यूएईलाई पन्छाए विश्वकपमा- खेलकुद - कान्तिपुर समाचार
कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
ट्वान्टी–२० विश्वकप छनोट

यूएईलाई पन्छाए विश्वकपमा

विनोद पाण्डे

काठमाडौँ — नेपालले आज ट्वान्टी–२० विश्वकप छनोटका लागि यूएईको सामना गर्दा नेपाली क्रिकेट झन्डै दशकयताकै महत्त्वपूर्ण खेल खेलिरहेको हुनेछ । नेपालका लागि सन् २०१३ मा हङकङविरुद्ध या २०१८ मा पपुवा न्युगिनीविरुद्धको खेल जत्तिकै महत्त्वको हुनेछ, ओमानको मस्कटमा हुने यूएईविरुद्धको यो खेल । यसमा नेपाली क्रिकेटको विश्वकप भविष्य जोडिएको छ ।

नौ वर्षअघि हङकङविरुद्ध यूएईमा भएको खेलले नेपाललाई ट्वान्टी–२० विश्वकपमा पुर्‍याएको थियो भने जिम्बावेमा भएको पपुवा न्युगिनीसँगको खेलले एकदिवसीय अन्तर्राष्ट्रियको मान्यता दिलाएको थियो । आज यूएईमाथि जित हात पारेमा नेपाल ट्वान्टी–२० विश्वकपमा पुनः पुग्नेछ । नेपाली क्रिकेट शुभचिन्तक मंगलबारको जितको व्यग्र प्रतीक्षामा छन् । नेपालले जित निकालेको खण्डमा त्यो घरेलु दर्शकका लागि दशकपछिको ठूलो खुसी फर्किएको दिन हुनेछ ।

नेपाली क्रिकेट फेरि एकपल्ट त्यही संघारमा आइपुगेको छ, जसमा टिकेर यो खेलले नेपालका लागि अन्तर्राष्ट्रिय फड्को मार्ने सपना बुन्न सक्छ । यूएईलाई पन्छाउँदै अक्टोबर–नोभेम्बरमा अस्ट्रेलियामा हुने ट्वान्टी–२० विश्वकपको यात्रा तय गर्न तयार रहेको जनाउँदै नेपालका प्रशिक्षक पुबुदु दासानायकेले मस्कटबाट कान्तिपुरसँग भने, ‘हामी यूएईलाई पन्छाउनेछौं ।’

क्यानडामाथि सोमबार सहज जित हात पारेपछि नेपालले सेमिफाइनल यात्रा तय गरेको हो । पहिलो दुई खेल जितेर सेमिफाइनल आधार बनाए पनि नेपालको अन्तिम चारको यात्रा निश्चित हुन सकेको थिएन । क्यानडालाई नेपालविरुद्ध जुन डर थियो, त्यसले उसलाई छोप्यो ।

नेपालले ८ विकेटको सहज जित निकाल्यो । क्यानडालाई १५ ओभरमा ८० रनमै अलआउट गरेपछि नेपालले पनि १५ ओभरभित्रै लक्ष्य पूरा गरेको थियो ।

कमलसिंह ऐरीले सुरुआतमै दुई विकेट लिनुका साथै एक रनआउट गरेर नेपाललाई सानदार सुरुआत दिलाए । त्यसमा प्लेयर अफ द म्याच कप्तान सन्दीप लामिछानेले ३ विकेट थपे । ट्वान्टी–२० अन्तर्राष्ट्रियको ३२ खेलमा ५८ विकेट लिइसके पनि सन्दीप पहिलोपल्ट यस संरचनामा प्लेयर अफ द म्याच चुनिएका छन् । यसै प्रतियोगिताका ३ खेलमा उनले ८ विकेट लिइसकेका छन् ।

यूएईसँगको खेललाई लिएर आफूहरू मानसिक रूपमा तयार हुनुका साथै विजयको भोक रहेको कप्तान सन्दीप बताउँछन् । ‘यूएईसँगको खेल हाम्रा लागि निकै ठूलो हुनेछ, त्यसैले हामी यसमा शतप्रतिशत खेल्नेछौं,’ सन्दीपले आईसीसीसँग भनेका छन्, ‘अहिलेसम्मको यात्रा धेरै राम्रो भइरहेको छ र यूएईसँगको खेललाई हामी व्यग्र प्रतीक्षा गरिरहेका छौं ।’

नेपालका कप्तान सन्दीप लामिछाने क्यानडाको विकेट लिएपछि दीपेन्द्रसिंह ऐरी, ज्ञानेन्द्र मल्ल, आरिफ शेखलगायतसँग खुसी साट्दै। तस्बिर सौजन्य : सुबास हुमागाईं/हाम्रो खेलकुद

सबै ३ खेल जितेर नेपाल समूह ‘बी’ को विजेता बनेको हो । नेपालले यसअघि घरेलु टोली ओमानलाई ३९ र फिलिपिन्सलाई १ सय ३६ रनले पराजित गरेको थियो । यूएई भने सोमबार बहराइनसँगको खेलमा निकै भाग्यमानी रह्यो । पहिला ब्याटिङ गरेको बहराइनले १७२–५ को स्कोर बनाएको थियो । यूएईलाई १ सय ५७ रनभित्र रोक्न सकेको भए बहराइन सेमिफाइनल पुग्ने थियो र नेपालसँग सेमिफाइनल खेल्ने थियो ।

