जसले सामुदायिक विद्यालयलाई बनाए अब्बल- वाग्मती - कान्तिपुर समाचार
कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
हेडसरको बिदाइमा उर्लियो भक्तपुर

जसले सामुदायिक विद्यालयलाई बनाए अब्बल

लिला श्रेष्ठ

भक्तपुर — यसअघि छोराछोरीको पढाइ बुझ्न आउने अभिभावक बुधबार हातमा फूल, खादा, माला बोकेर सुकसुकाउँदै विद्यालय हाता प्रवेश गरिरहेका थिए । विद्यार्थी विद्यालयको बरन्डामा बसेर रोइरहेका थिए । शिक्षक आफैं सम्हालिन सकेका थिएनन् ।

विद्यालय प्रांगणमा उपस्थित स्थानीय, शिक्षासेवी, राजनीतिज्ञ, जनप्रतिनिधिलगायत व्यक्तित्व एकले अर्कालाई सम्हाल्ने अवस्थामा नै थिएनन् ।

यो दृश्य भक्तपुर नगरपालिका–३ तेखापुखुमा अवस्थित मेधा माध्यमिक विद्यालयका प्रधानाध्यापक गंगाधर हाडाको हृदयाघातबाट निधन भएपछि श्रद्धाञ्जलीसभाको हो । हाडाको निधनले भक्तपुरवासीले शिक्षाको मियो ढलेको महसुस गरेका छन् ।

‘शिक्षा क्षेत्रको एक धरोहरलाई गुमायौं,’ विद्यालयका व्यवस्थापन समितिका पूर्वसदस्य रामेश्वर भुजूले भने । हाडाको सोमबार बिहान विद्यालय जाने क्रममा हृदयाघातका कारण बाटोमै निधन भएको हो । ‘बिहान विद्यालय जाने क्रममा गाह्रो महसुस भएछ र मोटरसाइकल रोकेर पानी किनेर खान खोज्दाखोज्दै ढल्नुभएछ,’ नेपाल शिक्षक संघ भक्तपुरका उपाध्यक्ष एवं गंगाधरका भाइ रामले भने, ‘भक्तपुर अस्पताल पुर्‍याउँदा उहाँको निधन भइसकेको थियो ।’

हाडा २०६१ फागुन ५ मा साविक कन्या माध्यमिक विद्यालय (हालको मेधा मावि) मा शिक्षकका रूपमा प्रवेश गर्दा विद्यार्थी संख्या ८० थियो । एसएलसी परीक्षामा त्यो वर्ष सबै विद्यार्थी फेल भएका थिए । त्यसअघि पनि एसएलसीको नतिजा निल थियो । कक्षा १, २, ३ मा जम्मा ४ जना विद्यार्थी थिए ।

‘पटक–पटक निल भएपछि त्यो वर्ष पनि विद्यार्थी अनुत्तीर्ण भए निमाविमा झार्ने पत्र प्राप्त भइसकेको थियो,’ भुजूले भने, ‘हाडा सर आउनुभएपछि विद्यार्थी बढ्यो, नतिजामा सुधार भयो । त्यसपछि पछाडि फर्केर हेर्नुपरेको छैन ।’

अंग्रेजी शिक्षक उनलाई तत्कालै सहायक प्रधानाध्यापक बनाइएको थियो । उनैको मिहिनेत, शिक्षकको समन्वय र सहकार्यले यो विद्यालय जिल्लामै उदाहरणीय बनेको छ । जिल्लाका सामुदायिक मात्र नभई संस्थागत विद्यालयको प्रतिस्पर्धी मानिएको उक्त माविले एक दशकयता एसएलसी/एसईई परीक्षामा शतप्रतिशत उत्तीर्ण गराउँदै आएको छ । नयाँ शैक्षिक सत्रमा मेधामा विद्यार्थी भर्ना गराउन चाहनेको चाप प्रत्येक वर्ष बढ्दो छ ।

