ठाँटीखाँद–विनायक सडक खण्ड निर्माणमा ढिलाइ
अछाम — सरकारले गौरवको आयोजनाका रूपमा लिएको मध्यपहाडी लोकमार्गअन्तर्गत अछामको ठाँटीखाँद–विनायक सडक खण्डको काम अझै सम्पन्न भएको छैन । बयालपाटा–मंगलसेन, मंगलसेन–ठाटीखाँद र विनायक–बेलखेत खण्डमा कालोपत्रेको काम सकिएको छ । तर बीचमा पर्ने विनायक–ठाटीखाँद खण्डको निर्माणमा पर्ने १६ किलोमिटर सडको काममा ढिलाइ भएको हो ।
२०७३ वैशाख १६ गते सम्झौता भई २०७६ वैशाख १५ सम्म कालोपत्रे सक्ने लक्ष्य रहेको यो सडक आयोजनाको पहिलो म्याद सकिएको ३ वर्ष पुग्दा पनि काम पूरा हुन सकेको छैन । आयोजनाका साइट इन्चार्ज देवेन्द्र भट्टराईका अनुसार अछामको तीन खण्डमा काम सम्पन्न भए पनि बीचको खण्डको गुणस्तर र आयोजनाबारेमा अख्तियार अनुसन्धान आयोगमा उजुरी परेकाले कागजी हिसाबमा योजना सम्पन्न हुन नसकेको हो ।
‘निर्माण कम्पनीले ९६ प्रतिशतभन्दा बढी काम सकेको छ । ठूलो पहिरो लागेको ठाउँमा अहिले अर्को ठेक्का लागेर मर्मतको काम भइरहेको छ’ भट्टराईले भने, ‘यस सडक खण्डको विषयमा अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धानमा उजुरी पनि परेको छ ।’ अख्तियारले अहिले हेरिरहेको भएर सडकको काम सकियो भन्न सक्ने अवस्था छैन भन्दै उनले जिल्लाको अन्य भागको काम सकिएको र कैलाश खोला नजिकैको नदीमा पुल निर्माण भइरहेको जनाए ।
आफ्नै नगरपालिकामा पर्ने सडकको काम म्याद पूरा हुँदा पनि नसकिएको बारे चासो राख्दा पनि अहिलेसम्म काम सम्पन्न हुन नसकेको पञ्चदेवल विनायक नगरपालिकाकी प्रमुख अम्बिका चलाउनेले बताइन् । ‘कालोपत्रे भएको सडकको काम पनि गुणस्तर भएन भनेर पटकपटक हामीले भन्दै आएका छौं । अर्कोतिर म्याद सकिएको धेरै समय भइसक्दा पनि निर्माण सकिएको छैन,’ उनले भनिन्, ‘सडक निर्माणको जिम्मा पाएको कम्पनीसंँग कुरा गर्दा हामी गुणस्तर पनि हेर्छौं काम पनि सक्छौं भन्छन् । तर काम भने गर्दैनन् ।’
निर्माण कम्पनीले समयमै आवश्यक सामग्री उपलब्ध नगराउँदा काम ढिलो भएको आयोजनाको निर्माणस्थलमा खटिएका एक प्राविधिकले बताए । ‘यहाँ काम गर्ने कर्मचारीको बिमा पनि भएको थिएन । उच्च जोखिममा काम गर्न चुनौती थियो । साइडको भूगोल र मौसमले पनि साथ दिएन,’ उनले भने, ‘हामीलाई पनि अन्य ठाउँमा काम भइरहेजस्तै गरी उत्साहका साथ काम गर्न मन थियो । लापरबाही धेरै भयो । कर्मचारीलाई हौसला र उत्साह त कहाँ हो कहाँ सामग्री पनि समयमा आएन ।’
निर्माणको जिम्मा पाएको राजेन्द्र निर्माण सेवाका प्रमुखको बेवास्ताकै कारण निर्माणमा ढिलाइ भएको साइडमा कार्यरत उनले बताए । साइडमा काम गर्ने मान्छेले कहिल्यै निरन्तरता नदिएको स्थानीयको भनाइ छ । ‘महिनाको एक दुई पटक यहाँ काम गर्ने मान्छे देखिन्छन् । फेरि बीचमै छोड्छन् । काममा निरन्तरता नै छैन’ स्थानीय मिनराज तिमिल्सैनाले भने ,‘यहाँ मान्छे आएका बेला किन ढिलो भयो भनेर हामी पनि सोधिरहेका छौं । तर, वास्ता नै गर्दैनन् ।’ स्थानीयका अनुसार एकै पटक धेरै मान्छे आएर सडकमा काम गरेजस्तो मात्रै भएको छ । निर्माण कम्पनीको लापरबाहीका कारण यो खण्डको काम तीव्र गतिमा अघि बढ्न नसकेको उनीहरूको ठहर छ । ‘मंगलसेनदेखि सुर्खेत जोड्ने मुख्य सडकमा ठूलो पहिरो छ । वर्षामा धेरै जोखिम हुन्छ । ठेकेदारले पहिले पहिरोको काम सक्नुपर्ने हो,’ स्थानीय नैना तिमिल्सेनाले भनिन् ,‘सरोकारवालाले चासो नदिएसम्म यो सडकको काम सकिएलाजस्तो लाग्दैन ।’
सडक कालोपत्रे भएपछि आर्थिक गतिविधि बढ्ने, तराईका जिल्ला जोड्नका लागि छोटो रुट हुनेलगायतका सुिवधाका कारण स्थानीयहरू लोकमार्ग कालोपत्रेको ब्यग्र प्रतीक्षामा छन् । मध्यपहाडी लोकमार्ग निर्माण कार्य सम्पन्न भएपछि अछामसहित छिमेकी जिल्लाहरूमा पनि आर्थिक गतिविधिहरू बढ्नेछ ।
प्रकाशित : चैत्र ३, २०७९ ०७:४६
