टीकापुर — खाद्य व्यवस्था तथा व्यापार कम्पनीले कैलालीबाट धान खरिद कार्य रोकेको छ । गुणस्तरीय धान नआएको भन्दै कम्पनीले खरिद कार्य स्थगन गरेको हो । ‘पानीमा भिजेको न्यून गुणस्तरको धान नकिन्नु भन्ने निर्देशन छ । किसानले खरिद केन्द्रमा ल्याएको धान गुणस्तरीय नभएकाले खरिद बन्द गरेका हौं,’ कम्पनीकी सुदूरपश्चिम प्रदेश प्रमुख इन्जिला बस्नेतले भनिन् ।

कात्तिक पहिलो साताको बेमौसमी वर्षाका कारण जिल्लाका अधिकांश किसानको धान भिजेको थियो । कम्पनीले सरकारले निर्धारण गरेको मूल्यमा धान खरिदका लागि पानीले नभिजेको, माटो, परालको टुक्रा र पोपटा नमिसिएको सफा धान हुनुपर्ने मापदण्ड बनाएको थियो ।

केन्द्रमा प्राविधिकले गुणस्तर जाँच गरेपछि मात्र उपयुक्त देखिए खरिद गर्न सक्ने कम्पनीले जनाएको थियो । तर टीकापुर सत्तीमा गुणस्तरीय नआएको भन्दै खरिद कार्य नै बन्द गरिएको हो । कम्पनीले यो वर्ष कैलालीबाट ३५ हजार क्विन्टल धान किन्ने लक्ष्य राखेको थियो तर सत्तीबाट १४ क्विन्टल र धनगढी मोहनपुरबाट ३२ क्विन्टल गरी ४६ क्विन्टल मात्रै किनिएको बस्नेतले जनाइन् । उनका अनुसार गत वर्ष ६५ हजार क्विन्टल धान खरिद गर्ने लक्ष्य राखिएकोमा ५३ हजार क्विन्टल खरिद गरिएको थियो ।

कम्पनीले धान किन्न रोकेपछि आफूहरू मर्कामा परेको जानकी गाउँपालिका–३ का किसान करम चौधरीले बताए । ‘सरकारले धानको भाउ तोक्छ तर हामीले त्यो मूल्यमा बेच्न पाउँदैनौं । कात्तिकमै भित्र्याएको धान अहिलेसम्म बेचेको छैन । घरमा राखिएको धान मुसाले खाएर सखाप पारिसक्यो,’ उनले भने । गत भदौ २९ मा बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले मोटा धानको मूल्य २ हजार ७ सय ५२ र मध्यमको २ हजार ९ सय २ रुपैयाँ प्रतिक्विन्टल निर्धारण गरेको थियो । गत वर्ष यो आँकडा क्रमशः २ हजार ७ सय ३५ र २ हजार ८ सय ८५ रुपैयाँ थियो ।

‘हाम्रो धानको मूल्य साहू/महाजनले निर्धारण गरिरहेका छन्,’ जानकी–३ कै अर्का किसान कमल बुढाले भने । उनले गुणस्तरीय धान पनि प्रतिक्विन्टल २ हजार रुपैयाँमा बेच्न बाध्य भएको सुनाए । घर खर्च चलाउन कम मूल्यमै धान बेचेको उनले बताए ।