कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
२३.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १५५

बजार नपाउँदा डेरी उद्योगलाई समस्या

विप्लव भट्टराईं

इलाम — सन्दकपुर–५ जमुनाका रामकुमार गुरुङको मुख्य व्यवसाय डेरी हो । दैनिक एक सय लिटरभन्दा धेरै दूध प्रशोधन गरेर घिउ र छुर्पी निर्माण गर्दै आएका उनलाई कहिलेसम्म उद्योगलाई निरन्तरता दिने भन्ने चिन्ता थपिएको छ ।

बजार नपाउँदा डेरी उद्योगलाई समस्या

छिमेकी प्रदीप भट्टराईको समस्या पनि उस्तै छ । कृषकबाट निरन्तर दूध खरिद गरेर घिउ, छुर्पी बनाउने क्रम जारी रहे पनि तत्काल बजारसम्म पुर्‍याउन नसक्दा उनीहरू जस्ता दर्जनौं उद्योगीलाई समस्या देखिएको हो ।

कोभिड–१९ को दोस्रो लहर नियन्त्रणका क्रममा जारी निषेधाज्ञाका कारण दुग्ध उत्पादक कृषक तथा डेरी उद्योगहरू प्रभावित भएका छन् । प्रशासनले कृषि उपज ल्याउन लान प्रतिबन्ध नलगाए पनि गाउँपालिकाले केही समयका लागि भन्दै अत्यावश्यक कामबाहेक सवारीका साधन सञ्चालनमा रोक लगाएको छ । अर्कोतर्फ जोखिम भित्रने डरले सवारी धनीहरूले पनि सहज रूपमा यातायातका साधन सञ्चालन गर्न आँट गरेका छैनन् ।

जमुना क्षेत्रमा मात्रै ३० वटा डेरी उद्योग छन् । सन्दकपुर गाउँपालिकाभरमा १ सय ५० को हाराहारीमा उद्योग छन् । अधिकांश उद्योगले ५० देखि २ सय लिटरसम्म दूध दैनिक प्रशोधन गर्छन् । तर कृषकबाट दूध खरिद गरेर घिउ र छुर्पी उत्पादन गरे पनि बजारसम पुर्‍याउन नसक्दा उद्योगहरूलाई नियमित भुक्तान गर्न समस्या देखिएको छ ।

यस्तै कृषकले पनि गाईलाई खुवाउने दाना, भुस, पिठोलगायतको अभावका कारण समस्या देखिएको जनाएका छन् । ‘घाँसको भरमा मात्र गाई पाल्नुपर्ने अवस्था आएको छ,’ सन्दकपुरकी शिला गुरुङले भनिन्, ‘नियमित रूपमा भुस, पिठो पाउन नै छाडिएको छ ।’

अघिल्लो वर्षको लकडाउनको समयमा पनि मार खेपेका डेरी उद्योगले यो पटक पनि निषेधाज्ञा लम्बिए ठूलो क्षति बेहोर्नुपर्ने चिन्ता गरेका हुन् । ‘’हामीले दूध खरिद गरेर मात्रै पुग्दैन,’ भट्टराईले भने, ‘उत्पादित सामग्रीलाई बिक्री पनि गर्नुपर्छ ।’

यहाँ उत्पादित घिउ झापासहित राजधानीका बजारसम्ममा बिक्री हुन्छ । त्यस्तै छुर्पी अमेरिका र जापानसम्म पुग्ने गरेको छ । तर निषेधाज्ञाका कारण अहिले यस क्षेत्रवाट घिउ, छुर्पी बजारसम्म पुग्न सकेको छैन ।

गाउँमा नै रोजगारी र आयआर्जनको राम्रो स्रोत बनेको डेरी व्यवसायलाई यो माहामारीमा पनि सुरक्षाको अधिक्तम उपाय अलवम्बन गर्दै सुरक्षित राख्न सम्बन्धित निकायको ध्यान जानुपर्ने कृषक र उद्योगीको माग छ ।

सय लिटर दूध प्रशोधन गर्दा एउटा डेरीले दैनिक ५ किलो छुर्पी र ४ किलो घिउ उत्पादन हुन्छ । बजारमा घिउ प्रतिकिलो ५ सय ५० र छुर्पी प्रतिकिलो ९ सय रुपैयाँमा बिक्री हुन्छ ।

प्रकाशित : जेष्ठ ११, २०७८ १०:३९
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?