एक घर, एक करेसाबारी

उस्तामा अहिले सामूहिक तथा व्यक्तिगत रूपमा तरकारी खेती गर्नेको संख्या बढ्दो छ । स्थानीय हिमकुमारी घलेले घरमा उपभोग गरेर बाँकी रहेको तरकारी बिक्रीसमेत गर्छिन् । ‘पहिले किनेर तरकारी खाने ज्यान यही हो ।

अहिले गाउँमै फलाउन थाल्यौं,’ उनले भनिन् । उस्तागाउँ र बेंसीका कृषकले गाउँबेंसी पौरखी कृषक समूहलाई कृषि सहकारी बनाएर सामूहिक तरकारी खेती गरिरहेका छन् । अहिले उस्तामा उत्पादित तरकारी ङादी, भुलभुले, खुदीमात्रै नभएर सदरमुकाम बेंसीसहरसम्म पुग्छ । समूहकी अध्यक्ष उमा घलेले यस वर्ष गोलभेंडा ७ क्विन्टल, बन्दा १५ क्विन्टल र आलु ३० क्विन्टल उत्पादन गरिएको बताइन् । यहाँका तरकारी बालीमा विषादी राखिएको छैन । अहिले ४ टनेलमा क्याप्सिकम, २ टनेलमा काँक्रो, २ टनेलमा घिरौंला र करेला लगाइएको छ ।

अगुवा कृषक डम्बरबहादुर गुरुङको अध्यक्षतामा २०७३ सालमा २८ कृषक मिलेर गाउँबेंसी पौरखी कृषक समूह गठन भएको थियो । लगत्तै २० रोपनी जग्गा भाडामा लिएर आलु र तरकारी खेती थालिएको थियो । गाउँपालिकाले ५० प्रतिशत अनुदानमा एउटा हाते ट्र्याक्टर दिएपछि जुर्मुराएका थिए ।

यही समूहले अहिले मुख्यमन्त्री वातावरणमैत्री नमुना कृषि गाउँ सञ्चालन थालेको छ । उनीहरूले हाइटेक प्लास्टिक टनेल, बाख्रा खोर सुधार र नश्ल सुधार, डालेघाँस नर्सरी स्थापना गरेका छन् । तरकारी स्टोर, मलखाद, सिँचाइको पनि व्यवस्था गरिएको छ । भाडाकै ३० रोपनीमा कार्यक्रम सञ्चालन भइरहेको छ । मर्स्याङ्दी–७ का वडाध्यक्ष युवा घलेले कृषकलाई परम्परागत र निर्वाहमुखी खेतीभन्दा व्यवसायिकीकरणमा जोड दिइएको बताए ।

गाउँपालिका अध्यक्ष अर्जुन गुरुङका अनुसार आमा समूहमार्फत एक घर, एक करेसाबारीको अभियान पनि थालिएको छ । ‘बाहिरबाट आउने विषादीयुक्त तरकारीमा रोक लगाएका छौं । गाउँको तरकारी गाउँमै बिक्री हुन्छ,’ उनले भने, ‘कतिपय युवा विदेशबाट फर्केर तरकारी खेती र पशुपालनमा लागेका छन् । आमा, महिला समूह पनि सक्रिय भएर लागेका छन् ।’ गाउँपालिकामा अब बाहिरबाट तरकारी ल्याउनुपर्ने बाध्यता नरहेको र गाउँका चुल्होमा गाउँकै तरकारी पाक्ने उनले बताए ।