यूएईलाई अझ १ सय ५७ रनमाथि पुग्न अन्तिम ओभरमा १२ रन चाहिन्थ्यो । भृत्या अरविन्दले २४ रन बनाउँदै यूएईलाई बहराइनको स्कोर नजिक पुर्‍याए पनि जित दिलाउन सकेनन् । यूएईले ६ विकेट गुमाई १ सय ७० रनमात्र बनाउन सक्यो । यूएईको पराजयपछि आयरल्यान्ड समूह ‘ए’ को विजेता बन्यो र ओमानसँगको अर्को सेमिफाइनल भिडन्त पक्का गर्‍यो । बहराइनभन्दा यूएई नेट रनरेटमा थोरैले मात्र अगाडि रहेर समूह उपविजेता हुँदै सेमिफाइनलमा नेपालसँगको भेट पक्का गरेको हो ।

प्रकाशित : फाल्गुन १०, २०७८ ०७:०९
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्

राजदूत नियुक्तिमा ढिलाइ

२० मुलुकमा रिक्त भएको तीन महिनादेखि तीन वर्षसम्म भइसक्दा पनि नियुक्तिको सुरसार छैन
जगदीश्वर पाण्डे

काठमाडौँ — राजदूत नियुक्तिसम्बन्धी निर्देशिकामा ‘राजदूतको पद रिक्त हुनुभन्दा सामान्यतया तीन महिनाअगाडि नियुक्ति प्रक्रिया सुरु गर्नुपर्ने’ उल्लेख छ तर सरकारले त्यसको कार्यान्वयन गरेको छैन । दक्षिण कोरियासहित २० मुलुकमा राजदूत रिक्त भएको तीन महिनादेखि तीन वर्षसम्म भइसक्दा पनि नियुक्तिको सुरसार छैन ।

धेरै नेपाली कामदार रहेको र नेपाललाई द्विपक्षीय सहयोग गर्ने महत्त्वपूर्ण देश दक्षिण कोरियामा सन् २०१९ जनवरीदेखि राजदूत खाली छ । उत्तरी छिमेकी चीनसहित २० मुलुकमा नेपालले राजदूत नियुक्त गरेर पठाउन सकेको छैन । कात्तिक ११ मा अमेरिका, भारत र बेलायतका लागि राजदूत सिफारिस गरिएकामा बेलायतका लागि नेपाली राजदूत ज्ञानचन्द्र आचार्य नियुक्त भइसकेका छन् ।

अमेरिकाका लागि प्रस्तावित राजदूत प्राध्यापक श्रीधर खत्री र भारतका लागि प्रस्तावित शंकर शर्मा सम्बन्धित मुलुकबाट एग्रिमो (सहमति) को पर्खाइमा छन् । परराष्ट्र मन्त्रालयका एक अधिकारीका अनुसार प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवा एमसीसी सम्झौतालाई टुंगो लगाएपछि मात्र राजदूत नियुक्त गर्ने पक्षमा छन् । राजदूत खाली भएको लामो समय भइसकेकाले अब केही दिन पर्खेर मात्र नियुक्त गर्ने तयारीमा देउवा रहेको ती अधिकारीले जानकारी दिए ।

डेनमार्कका लागि पूर्वराजदूत युवनाथ लम्सालले राजदूत नियुक्तिमा ढिलाइ नहुनुपर्ने बताए । ‘अरू देशले कार्यकाल सकिनुभन्दा ३ महिनाअघि राजदूत नियुक्ति गर्छन्, हाम्रोमा निर्देशिकामा भए पनि लागू भएको छैन,’ उनले भने, ‘समयमा राजदूत नियुक्त हुन नसक्दा सम्बन्धित मुलुकलाई इग्नोर गरेको जस्तो हुन्छ । यसले कूटनीतिक रूपमा सही सन्देश जाँदैन ।’

तीन संयुक्त राष्ट्रसंघीय स्थायी नियोग (न्युयोर्क, जेनेभा र भियना) सहित ३३ मध्ये २० मुलुकमा सरकारले राजदूत सिफारिस गरेको छैन । सरकारबाट भइरहने ढिलाइलाई मध्यनजर गरेर तत्कालीन परराष्ट्रमन्त्री प्रदीप ज्ञवालीले ‘राजदूत नियुक्तिसम्बन्धी निर्देशिका २०७५’ जारी गरेका थिए ।

