जनकपुरमा तीजको रौनक
जनकपुर — ल है तिजै आयो... गीतमा छमछमी नाँचिरहेकी महिलाको हुल सोमबार जनकपुरका अधिकांश शक्तिपीठमा देखिए । रातो लिवासमा धपक्कै भएका महिलाको चहलपहलले जनकपुर रंगिएको छ ।
पहाडी समुदायका महिलाले मात्र मनाउने तीज पर्व अचेल मिथिलाञ्चलमा पनि लोकप्रिय बनेको छ । पर्वको अवसरमा सोमबार जनकपुरमा देखिएका दुई फरक दृश्यले जहाँ तीजको आकर्षण बढाएको छ ।
तीज पर्वको अवसरमा व्रतालुहरूको रमाइलोका लागि गणेश युवा क्लबले रामचोकमा मञ्चको व्यवस्थापन गरेको थियो । जहाँ नेपालीभाषी व्रतालुहरू नाचगानमा व्यस्त थिए । चर्को घामको परवाह नगरी व्रतालुहरू नृत्यमा व्यस्त देखिन्थे । त्यहाँ खानेपानी, पंखा तथा पण्डालको व्यवस्था मिलाइएको थियो । उनीहरूसँगै मधेसमूलका महिला पनि होस्टेमा हैसे गर्दै नाँचिरहेका थिए ।
उता, गंगासागरको वर्सातीमा मैथिलानीहरू हरितालिका तीजको कथा सुनेर पण्डित पुरोहितसँग आशीष थाप्दै थिए । यसरी मिथिलाको विधि विधान अनुसार कथा सुन्नेमा नेपालीभाषी व्रतालुको संख्या पनि उल्लेख्य थियो ।
पण्डित हरिशंकर पाण्डेका अनुसार हरितालिका तीजको पूजा विधान पुरानो भए पनि मिथिलाञ्चलमा थोरै महिलाले मात्र कथा श्रवण गर्ने गरेका थिए । तर तीन–चार वर्षयता तीज मनाउने मैथिलानीहरूको संख्यामा उल्लेख्य रहेको उनले बताए ।
‘एक ठाउँमा बसेपछि एक–अर्कोमाथि सांस्कृतिक प्रभाव पर्नु स्वाभाविक हो । तीजको अवसरमा नेपालीभाषीको प्रभावमा मैथिलानीहरू पनि नाचगानमा रमाउनु र मैथिलानीहरूको प्रभावले नेपालीभाषीहरू कथा श्रवण गर्न तर्फ अग्रसर भएका छन्,’ पण्डित पाण्डेले भने ।
जनकपुरधाम ८ वलवा टोलकी इन्दु कोइराला मैथिलानीहरूको संलग्नतापछि तीज पर्व अझ रमाइलो बनेको बताउँछिन् । ‘सहभागिता र रमाइलो दुवै दृष्टिले तीज पर्व उत्कर्षतर्फ अग्रसर छ,’ उनले भनिन् ।
पति तथा सन्तानको सुख शान्तिका लागि आयोजना गर्ने तीजले जनकपुरका टोल–टोल अचेल गुलजार बन्न थालेका छन् । तीज गीतको स्वरले वातावरण रमाइलो बनेको छ ।
प्रकाशित : भाद्र १७, २०७६ ०९:५७