सुधारिँदै प्रदेश अस्पताल

अस्पतालका निर्देशक डा. डम्बर खड्काले अस्पताल परिसरभित्र आउनासाथ बिरामीलाई मानसिक रुपमा पनि बलियो बनाउन आकर्षक बनाउन खोजिएको बताए । ‘अस्पतालमा फोहोर, अव्यवस्थित बसाइँ भयो भने बिरामी थप बिरामी हुन्छ,’ उनले भने, ‘अस्पताल आउने बिरामीको रोगको त उपचार गर्छौं नै, उनीहरूको मनलाई पनि खुसी पार्न बाहिरको वातावरण पनि मनमोहक बनाउनपर्छ ।’

करिब दुई वर्षअघि संसारकै उत्कृष्ट ३ नम्बरमा पर्ने स्ट्यानफोर्ड युनिभर्सिटीमा जाँदा देखिएका केही ‘फाउन्टेन’लाई परिमार्जित गरी अस्पतालको बगैंचा बनाइएको उनको भनाइ छ । अस्पताल परिसरमा बगैंचा, पार्क क्षेत्र, रेलिङलगायत अन्य सजावटमा ४ करोड खर्च भएको उनले बताए ।

२०३० मा स्वास्थ्य केन्द्रको सेवा सुरु गरेको उक्त अस्पताल जिल्ला, क्षेत्रीय हुँदै प्रदेश अस्पतालमा रुपान्तरण भएको हो । ०६२ मा क्षेत्रीय अस्पतालबाट सेवा दिँदै आएको अस्पताललाई कर्णाली प्रदेश सरकारले ०७५ कात्तिकमा आफू मातहत लिएको थियो । प्रदेश सरकार मातहत आएपछि १ सय १५ वेडबाट सेवा दिइरहेको प्रदेश अस्पताल अहिले कोरोना विशेष अस्पतालबाहेक अन्य सेवा १ सय ५० वेडबाट दिइरहेको अस्पतालका प्रवक्ता डा. विकास केसीले बताए । अस्पतालको सेवा अब ३ सय शय्यामा विस्तार हुने उनको भनाइ छ । उनका अनुसार ०७३ माघमा चितवनको आशिष कन्स्ट्रक्सनलाई ४२ करोड रुपैयाँ लागतमा अस्पताल भवन र अन्य संरचना निर्माणको जिम्मा दिइएको थियो । ३ वर्ष म्याद थप भए पनि उक्त कम्पनीले २०७६ साउनमा भवन हस्तान्तरण गरिसकेको छ ।

३ सय शय्या संचालनका लागि स्वास्थ्य जनशक्ति तथा उपकरणको व्यवस्थापनमा ढिलाइ हुँदा अस्पतालले भवन हस्तान्तरण भएको दुई वर्षसम्म पनि बेड विस्तार हुन सकेको छैन । तर अब अस्पताल ३ सय शय्यामा सञ्चालन गर्न आफूहरू तयार अवस्थामा निर्देशक डा. खड्काले बताए । अस्पतालले कोरोना विशेष अस्पताललाई पुरानो भवनमा सारेको छ ।

नयाँ भवनमा प्रयोग हुने फर्निचरका सामान सबै चीनबाट ल्याइँदैछ । ‘बिरामी र कुरुवाको सहजताका लागि व्यवस्थित लवी बनाउँदै छौँ,’ उनले भने, ‘उनीहरूका लागि फोल्डिङ बेड हुनेछ, जसमा राति सुत्ने र दिनमा फोल्ड गरेर बस्न मिल्ने सुविधा हुनेछ ।’ लवीमा पनि बस्नका लागि ठूला बेन्चहरू राखिने डा. खड्काले जानकारी दिए ।

आगामी ३ वर्षमा अस्पतालमा दुई तला थप गरी थप सेवा विस्तार गरिने अस्पतालको योजना छ । नेपालका ठूला अस्पतालले दिने सेवा सुर्खेतमै दिने गरी तयारी थालिएको खड्काले बताए । उनका अनुसार अस्पतालमा कोरोना महामारीपछि पनि सेवा विस्तार भएका छन् ।

महामारीसँग जुध्नका लागि प्रदेश अस्पतालले जनशक्ति थप गर्नुका साथै स्वास्थ्य उपकरण र पुर्वाधारमा वृद्धि ग‍र्‍यो । हाल अस्पतालमा १ सय ५० जनरल बेडसहित १२ बेड आईसीयू बेड छन् । ४ आईसीयू बेड थपिँदै छ । सुरुमा ७ वटा मात्रै रहेका एनआईसीयू बेडलाई दोब्बर बनाउन लागिएको अस्पतालले जनाएको छ । अस्पतालमा दुईवटा अक्सिजन प्लान्ट र १० वटा भेन्टिलेटर छन् । विगतमा सर्वसुलभ र प्रभावकारी सेवा दिन नसकेको भन्दै विवादमा पर्ने गरेको प्रदेश अस्पतालले अहिले ३७ विशेषज्ञसहित ५० डाक्टरद्वारा उपचार सेवा दिइरहेको छ ।

अहिले प्रदेश अस्पतालमा जटिल रोगको पहिचान तथा उपचार हुने गरेको डा. खड्काले बताए । उनका अनुसार अस्पतालले हिस्टो प्याथोलोजी (बिरामीको रोग पहिचान), डर्मेटोलोजी (छालासम्बन्धी उपचार), स्पाइन सर्जरी (मेरुदण्ड भााचिएको उपचार), न्युरोसर्जरी, डायलासिस सेवालगायत जटिल उपचार सेवा पनि प्रवाह गरिरहेको छ । ‘क्यान्सरको पहिचानपछि अप्रेसन पनि यहि गर्ने गरी हामी लागेका छौं,’ उनले भने ।

चालु आर्थिक वर्षभित्र एमआरआई मेसिन खरिद गरिसक्ने डां खड्काले बताए । ‘यो वर्ष छुट्याइएको बजेटले एमआरआई सेवा पनि थप गर्ने हाम्रो योजना छ,’ उनले भने, ‘एमआरआई मेसिन आयो भने क्यान्सरको पनि उपचार गर्छौं ।’ तर सरकारले माग गरे अनुसार बजेट नदिँदा समस्या भएको उनको गुनासो छ । खाना पकाउन सोलार, अस्पतालदेखि क्वाटरसम्मको बाटो निर्माणलगायतको लागि बजेट माग गरे पनि यो वर्ष ३० करोड रुपैयाँ कटौती भएको उनले बताए ।