इन्द्रचोकको मल्लकालीन पोते बजार

महामारीअघिको जस्तो व्यापार नभएको व्यापारीको गुनासो छ । 'पहिले सिजनमा दैनिक १० देखि १५ हजारको व्यापार हुन्थ्यो तर अहिले १-२ हजार हुन पनि मुस्किल परेको छ, कालिगडलाई पोते बनाउन भ्याइनभ्याई हुन्थ्यो, अहिले ग्राहक कुर्दाकुर्दा पट्यार लागिसक्यो,' रजत उद्दीन सुनाउँछन् । महामारीका कारण व्यापारी ग्राहकदेखि र ग्राहक व्यापारीदेखि डराउने स्थिति छ ।

पोतेमा प्रयोग हुने मोती चेक रिपब्लिक, जापान, चीन र ताइवानबाट ल्याइन्छ । विदेशबाटै प्लास्टिकको प्याकेटमा पोतेका दानाहरु आउँछन् । त्यसलाई विभिन्न रङ लगाएर धागोमा उनिन्छ । पोते व्यापारले नेपालको केन्द्रीय कारागारमा रहेका धेरैलाई रोजगारी पनि दिएको छ। पोतेका दाना धागोमा उन्ने काम धेरैजसो केन्द्रीय कारागारमा बन्दी जीवन बिताएका कैदीहरुले गर्दछन् । नेपालमा नौगेडी, कान्छी र माइली तिलहरी, छड्के तिलहरी, जन्तर र हसुलीको माग धेरै हुन्छ। बजारमा रेडिमेड पोतेहरु एक हजारदेखि १० हजार रुपैयाँसम्मका पाइन्छन् ।

खालिद उद्दीनको चार पुस्ताले पोतेबजारमा कालिगडको काम गरिरहेका छन्। पहिले-पहिले नेपालका विभिन्न ठाउँमा चुरा र पोते डोकोमा बोकेर हिँडेको सम्झन्छन् उनी । समयसँगै धेरै कुरा बदलिएको छ । पहिले-पहिले पोते उन्नलाई एकदेखि दुई घन्टा लाग्ने भए पनि अहिले सबै रेडिमेड आउने भएकाले काम अलि सजिलो बनेको उनको अनुभव छ । तर पनि बिस्तारै व्यापारको मात्रा र फाइदा भने घटिरहेको उनी बताउँछन् । अर्का व्यापारी रजत उद्दीन आफ्नो पुर्खाले सिकाएको यो पेसालाई जस्तोसुकै महामारी र घाटा भए पनि निरन्तरता दिने बताउँछन् । पोते व्यापारले क्रिस्चियन, इस्लाम र हिन्दु धर्म मान्नेहरूलाई एकअर्कासँग जोडेको र सांस्कृतिक सद्भाव कायम गरेको बताइन्छ ।