‘उहाँको जीवन शिक्षा सुधारमै बित्यो,’ भक्तपुर नगरपालिकाकी उपप्रमुख रजनी जोशीले भनिन्, ‘मेधालाई मेधावी बनाएर देशकै उत्कृष्ट विद्यालयका रूपमा चिनाउने काम उहाँले गर्नुभयो ।’ २०२३ कात्तिक ७ मा जन्मिएका हाडा नेपाल शिक्षक महासंघ भक्तपुरका पूर्वअध्यक्ष र नेपाल शिक्षक संघ भक्तपुरका निवर्तमान अध्यक्षसमेत थिए ।

‘घरपरिवारलाई भन्दा बढी समय विद्यालय र विद्यार्थीलाई दिने उहाँले सामुदायिक विद्यालय सुधारका लागि सधैं लड्नुभयो,’ विद्यालय व्यवस्थापन समितिका पूर्वसदस्य बाबुराजा जोशीले भने, ‘उहाँको सम्मान तथा शिक्षकको प्रेरणाका लागि प्रतिष्ठान खोल्न आवश्यक छ ।’

बुधबार सयौंको संख्यामा उपस्थित विद्यार्थी, अभिभावक, स्थानीय, अन्य विद्यालयका शिक्षक, जनप्रतिनिधि, राजनीतिज्ञ, शिक्षासेवीले उनलाई श्रद्धाञ्जली अर्पण गरेका थिए ।

प्रकाशित : पुस १४, २०७९ ०८:०७
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्

झारफुकको बहानामा जब तातो तेल खन्याइयो

शरीरको १८ प्रतिशत भाग जल्यो 
अनुहार, मुख, छाती, ढाड, हातखुट्टामा चोट र दाग
लिला श्रेष्ठ

काठमाडौँ — सुनसरी बराहक्षेत्र नगरपालिका–६ कालाबन्जराकी रूपा राई ६ महिनाअघिदेखि खान मन नलाग्ने, निद्रा नलाग्ने, काप्ने, बर्बराउने, छटपटाउने समस्याले अस्वस्थ भइन् । धरान र विराटनगरका स्वास्थ्य संस्थामा जाँच गराउँदा कुनै रोग पत्ता लागेन । ‘अस्पतालका चिकित्सकले नै घरको देउता/पितृ बुझाउनुस् भने,’ रूपाले भनिन्, ‘घरमा दिनहुँ पूजाआजा गर्‍यौं, धामी बोलायौं, केही समयका लागि समस्या समाधान भए पनि निको भएन ।’ 


आफन्तहरूले स्वास्थ्य समस्याबारे जानकारी लिए । रूपाकी दिदीकी छोरी संगम राईलाई एक ‘माता’ ले सन्चो तुल्याएकोबारे कुरा भयो । माता दाबी गर्ने ती हुन्, अर्घाखाँची शीतगंगा नगरपालिका–२ घर भई काठमाडौं तारकेश्वर नगरपालिका–८ जरंखु बस्ने १९ वर्षीया सचिना सारु मगर । अस्पतालले निको पार्न नसकेको रोग सन्चो बनाउने, देउता उतार्ने उनको ‘महिमा’ सुनेपछि फेसबुकमा भिडियो कुराकानी गरी रूपा सुनसरीबाट मंसिर २१ गते तारकेश्वर आइपुगिन् ।

‘भिडियोमा कुराकानी हुँदा रोग निको पार्छु भनेपछि छोराछोरी आफन्तलाई जिम्मा लगाएर झारफुककै लागि काठमाडौं आएँ,’ रूपाले सुनाइन्, ‘सुरुका दुई दिन साँझबिहान झारफुक भयो, अर्को दिन मातालाई महिनावारी भएपछि सात दिन झारफुक नहुने भयो । त्यसपछि मलाई महिनावारी भयो ।’ पुस २ गते झारफुककै लागि रूपा माता भनिने सचिनाको कोठामा पुगिन् । ‘जोखना हेर्दै मलाई सेतीदेवी, नागदेवी भन्दै अक्षता र अगरबत्तीले हान्न थालिन्, त्यतिबेलै अर्धचेतमा पुगिसकेकी थिएँ, त्यत्तिकैमा मैले भोलेबाबा भनेछु,’ रूपाले भनिन्, ‘भोलेबाबा हो भने मभन्दा शक्तिशाली हुनुहुँदो रैछ, म गुरु मान्छु भन्न थालिन् । म तपाईंलाई उपचार गर्न सक्दिनँ, इन्डियामा गुरु हुनुहुन्छ कुरा गर्छु भन्न थालिन् ।’ त्यसपछि भारतमा कुनै व्यक्तिसँग भिडियोमा कुरा गरेपछि आफ्नो मुखमा कपडाले बाँधेर बोल्न नदिई यातना दिएको रूपाको भनाइ छ ।

