कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
२१.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १६१

बासको ठेगान छैन, भोट माग्नेको ताँती

भवानी भट्ट

कञ्चनपुर — एकातर्फ चुरेबाट बग्ने खहरे खोला तर अर्कोतर्फ महाकाली नदीको निरन्तर कटान । ऐलानी जग्गामा बसोबास रहेका कारण उठीबास लाग्ने चिन्ता पनि छ । कञ्चनपुरको भीमदत्त नगरपालिका–९ खल्ला मुसेट्टीवासी वर्षौंदेखि यही चिन्तामा छन् ।

बासको ठेगान छैन, भोट माग्नेको ताँती

गत वर्ष कात्तिक पहिलो साता महाकालीमा आएको भीषण बाढीले यो क्षेत्रमा ठूलो क्षति भयो । खल्ला मुसेट्टीका ५ जना बाढीको बीचमा फसे । उनीहरूको १६ घण्टापछि उद्धार भएको थियो । बर्खामा पानी पर्नेबित्तिकै महाकालीको भेलमा कतिबेला हेलिनुपर्ने हो भन्ने चिन्तामा हुन्छन् स्थानीय । त्यस्तो बेला उनीहरूको मर्का बुझिदिन न सरकार आउँछ न जनप्रतिनिधि नै । आसन्न प्रदेश र प्रतिनिधिसभा सदस्य निर्वाचन नजिकिएसँगै भोट माग्न राजनीतिक दलका नेता–कार्यकर्तादेखि उम्मेदवारहरूको लर्को नै लागेको छ ।

मत माग्दै यहाँ पुग्ने उम्मेदवारहरूले विभिन्न आश्वासन दिइरहेका छन् । जग्गाधनी पुर्जा उपलब्ध गराउनेदेखि महाकाली र चुरेबाट बग्ने खोलाहरूमा तटबन्ध निर्माणको आश्वासन यस पटक पनि पाइरहेको स्थानीय बताउँछन् । ‘चुनाव घोषणा भएदेखि नै नेताहरूको दौडधुप सुरु भइसकेको छ, उम्मेदवारीपछि त दिनहुँजसो आउन थालेका छन्,’ टुँडीखेलस्थित वैजनाथ आधारभूत विद्यालयका प्रधानाध्यापक विशाल विकले भने, ‘हाम्रा समस्या जस्ताका त्यस्तै छन्, नेताले आश्वासन दिन छाडेका छैनन् ।’

यो क्षेत्रमा ३ वटा बस्ती छन् । खल्लामा ३ सय, टुँडीखेलमा २ सय र मुसेट्टीमा करिब १ सय परिवारको बसोबास छ । ‘हाम्रो बसोबासको ठेगान छैन, चुनावमा नेताहरूको लस्कर लाग्छ,’ मुसेट्टीका धनबहादुर खडकाले भने, ‘हरेक निर्वाचनमा हामीलाई आश्वासन मात्रै दिइन्छ, तर पूरा भने केही हुँदैन ।’ उनी २०५८ सालमा महाकालीको बाढीले डडेलधुराको परशुराम नगरपालिकाको तातोपानीबाट विस्थापित भई यहाँ बस्न थालेका हुन् ।

गत साताको बाढीले पनि उक्त क्षेत्रमा ठूलो क्षति पुर्‍याएको छ । मुसेट्टीसम्म पुग्ने बाटो अझै बन्न सकेको छैन । ब्रह्मदेवदेखि नै अवरुद्ध सडक यसै साता भीमदत्त नगरपालिकाले डोजर प्रयोग गरेर खुलाइएको छ तर मुसेट्टीको कालिगडमा गएको पहिरोका कारण डोजरसमेत जान नसकेर सडक खुल्न सकेको छैन । विद्युत् सेवा पनि नियमित छैन । ‘हाम्रा बालवालिकालाई विद्यालय आउजाउ गर्न निकै समस्या छ, राशन पुर्‍याउन पनि उस्तै गाह्रो छ,’ मुसेट्टीकै लक्ष्मण सिंह नायकले भने, ‘जेठ अन्तिमदेखि नै मुसेट्टीको सडक अवरुद्ध भएको हो, अझै खुल्न सकेको छैन ।’ उनका अनुसार मुसेट्टीमा खाद्यान्नदेखि अन्य सामग्री कञ्चनपुरको सीमावर्ती बजार ब्रह्मदेवबाटै जाने भएकाले सडक अवरुद्ध हुँदा ढुवानी ठप्प भएको हो । गत वर्ष कात्तिक पहिलो साता महाकालीमा आएको भीषण बाढीमा लक्ष्मणसिंह नायकको परिवारसहित ५ जना फसे । कुखुरा फार्म कुर्न गएका बेला नदीको बीचमा फसेका उनीहरूको १६ घण्टापछि सेनाको हेलिकप्टबाट उद्धार गरिएको थियो । ‘त्यतिबेला २ बिघा जमिन बगर भयो, अहिले पनि जमिनभरि बालुवा छ,’ नायकले भने, ‘पोहोरको बाढीले हाम्रो परिवार नै विस्थापित भयो ।’

उनी २०६० सालमा डडेलधुराको जोगबुडाबाट विस्थापित भई मुसेट्टीमा बसाइँ सरेका थिए । पछिल्लो समय राष्ट्रिय भूमि आयोगमा आवेदन दिएर उनीहरूले हाल भोगचलन गरिरहेको जग्गाको निस्सा पाएका छन् । अब जग्गा नापी हुने चर्चा छ । स्थानीय लालपुर्जा पाउने आसमा छन् तर विगतमा झै आयोग फेरी पनि विघटन भएर सपना चक्नाचुर हुने हो कि भन्ने चिन्ता पनि उनीहरूमा छन् । ‘लालपुर्जा दिन्छु त भन्छन्, तर फेरी के हुने हो, थाहा छैन,’ नायक भन्छन्, ‘अरू समस्या पनि उस्तै छन्, खोलानालामा तटबन्ध निर्माण, बिजुलीबत्तीको व्यवस्थापन पनि नियमित छैन ।’

२०७४ को स्थानीय निर्वाचनअघिसम्म उक्त क्षेत्रमा सडक, विद्युत् र टेलिफोन सेवा उपलब्ध थिएन । सबैजसो स्थानीयले सञ्चार सेवाका लागि भारतीय सिमकार्ड प्रयोग गर्थे । उक्त निर्वाचनपछि यहाँ सडकसँंगै विद्युत् र टेलिफोन सेवा त पुगेको छ । तर, सामान्य वर्षा हुनेबित्तिकै विद्युत् अवरुद्ध हुन्छ भने टेलिफोन सेवा पनि ठप्प हुन्छ । ‘पहिलेभन्दा केही सुधार त भयो, तर हाम्रा पीडा कम भएका छैनन्,’ प्रधानाध्यापक विक भन्छन्, ‘अहिले पनि विद्यालयलाई पर्याप्त जमिन छैन, भवनको अभाव नै छ, बालबालिकाहरू नियमित विद्यालय आउन सक्दैनन् ।’ उक्त विद्यालयमा आउने विद्यार्थीमध्ये सबैजसो मुसेट्टी क्षेत्रका छन् । तर, पछिल्लो समय सडक अवरुद्ध भएका कारण उनीहरू नियमित विद्यालय आउन सकेका छैनन् ।

प्रकाशित : आश्विन ३१, २०७९ ०९:०४
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?