नीलबाराही नाच : जहाँ नाच्नेहरू चार दिनसम्म खाँदैनन्, बोल्दैनन्

नीलबाराही नाच विशेषगरी १९ जना 'देवी देउताहरू'को मुकुन्डो लगाएर नाचिने पौराणिक नाच हो । यस नाचमा भैरव, बाराही, कुमारी, सिंह, द्वारपाल र गणेशको मुकुन्डो लगाइन्छ । यो नाच ४ दिन र ३ रातसम्म चल्छ । बोडेवासीहरूका अनुसार यो कठोर र पवित्र नाच पनि हो । जसमा 'देवी देउताहरू'को मुकुन्डो र पहिरन लगाउनेले खाना पनि नखाइकन ४ दिनसम्म नाच्ने गर्छन् । यतिसम्म कि नाच नसकुन्जेल उनीहरूका परिवारजनले पनि केही खाँदैनन् । साथै उनीहरू ४ दिनसम्म केही बोल्दैनन् । बरु सहयोगीलाई हातले इशारा मात्रै गर्छन् । नाचेर थकित भएमा सहयोगीको घुँडा वा काखमा आराम गर्छन् । स्थानीयवासीहरूले एक दिन दक्षिणा दिएर देउताहरूको पूजा गर्नुपर्ने हुन्छ । यस वर्ष नाचमा ८५ जना सहभागी रहेको स्थानीय श्रीकृष्ण खम्बु श्रेष्ठले बताए । यस नाचमा मादल, ता:, प्वङ्गगा, भुस्याय लगायत बाजाहरू प्रयोग गरिन्छ । नाच लाछीटोल, लायकु, विष्णुघाट, महालक्ष्मीस्थान, नीलबाराहीस्थानमा देखाइन्छ ।