यसअघि दिदीकी छोरी संगम र अरू चार जनालाई पनि हात बाँधेर लडाउने, घाँटीमा न्याक्ने, शरीरमा तातो पन्युँले डाम्ने, तातो तेल र तातो पानी खन्याउने गरेको रूपाले बताइन् । ‘मुखभित्र तातो तेल खन्याएर जिब्रो पिल्स्याउँछु भनेपछि झन् आत्तिएँ, मुख बन्द गरें तर तातो तेल खन्याउन छाडिनन्,’ उनले भनिन्, ‘टाउकाबाटै तातो पानी खन्याउन थालिन्, तातो पानीले नपोलेको भन्दै तेल तताएर खन्याइन् ।’ आफ्नो छाती, ढाड, हातखुट्टामा पन्युँ तताएर डामेको उनको भनाइ छ । अहिले रूपाको अनुहार, मुख, छाती, ढाड, हातखुट्टालगायतमा गहिरो चोट र दाग देख्न सकिन्छ भने एउटा दाँत भाँचिएको र अर्को हल्लिएको छ ।

झारफुकको बहानामा ‘माता’ बाट शारीरिक यातना पाएकी ३३ वर्षीया रूपा हाल नेपाल प्रहरी अस्पताल महाराजगन्जको सर्जिकल वार्डमा उपचाररत छिन् । ‘शरीरका विभिन्न अंगमा तातो तेल/पानी खन्याउने, तातो पन्युँले डाम्ने, त्रिशूलले घोचेर अचेत भएपछि छाडेछन्, भोलिपल्ट मात्र अस्पताल ल्याएका हौं,’ रूपाका श्रीमान् दिकमान राईले भने, ‘मोबाइलसमेत कब्जामा लिएर परिवारसँग सम्पर्क गर्नसमेत दिइएन ।’ घटनाका बेला उनी पर्सामा थिए । श्रीमतीमाथि मरणासन्न हुने गरी यातना दिएको थाहा पाएर शनिबार राति उनी काठमाडौं आएका हुन् । चिकित्सकका अनुसार रूपाको शरीरको १८ प्रतिशत भाग जलेको छ । शुक्रबार उनको शल्यक्रिया हुने र थप दुई साता अस्पताल बस्नुपर्ने अस्पतालले जनाएको छ ।

यसैबीच, झारफुक गर्ने बहानामा तातो पन्युँले डाम्ने, तातो तेल र पानी खन्याई घाइते बनाउने कार्यमा संलग्न रहेको आरोपमा ५ जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । पक्राउ पर्नेमा माता भनिने १९ वर्षीया सचिना सारु मगर, सहयोगीहरू उदयपुर रौतामाई गाउँपालिका घर भई तारकेश्वर बस्ने २६ वर्षीय पदमबहादुर मगर, २६ वर्षीया संगम राई, १८ वर्षीय सागर मगर र चितवन, नारायणघाट घर भई तारकेश्वर बस्ने १८ वर्षीय अजित तामाङ छन् । उनीहरू विरुद्ध मुलुकी अपराध संहिता, २०७४ को परिच्छेद–१४ को कुटपिट वा अंगभंगसम्बन्धी कसुर मुद्दामा काठमाडौं जिल्ला अदालतबाट ३ दिनको म्याद थप अनुमति लिई वृत्त बालाजुबाट अनुसन्धान भइरहेको काठमाडौं प्रहरी प्रवक्ता एसपी दिनेशराज मैनालीले बताए ।

प्रकाशित : पुस ८, २०७९ ०८:०१
पूरा पढ्नुहोस्
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
×