मैदा उद्योग चल्न कठिन
धनगढी — भारतले गहुँ निर्यातमा बन्देज लगाउँदा मारमा परेका नेपाली मैदा उद्योगीले नेपाल सरकारसंँग २ लाख मेट्रिक टन गहुँ आयातका लागि पहल गर्न माग गरेका छन् । फागुनमा भारतले नेपाल सरकारको पहलमा ‘परिणात्मक बन्देज’ मा ५० हजार मेट्रिक टन निर्यात खोलेको थियो ।
कैलाली धनगढीका मैदा उद्योगी तथा कैलाली उद्योग वाणिज्य संघका उपाध्यक्ष मनोज अग्रवालले अघिल्लो महिना सरकारको पहलमा भारतबाट नेपालका लागि ५० हजार मेट्रिक टन गहुँ आयातले उपभोक्ताले मैदालगायतका बस्तु थोरै भए पनि सस्तोमा पाएको बताए ।
उक्त गहुँ नेपालका सबै ४० वटा मैदा उद्योगलाई कोटा निर्धारण गरी आयात गर्ने स्विकृति दिएको थियो । सरकारले अघिल्लो वर्ष उद्योगले उत्पादन गरेको मैदाको ७ प्रतिशतका दरले सबैलाई पुने गरी कोटा निर्धारणको आयात स्वीकृति दिएको थियो । जसमध्ये १३ वटा उद्योगले कोटा निर्धारण गर्दा समयमा आयात गर्ने निवेदन भर्न छुटेर ७ प्रतिशत पनि आयात गर्न पाएका थिएनन् ।
कैलालीका तीन वटामध्ये गोदावरी फ्लोर मिलको कोटा निर्धारण गहुँ आयात गर्न छुटेको थियो । कोटा निर्धारणमा कैलालीको आरपी फलोर मिल र भागेश्वरले भने अघिल्लो वर्ष उत्पादन भएको मैदाको ७ प्रतिशतका गहुँ आयात गर्ने स्वीकृति पाएको थियो । भागेश्वरले ३ हजार र आरपीले २० हजार क्विन्टल गहुँ मात्रै भारतबाट आयात गर्न पाएको थियो ।
‘परिणात्मक बन्देज’ मा गरिने गहुँको आयात नेपाली मैदा उद्योगका लागि दीर्घकालीन समाधान नभएर छोटो अबधिमा पाउने राहत भएको अग्रवालको भनाइ छ । व्यवसायी अग्रवालले नेपाली ४० वटा मैदा उद्योगका लागि ८ देखि १० लाख मेट्रिक टन गहुँ आयात हुनुपर्ने बताए । उनका अनुसार गहुँको आन्तरिक उत्पादनले ४/५ महिना मात्रै नेपाली मैदा उद्योगलाई धान्ने सक्छ । उनले आइतबारसम्म औपचारिक रूपमा नेपाल मैदा उद्योग व्यवसायी संघले निर्णय गरेर सरकारसंँग गहुँ आपूर्तिका लागि भारत सरकारसंँग पहल गर्न माग राख्न जान लागेको समेत बताए ।
सुदूरपश्चिम उद्योग वाणिज्य संघका अध्यक्ष एंव भागेश्वर फ्लोर मिलका प्रबन्धनिर्देशक शंकर बोगटीले भारत निर्भर नेपालका मैदा मिलका लागि सरकारले भारतबाट आयात गर्न पाउने गरि पहल नगर्दासम्म समस्या स्थायी रुपमा समाधान नहुने बताएका छन् । ‘परिणात्मक बन्देज’ मा भारतको गहुँ निर्यात फुकुवाले मैदा उद्योग मार मै पर्ने छन्,’ बोगटीले भने, ‘आन्तरिक उत्पादन बढ्नु जरुरी छ ।’
उनले आन्तरिक गहुँ उत्पादन बजारमा आउने बेला भएकोले पनि अहिले तत्काल मैदा, सुजी र आटाको आपूर्तिमा समस्या नआउने बताए । तर आन्तरिक गहुँ उत्पादन ५ महिना पनि नपुग्ने भएकोले सरकारले गहुँको आयातमा गृहकार्य गरेर भारत सरकारसँंग वार्षिक निर्यात कोटा माग्नुपर्ने जनाए । बेगटीले नेपाली मैदा उद्योग ‘परिणात्मक बन्देजमा गहुँको आयातले नेपाली उद्योग नचल्ने बताए । भारतबाट गहुँ आयात फुकुवा नगरे नेपाली उद्योग कुनै दिन पनि बन्द हुने अवस्थामा पुग्ने उनको भनाइ छ ।
प्रकाशित : चैत्र ५, २०७९ ०७:५५
