(पर्सा) — मार्टिन मोक्तान पेशाले शिक्षक हुन् । वीरगन्जस्थित स्विमिङ पुल परिसरमा बुधबार आयोजित माघी महोत्सवमा भेटिएका उनी हाँसको मासुमा रमाए । ‘मलाई बर्षभरि माघी महोत्सवको प्रतिक्षा हुन्छ,’ उनले भने, ‘थारु शैलीले पकाएको हाँसको मासुको स्वादै भिन्न हुन्छ ।’

वीरगन्ज विर्ताका भरत नेपाल पनि महोत्सवमा भेटिए । चामलको पिठोको बगेया र अनरसाको स्वादले आफूलाई लोभ्याएको उनले बताए । व्यवसायी उमेश मानन्धरले महोत्सवमा रक्तदान मात्र गरेनन्, हाँस र माछाका परिकार पनि मज्जाले खाएको बताए । ‘मलाई थारु समुदायले पकाउने हाँस र माछाको स्वादले जहिले पनि आकर्षित गर्छ,’ उनले भने, ‘अन्य समय व्यस्तताले भ्याइँदैन, माघीमा भने खोजी–खोजी, रोजीरोजी थारु परिकार चाख्छु ।’

युवा अभियन्ता दिलीपराज कार्की महोत्सवमा यस वर्ष घोंघी र चेचरको स्वाद चाख्न आएको बताउँछन् । ‘वर्षभरि अन्य दिनमा घोंघी खोजेर पनि खान पाइन्न,’ उनले भने, ‘तर माघी महोत्सवमा सहजै र स्वादिलो घोंघी पाइन्छ ।’

कलाकार मुन्ना सर्राफले पनि माछा, हाँसको मासु र अनरसा खाएको सुनाए । स्वास्थ्यकर्मी अनिशकान्त कुशवाहाले आफू शाकाहारी भएकाले थारु समुदायको बगेया, अनर्सा, तेलही रोटी आदिको मज्जा लिएको बताए । माघी मूल समारोह समितिले २६४४औं थारु संवत् तथा माघीको अवसर पारेर बुधबार वीरगन्जमा आयोजना गरेको माघी महोत्सवमा अन्य समुदायका व्यक्ति पनि यसै गरी रमाए । २०५२ देखि वर्षैपिच्छे भइरहेको महोत्सवमा केही वर्ष यता थारुसँगै गैरथारु समुदायको सहभागिता उल्लेख्य छ । थारु संस्कृति, रहनसहन, चालचलन पनि जान्न सकिने भएकाले धेरैको आकर्षण बनेको छ माघी महोत्सव ।

मारवाडी समुदायकी गृहिणी नूतन सरावगी एक समुदायको चाडपर्वमा अर्को समुदाय पनि सहभागी भए आपसी सद्भाव र एकता वृद्धि गर्ने बताउँछिन् । ‘म पहिलोपटक माघी महोत्सवमा सहभागी हुन पाए,’ उनले भनिन्, ‘केही शाकाहारी परिकार पनि चाखें, साह्रै रमाइलो भयो ।’ महोत्सवमा थुप्रै गैरथारु भेटिए । सबैले चाड पर्वमा शुभकामना दिन र थारु संस्कृति, खाना, चलन आदि बारे जानकारी लिन महोत्सवमा आएको बताए । महोत्सवमा परम्परागत थारु परिकारदेखि नृत्य, कला–संस्कृति झल्काउने प्रयास गरिएको थियो ।

केही वर्षयता विभिन्न थारु संघसंस्थाले माघी पर्व सामूहिक रुपमा मनाउने र महोत्सव नै आयोजना गरेर थारु भाषा, कला, संस्कृति र परम्परा जगेर्ना गर्दै आएका छन् । महोत्सव प्रचारप्रसार समितिका संयोजक प्रकाश थारुले महोत्सवमा घाटु, झम्टा, सामाचकेवा, ठकरा आदि नृत्य प्रस्तुतिका साथै घोंघी, हाँस, कुखुरा र परेवाका परिकार, अनर्सा, तेलही रोटी, गुरही रोटी, पिठा, चिचर, लाई, तिल, केसर आदि परिकार उपलब्ध रहेको बताए । ‘यसरी माघी महोत्सव मनाउँदा सदरमुकाम वीरगन्ज र आसपास बसोबास गरिरहेका थारु एउटै थलोमा भेला हुने र शुभकामना आदानप्रदान गर्ने अवसर पाउँछन्,’ उनले भने, ‘गैरथारु समुदाय पनि उत्साहजनक रूपमा सहभागी भएर महोत्सवको मज्जा लिन्छन् ।’

थारु कल्याणकारिणी सभाका केन्द्रीय पार्षद प्राध्यापक राजेन्द्र महतो थारु केही वर्षयता महोत्सवमा गैरथारु समुदायको सहभागिता हुन थालेपछि आफूहरू पनि उत्साही भएको बताउँछन् । ‘यो महोत्सव सबै समुदायलाई एउटै थलोमा भेला हुने र माघे संक्रान्तिको शुभकामना आदान प्रदान गर्ने माध्यम बन्दैछ,’ उनले भने, ‘बर्षेनी जनसहभागिता बढेसँगै महोत्सव अझ भव्य र आकर्षक बनाउने हाम्रो प्रयास जारी छ ।’ यसअघि यहास्थित घण्टाघरबाट निकालिएको झाँकीले नगरका बिभिन्न भाग परिक्रमा गरेको थियो । थारु वेशभूषामा सजिएका बालबालिका तथा महिलाको झाँकीमा बढी उपस्थिति देखिन्थ्यो ।