब्बतको भूमिका र तिब्बती संस्कृति र तिब्बतको खुलापनबारे बहस गरेका सहभागीले तिब्बतको बाह्य विश्वसँगको सम्पर्कका लागि नेपाल मात्रै भरपर्दो विकल्प हुने निष्कर्ष निकाले ।