तर, उनी आफैंले निर्देशिका लागू गर्न सकेनन् । फलस्वरूप लामो समयदेखि विदेशी नियोगमा नेपालको राजदूत खाली छ । जर्मनीका लागि पूर्वराजदूत रमेशप्रसाद खनालले सरकार आफैंले बनाएको निर्देशिका पालना नगर्नु गलत भएको बताए । ‘सरकारले निर्देशिका बनाएपछि त्यसलाई लागू गर्नुपर्छ, नेपालको विदेशी नियोगमा लामो समयसम्म राजदूत पद खाली हुँदा सम्बन्धित मुलुकसँगको सम्बन्धको बारेमा पनि सोच्नुपर्छ,’ खनालले भने, ‘सम्बन्धित मुलुकले नेपालले किन राजदूत नियुक्त गरेनन् भन्ने त पक्कै सोच्छन् । यसले गर्दा दुई मुलुकको सम्बन्धमा प्रभाव पर्न सक्छ ।’

निर्देशिकामा ‘राजदूत नियुक्तिको प्रक्रिया’ मन्त्रालयबाट प्रारम्भ गरिने उल्लेख छ । राजदूतको पद रिक्त हुनुभन्दा सामान्यतया ३ महिना अगाडि नियुक्तिसम्बन्धी आवश्यक प्रक्रिया सुरु गर्नुपर्ने निर्देशिकामा छ । नियुक्ति सिफारिसमा परराष्ट्रमन्त्रीहरू सधैं छायामा परेको देखिन्छ ।

केपी शर्मा ओली नेतृत्वको सरकारको पालामा होस् या अहिले शेरबहादुर देउवा नेतृत्व सरकारको कार्यकालमा कुन मुलुकको राजदूत नियुक्ति गर्ने सम्बन्धमा परराष्ट्र मन्त्रीभन्दा बालुवाटार हावी भएको देखिन्छ । अहिले राजदूत नियुक्तिमा परराष्ट्रमन्त्री नारायण खड्काको भूमिका कमजोर देखिन्छ ।

परराष्ट्र मन्त्रालयकी प्रवक्ता सेवा लम्सालले खाली रहेका मुलुकमा राजदूत नियुक्ति गर्ने प्रक्रियामा मन्त्रालय सधैं तयार रहेको बताइन् । ‘मन्त्रिपरिषद्ले राजदूत नियुक्तिको सिफारिस गर्ने हो तर यसका लागि सम्बन्धित मन्त्रालय र मन्त्रीको पनि सक्रिय भूमिका आवश्यक छ,’ कूटनीतिज्ञ खनालले भने ।

निर्देशिकामा राजदूत नियुक्त गर्दा कुल पदको ५० प्रतिशतमा नघट्ने गरी परराष्ट्र सेवाका राजपत्रांकित विशिष्ट (सचिव) वा प्रथम श्रेणी (सहसचिव) का बहालवाला अधिकृतमध्येबाट मन्त्रालयको सिफारिसलाई ध्यानमा राखी मन्त्रिपरिषद्ले निर्णय गर्ने व्यवस्था छ ।

यही व्यवस्थाका कारण राजदूत नियुक्तिमा ढिलाइ भइरहेको छ । निर्देशकामा ५०–५० प्रतिशत उल्लेख गरिए पनि कुन–कुन मुलुकमा राजनीतिक नियुक्तिको र कुन–कुन मुलुकमा करिअर नियुक्तिको राजदूत जाने भन्ने आधिकारिक रूपमा मापदण्ड मन्त्रालयले बनाएको छैन । तर, सामान्य रूपमा साउदी अरब, कतार, मलेसिया, बंगलादेश, भारत, अमेरिका, चीन, बहराइन, ओमान, श्रीलंका, दक्षिण कोरिया, डेनमार्क, बेलायत, अस्ट्रेलिया, स्पेन, इजरायल र जापानमा राजनीतिक नियुक्ति गर्ने गरिएको छ भने तीन संयुक्त राष्ट्रसंघीय स्थायी नियोग (न्युयोर्क, जेनेभा र भियना), यूएई, कुवेत, इजिप्ट, जर्मनी, फ्रान्स, बेल्जियम, म्यानमार, ब्राजिल, थाइल्यान्ड, पाकिस्तान, रुस, क्यानडा र दक्षिण अफ्रिकामा करियर राजदूत पठाउने गरिएको छ ।

जर्मनीका लागि पूर्वराजदूत खनालले राजनीतिक र करियर भन्दै राजदूत नियुक्तिमा ढिलाइ भइरहेको बताए । ‘राजनीतिबाट जस्तै करियरबाट पनि समयमै राजदूत नियुक्ति नहुँदा सम्बन्धित व्यक्ति र नेपालको कूटनीतिमै असर गर्छ,’ उनले भने ।

अहिले चीन र दक्षिण अफ्रिकासहित साउदी अरब, रुस, म्यानमार, श्रीलंका, मलेसिया, डेनमार्क, ब्राजिल, दक्षिण अफ्रिका, बहराइन, इजरायल, स्पेन, ओमान, अस्ट्रेलिया, कतार, बंगलादेश, जापान, भियना (संयुक्त राष्ट्रसंघीय नियोग) मा राजदूत खाली

छन् । यी सबै मुलुकमा राजदूत खाली भएको तीन महिनाभन्दा बढी भइसकेको छ तर हालसम्म सरकारले राजदूत नियुक्त

गरेको छैन ।

प्रकाशित : फाल्गुन १०, २०७८ ०७:०३
पूरा पढ्नुहोस्
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
×