जो वर्षको तीनपटक भगवान बनाउँछन्

तर यस वर्ष भने उनको व्यापार मौलाएको छैन। विश्वकर्मा पूजाको एक हप्ताअघि नै भीडभाड हुने उनको कारखानामा अहिले सन्नाटा छाएको छ । 'भगवान त बनाए तर लगेर पूजा गरिदिने कोही भएन,' उनी सुनाउँछन्। माटोसँग विशेष लगाव छ पण्डितको। पहिलेपहिले मूर्ति बनाउनका लागि सहजै रुपमा माटो पाइन्थ्यो तर अहिले सजिलो छैन । पहिले ७ देखि ८०० सम्म पाइने माटो अहिले १२००० रुपैयाँमा किन्ने गरेको उनी बताउँछन् । बढ्दो सहरीकरणले गर्दा माटो असहज भएको उनको बुझाइ छ। मूर्ति बनाउन धेरै मेहनत आँखा, मुख र नाक बनाउन खर्च हुन्छ उनको। मूर्ति बनाउनका लागि उनी बाँस,पराल, डोरी, माटो,धानको भुस र जुट प्रयोग गर्छन्। २ वटा मूर्तिबाट व्यापार सुरु गरेका पण्डितले अहिले औसतमा १०० वटा सम्म मूर्ति बनाउँछन्।

२५ वर्षअघि काठमाडौँ छिरेका श्याम नारायणले ५ जनालाई रोजगारी पनि दिएका छन् आफ्नो कारखानामा । रहरै रहरमा आफ्नो बुवाबाट सिकेको कला अहिले उनका छोरा श्यामले पनि अनुसरण गरेका छन् । बुवाको उमेर बढ्दै गएपछि आफूले व्यापार समालेको उनी बताउँछन् । उमेरले ६१ पार गरेपनि श्याम नारायणको जोश जाँगरमा कुनै कमी आएको छैन। उनले बनाएका मूर्तिहरू ५ देखि १६ हजार रुपैयाँसम्म बिक्री गर्छन् । तर पछिल्ला दिन उनले सोचेको जस्तो व्यापार हुन सकेको छैन । 'आफ्नो परिश्रमअनुसार व्यापार नभएको देख्दा कहिलेकाहीँ निराश हुन्छु, बनाएर राखेको मूर्तिहरू पनि ग्राहकले कम मूल्य तिरेर लैजान खोज्दा राम्रो लाग्छ,' उनले सुनाए । त्यसमाथि विश्वकर्मा पूजाका लागि बनाएको १०० वटा मूर्तिहरु खेर जाने हो की भनेर चिन्तित छन् ।