चिया चमेनामा बाबुछोरी

विराटनगरस्थित मोरङ जिल्ला अदालत कार्यालय परिसरको निशान भगवती मन्दिर बाहिरको सडक छेउ कुनाको छाप्रोमा चियाखाजा पसल छ, बाबुछोरीको । एकअर्काको सहारामा दुवैले पसलसँगै जीवन चलाइरहेका छन् ।

‘बुबाआमाप्रति छोरीको माया कति अगाध हुन्छ भन्ने उदाहरण पनि हुन्, मन्जु,’ स्थानीय ६० वर्षीया राधा राउत भन्छिन् । दैनिक २ हजार रुपैयाँसम्मको खाजा बिक्री गर्छन् । खर्च काटेर बचेको पैसाले बाबुछोरीको जीविका चल्छ । श्रीमती र छोराको उपचारमा सम्पूर्ण सम्पत्ति गुमाए पनि भीमबहादुरलाई छोरीको साथ र सहयोगले सधैं हौसला मिलिरह्यो । उनले एक्लो महसुस गर्नु परेन ।

बुवाको हेरचाह गर्ने कोही नभए पछि मञ्जुले बिहे गरिनन् । ‘पहिले आमा पसलमा बस्नुहुन्थ्यो,’ मञ्जु भन्छिन्, ‘आमाको स्वास्थ्यले साथ नदिएपछि १० वर्षको उमेरदेखि बुबालाई सघाउन थालेकी हुँ ।’ दुई छाक कसरी टार्ने भन्ने समस्याले गर्दा कक्षा ८ भन्दा माथि पढ्न नसकेकोमा उनी गुनासो गर्छिन् । पसलमा बिहानदेखि सम्पूर्ण काममा बाबुलाई सघाउनुको साथै कोठामा पुगेर खाना पकाईवरी बुबाका लागि पनि लिएर आउँछिन् ।

बुढ्यौलीसँगै भीमबहादुरलाई आफ्नो शेखपछि छोरी एक्लै होलिन् भन्ने चिन्ता छ । सार्वजनिक बिदा, बन्द र निषेधाज्ञामा उनको पसल बन्द हुन्छ । ‘अदालत र मालपोत कार्यालयमा बिदा भएको बेला यता फाटफुट मान्छे मात्र आउने हुनाले पसल बन्द राख्छु, त्यो बेला कोठामै आराम गरेर बस्छु,’ भीमबहादुर भन्छन्, ‘पटकपटकको निषेधाज्ञामा खर्च नपुगेर बाँच्न गाह्रो भयो तर मनकारीको सहयोगले भोकै बस्नुपरेन ।’

काभ्रे, दोलालघाटका भीमबहादुर नोकरी खोजीमा १३ वर्षकै उमेरमा २०२३ मा विराटनगर झरेका थिए । ‘दाइसँग दुई वर्ष बसेर घर गएँ, तर घर बस्न मन नलागेर फर्केँ,’ उनी भन्छन् । त्यतिखेर अहिलेको जस्तो सडक र आवागमनका साधन थिएन । काभ्रेबाट भारतको रक्सोल हुँदै विराटनगर आउनुपर्थ्यो । ‘यहाँ आएपछि २०४५ सालमा दोस्रो पटक घर गएँ’, भीमबहादुर भन्छन्, ‘त्यसपछि गएको छैन ।’ उनका संघर्षका दिन विराटनगरमै बित्दै आइरहेका छन् ।

२०२९ देखि नै अहिलेको मालपोत कार्यालय अघिल्तिरको बस्तीमा छाप्रो बनाएर चिया पसल सुरु गरेका थिए, उनले । चियाखाजा पसलकै आम्दानीको भरमा स्थानीय तिनटोलिया बस्तीकी कमलासँग २०३५ मा बिहे गरे । तर दाम्पत्य सुख लामो समय पाउन सकेनन् । श्रीमतीलाई मुटुको क्यान्सर भयो । १४ वर्षसम्म पत्नीको उपचारमा भारतको बिहार, पूर्णियासम्म पुगे । तैपनि बचाउन नसकेकोमा अझै थकथकी छ, भीमबहादुरलाई ।

२०५५ सालदेखि दुई छोराछोरीको एक्लै पालनपोषणमा परे । छोरालाई पनि बीचमा रगत सुक्ने समस्या देखिएपछि आर्थिक रूपमा थलिएका भीमबहादुरले बुढेसकालमा पनि अझै हिम्मत हारेका भने छैनन् । छोरीको साथले अझै उर्जा मिलेको उनी सुनाउँछन् । ५ वर्षसम्म काठमाडौं र दिल्लीमा उपचार गराएपछि निको भएका छोरा पनि अहिले काठमाडौंमा सुरक्षागार्डको जागिरे भएपछि भीमबहादुरको दुःख केही होलो भएको छ ।