अफगानिस्तानको अहिलेको अवस्था धेरै वर्षअघिदेखि क्रमश: ‘विकसित भएको हालतको निचोड’ हो । सन् २००१ मा ओसामा बिन लादेनको अल–कायदाले अमेरिकाको न्युयोर्कस्थित ट्वीन टावरमा आक्रमण गरेपछि सुरु भएको आतंकवादविरुद्धको विश्वव्यापी युद्धको पटाक्षेप यसरी होला भनी कसैले आकलनसम्म गरेका थिएनन् ।
नेपाल सरकारले अफगानिस्तानमा अलपत्र नेपालीका लागि त्यहाँ पुगेर आफैं उद्धार गर्नुपर्नेमा उल्टै उनीहरुको फोन कुरेर बसिरहेको छ । अहिलेसम्म अफगानिस्तानमा कति नेपाली अलपत्र परेका छन् र कतिको उद्धार भयो भन्नेमै अन्योल छ ।
अमेरिकाले अफगानिस्तानको केन्द्रीय बैंकको नाममा अमेरिकामा रहेको ९ अर्ब ५० करोड बराबरको सम्पत्तिलाई तालिवानको पहुँचमा पुग्न नदिने भएको छ । अमेरिकी अधिकारीका अनुसार अफगान सरकारको स्वामित्व रहेको सम्पत्ति हाललाई तालिवानलाई नदिने निर्णय भएको बताएको अरबी सञ्चार माध्यम अलजजिराले उल्लेख गरेको छ ।
अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले अफगानिस्तानको राष्ट्रिय सेनाले आफ्नो देशको लागि लड्न नसकेको बताएका छन् । 'अफगान सेनाले आफ्नो देशको लागि आफैं लड्न सक्नुपर्थ्यो तर किन लडेन भन्ने कुरा हामीले खोजिरहेका छौं,' उनले भने ।
अफगानिस्तानको विद्रोही समूह तालिवानले आइतबार काबुल छिरेर सत्ता कब्जा गरेसँगै यसले दक्षिण एसियाको भूराजनीति र सुरक्षामा पार्ने प्रभाव तथा नेपाललाई गर्ने असरबारे चासो प्रकट हुन थालेको छ । अफगान राष्ट्रपति असरफ घानी आइतबार मुलुक छाडेर भागेसँगै तालिवानले अब कसरी शासन गर्छ र उसको रणनीति के हुन्छ भन्ने जिज्ञासा पनि प्रशस्त छन् ।
अफगानिस्तानको सत्ता कब्जा गरेको विद्रोही समूह तालिवानले सरकार गठनको तयारी गरेको छ । तालिवान प्रवक्ता मोहम्मद नइमले अफगानिस्तानमा आफ्नो नेतृत्वमा नयाँ सरकार गठन गर्ने तयारी थालिएको बताएका हुन् ।
अफगानिस्तानका राष्ट्रपति असरफ घानीले देश छाडेका छन् । तालिवान समूहले काबुललाई पनि नियन्त्रणमा लिनु पूर्व उनले देश छाडेका विवरणहरु आएको बीबीसीले जनाएको छ ।
अमेरिकाले अफगान मिसनको अन्त्य गर्दै अगस्ट अन्तिमसम्म बाँकी सेना फर्काउने तयारी गरेसँगै तालिबान विद्रोहीहरूले अफगान सत्ताविरुद्धको कारबाहीलाई तीव्रता दिएका छन् । अफगान राष्ट्रपति असरफ घानीले संसद्मा आउँदो ६ महिनाभित्र स्थितिलाई सामान्यीकृत गरिने बताइरहे पनि अफगान नागरिक ढुक्क हुन नसकेका समाचारहरू आइरहेका छन् ।