कृत्रिम हातखुट्टा पाएपछि दंग

पाँच वर्षदेखि बैसाखीको भरमा रहेका उनी भारत राजस्थानको नारायण सेवा संस्थानको सहयोगमा कृत्रिम खुट्टा पाएका हुन् । प्रतिनिधिसभाका उपसभामुख इन्दिरा राना मगरले विपिन जस्ता १ सय २० अपांगहरूलाई कृत्रिम हातखुट्टा वितरण गरिन् ।

युरोपेली मुलुक पोल्यान्ड जाने तयारीमा रहेका विपिनको भिसा आइसकेको थियो । मेनपावरबाट बोलावट भएपछि बाबुसहित उनी मोटरसाइकलमा काठमाडौंतिर लम्कँदै थिए । बिहान साढे ९ बजे सप्तरीमा खाजा खाएर अघि बढेका उनीहरू केही क्षणमा दुर्घटनामा परेका थिए ।

‘लामो बाटो भएकाले आलोपालो कुदाउँदै जाने निधो गरेका थियौं’, उनले भने, ‘अचानक दुर्घटना भयो ।’ बाइक ठोक्किएपछि पछाडि बसेका बाबु हुत्तिएर पर पुगे । दुवै खुट्टाको हड्डी सबै भाँचियो । विपिनको भने खुट्टा काट्नै पर्ने स्थिति भयो ।

‘दुर्घटनापछि सिलिगुडीको एक अस्पतालमा लगिएछ’, उनले थपे, ‘डाक्टरले खुट्टा काट्नै पर्छ नत्र मान्छे बचाउन गाह्रो हुन्छ भनेपछि मैले खुट्टा गुमाउनुपर्‍यो ।’ पाँचथर नगरपालिका–१३ फिदिमका लाखबहादुर सारु मगरको कथा पनि उस्तै छ । २०६५ सालताका उनी वैदेशिक रोजगारीमा साउदीमा थिए ।

त्यहीको एक कम्पनीमा काम गर्ने क्रममा उनले देब्रे खुट्टा गुमाउनुपर्‍यो । ‘कम्पनीमा काम गर्ने बेलामा क्रेनले खुट्टा छिनाल्यो’, उनले सुनाए । खुट्टासँगै रोजगारी समेत गुमाएका उनी हाल पाँचथरमै खेती किसानी गर्छन् । करुणा फाउन्डेसनमार्फत सूचना पाएर उनी झापाको बाहुनडाँगी आएर कृत्रिम खुट्टा लगाएर फर्किए । ‘सुरुमा अलि अप्ठेरो हुने गरेछ’, उनले थपे, ‘बानी पार्न केही समय लाग्छ रे ।’

विराटनगरकी १३ वर्षीया लक्ष्मी सहनी जन्मजात अपांग हुन् । कस्तो अचम्म, उनी दुवै हात र दुवै खुट्टा विहीन जन्मिएकी थिइन् । कक्षा ४ मा पढ्ने विपन्न समुदायकी लक्ष्मीलाई परिवारले बोकेर विद्यालय पुर्‍याउँथे । ‘अब भने छोरीलाई गाह्रो नहोला’, आमा सरिता सहनीले भनिन्, ‘हातखुट्टा पाएपछि छोरीको भुइँमा खुट्टै छैन ।’ बाहुनडाँगी–२ को ब्रह्माण्ड सहकारीको समन्वयनमा बुधबाअर पूर्वका विभिन्न जिल्लाका १ सय २० अपांग भएकाहरूलाई कृृत्रिम हातखुट्टा, ह्वीलचियर वितरण गरिएको छ ।