‘बगरमा कसरी रोपाइँ गर्नु ?’

खारखोला फाँटको ९ रोपनी खेतमा लगाएको चैते धान र मकै बाढीले पुरेपछि देवीलाल कुमाललाई खेत गएर हेर्नै मन छैन । भन्छन्, ‘बाढीले सोत्तर बनाएको खेतमा के जानु ?, अब फेरि बर्खे धान रोपाइँ गर्ने बेला भयो, तर जाँगर चलेको छैन ।’ विगतमा यस क्षेत्रका किसान चैते धान भित्र्याएर बर्खे धान रोपाइँको तयारीमा जुट्थे । जेठ अन्तिम साताको कटानले बगर बनेको खेतमा रोपाइँ गर्न सम्भव नरहेको ऋषिराम अधिकारीले बताए । अधिकारीको पाँच रोपनी खेत कटानमा परेको छ । ‘बगर बनेको खेत कहिले रोपाइँ गर्ने, खेत खोलाले घेरेको छ, रोपाइँ गरेर मात्र पनि काम भएन,’ उनले भने ।

खारखोला र चुतिखोलाको तटीय क्षेत्रका किसानलेमध्य असारसम्म रोपाइँ गर्ने/नगर्ने अलमलमा छन् । भित्र्याउने बेलाको चैतेधान बाढीले सोत्तर बनाएपछि किसानलाई फेरि खेतमा पुगेर पसिना बगाउने जाँगर चलेको छैन । रमेश परियारले कदमबोटे फाँटको ६ रोपनी खेतको चैते धान भित्र्याउन पाएनन् ।

उनको २० मुरी धान बाढीले नष्ट गरिदियो । ‘एउटै गेडो भित्र्याउन पाइएन, अधियाँमा गरेको खेत दुःख मात्र खेर गयो,’ उनले भने, ‘बर्खे धान लगाउन पनि जाँगर छैन, फेरि बाढीले बगाइदियो भने दुःख गर्न मात्र हुन्छ ।’ बाढीले बगर बनेको झन्डै ३ हजार रोपनी खेतमा यस वर्ष रोपाइँ गर्न सकस परेको वडाध्यक्ष भेजराज पाण्डे बताउँछन् । ‘कुलो सबै बगाएको छ, ढुङ्गा र बालुवा बसेको खेतमा आँठा लगाएर फेरि खेत बनाएर रोप्न गाह्रो छ,’ उनले भने । १० भन्दा बाढी कुलो बगाएको उनले बताए । धान ब्याडसमेत बगाएको छ । कटानमा नपरेको खेतका किसानले भने रोपाइँको तयारी थालेका छन् । वडा कार्यालयले उक्त क्षेत्रमा तटबन्धका लागि सिँचाइ कार्यालयसँग समन्वय गरेको पाण्डेले बताए । धान खेत क्षति पुर्‍याएको किसानलाई राहतका लागि नगरपालिका र कृषि ज्ञान केन्द्रसँग पहल भइरहेको उनले बताए ।