खाल्डाले दशगजामा सास्ती

दुवैतिरको सडकको उचाइ बढेकाले दशगजा खाल्डोमा परेको छ । वर्षामा खाल्डोमा पानी जम्छ । खाल्डोलाई न वारिले पुर्छ न पारिले, यसले सर्वसाधारणलाई दशगजा वारपार गर्न सास्ती छ । यो खुला नाकामा दुवै देशका सयौं सर्वसाधारण दिनहुँ वारपार गर्छन् । जमेकै पानी भएर वा छेउबाट बाटो काटेर वारपार गर्न गाह्रो छ ।

सिम्रौनगढ नगरपालिका–९ बसवरिया गाउँस्थित दशगजाको मर्मत गर्न वारिका पालिकाले प्रयास गर्दा एसएसबीले रोक्दै आएको हो । ‘कतिपटक ह्युमपाइप र ग्राभेल बिछ्याउन प्रयास गर्‍यौं तर पारिकाले दिँदैनन् । कल्भर्ट र पुल बनाउन त परै जाओस्,’ सिम्रौनगढ–९ का पूर्ववडाध्यक्ष अरबिन्द यादवले भने । पूर्वनगर प्रमुख विजयशंकर यादवले पारिका गाउँ पञ्चायतका प्रमुख र सुरक्षा अधिकारीसित समन्वय गर्दासमेत ग्राभेल र ह्युमपाइप राख्न नदिएको बताए ।

स्थानीय युवा सञ्जय यादवका अनुसार एसएसबीले वर्षायाममा त्यही खाल्डोबाटै बटुवाहरूलाई आउजाउ गर्न लगाउँछ । ‘कतिपय खाल्डोमै बाइक र साइकल लिएर लड्छन्, कतिलाई चोटपटक लाग्छ,’ उनले भने, ‘खुला सीमा दुवै देशको सर्वसाधारणहरूको दैनिकी र जीवनयापनसित जोडिएकाले दैनिक सयौंको आउजाउ छ । तर आवागमन गर्न कठिन भए पनि यो समस्या पारिका एसएसबीले भने बुझ्दैनन् ।’

यस्तै सुवर्ण गाउँपालिका ३ को कवहीगोठ गाउँको सतगन्जस्थित दशगजा वारि र पारि पक्की सडक छ । त्यहाँ पनि दुवैतिर सडकको उचाइ बढेकाले ४/५ फिटसम्म दशगजा गहिरो छ । जति प्रयास गरे पनि एसएसबीले खाल्डो पुर्न दिएको छैन । ‘खाल्डो पुर्न नदिँदा असारदेखि वर्षायामभर आउजाउ बन्द हुन्छ,’ स्थानीय शिक्षक एकवालीप्रसाद यादवले भने, ‘दुवै देशका सुरक्षा अधिकारीहरूबीच यस विषयमा समन्वय भएर खाल्डो पुर्न आवश्यक छ ।’

जिल्लाको पूर्वमा सिम्रौनगढ नगरपालिकादेखि पश्चिममा विश्रामपुर गाउँपालिकासम्मको ६२ किमि लम्बाइ भएको दशगजाको दर्जनौं ठाउँमा यस्तै समस्या छ । दशगजासित जोडिएका सिम्रौनगढ, पचरौता, सुवर्ण, कलैया, फेटा, विश्रापुरपालिका क्षेत्रभित्र पर्ने दशगजामा खाल्डोले आउजाउमा कठिनाइ भइरहेको छ ।

प्रमुख जिल्ला अधिकारी कृष्णबहादुर कटुवालले दशगजाको समस्याबारे दुवै देशका सुरक्षा अधिकारीबीच ‘काउन्टर पार्ट’ मा छलफल नभएको बताउँछन् । ‘दशगजाको समस्या हामीले पहिचान नै गरेका छैनौं,’ उनले भने, ‘समस्या बुझेर पारिका सुरक्षा अधिकारीसित छलफल गर्छौं ।’ सीमा सुरक्षा बल १२ नम्बर गणका सशस्त्र प्रहरी उपरीक्षक राजेन्द्र थापाले जिल्लाभरको दशगजाको अवस्था बुझ्न सबै बीओपीका इन्चार्जहरूलाई निर्देशन दिएको बताए । ‘दशगजाको खाल्डोले आउजाउमा असहज छ, यसबारे पारिका सुरक्षा अधिकारीसित समन्वय गर्छौं,’ उनले भने ।

भारतीय एसएसबी ७१ औं बटालियनका सुरक्षा अधिकारी एनके मण्डलले यसबारे दुवै देशका सुरक्षा अधिकारीबीच छलफल हुनुपर्ने जनाए । ‘जिल्लाका सुरक्षा प्रमुख तहमा छलफल भएर राज्यस्तरबाट नै मर्मत गर्नुपर्छ,’ उनले भने ।