कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
२१.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १६१

त्यो सपना

डिला संग्रौला

प्रजातान्त्रिक समाजवादी दर्शनका व्याख्याता तथा अभियन्ता बीपी कोइरालाको स्मृति दिवस हो, साउन ६ गते । संयोगले यो वर्ष उनले स्थापना गरेर हुर्काएको नेपाली कांग्रेसको चौधौं महाधिवेशन पनि संघारमा छ ।

त्यो सपना

जहानियाँ राणाशासनको अन्त्य गरी नेपाललाई समुन्नत राष्ट्र बनाउन बीपीले कांग्रेसको स्थापना गरेका थिए । सोही लक्ष्यअनुसार जनताको अभूतपूर्व सहयोग पाएर २००७ सालको जनक्रान्ति सफल भई प्रजातान्त्रिक व्यवस्था स्थापना भयो । लगभग एक दशकको अस्थिरता, धोकाधडी, जालझेललाई अन्त्य गर्दै २०१५ सालको आमनिर्वाचनमा नेपाली कांग्रेसले बीपीको नेतृत्वमा दुई तिहाइ बहुमतका साथ सरकार गठन गर्ने अवसर पायो ।

आफ्नो प्रधानमन्त्रित्व कालमा बीपी ठुल्ठूला निर्णय कार्यान्वयनतर्फ लागे । दुर्भाग्य, डेढ वर्षपछि नै राजा महेन्द्र शाहको राष्ट्रघाती कदमले, प्रजातन्त्र सुदृढ पार्ने बीपीको अभियानलाई मात्रै चकनाचुर पारेन अपितु नेपाल र नेपालीको स्वाभाविक विकास र समुन्नतिमा पनि अवरोध पुर्‍यायो । त्यसपछि पनि जनताको साथ लिएर ३० वर्षसम्म राजाको निर्दलीय पारिवारिकजस्तो शासनविरुद्ध अदम्य साहसका साथ कांग्रेस लडिरह्यो । बाँचुन्जेल बीपीले यो लडाइँका लागि चाहिने सीप, अधिकार र प्रजातन्त्रका मूल्यमान्यता कार्यकर्ता तथा आमजनतालाई सिकाइरहे ।

२०१२ सालको वीरगन्ज महाधिवेशनमा बीपीकै जोडबलमा नेपाली कांग्रेसले प्रजातान्त्रिक तथा समाजवादी आर्थिक–राजनीतिक कार्यक्रम अवलम्बन गर्‍यो । त्यस्तै, २०३३ सालमा राष्ट्रिय शक्तिहरूबीच एकता गरी साझा गन्तव्य बनाएर अगाडि बढ्न ‘राष्ट्रिय मेलमिलाप नीति’ उनैले अघि सारे । समयानुकूल संशोधनसहित यो नीति नेपाली कांग्रेसले अझै अंगीकार गरिरहेको छ । राष्ट्रियता, प्रजातन्त्र र मेलमिलाप नेपाली कांग्रेसको अपरिवर्तनीय नीति हो । राजनीतिक पद्धति परिवर्तन भए पनि यो नीति जस्ताको तस्तै छ ।

चौधौं महाधिवेशनमा कांग्रेसजनले यो नीति महसुस गरी पद–प्रतिष्ठा र वैयक्तिक आर्जनका पछि नलागी राष्ट्रिय एकता र मेलमिलापलाई नै आफ्नो मूल नीति बनाएर अगाडि बढ्ने प्रण गर्नुपर्छ । किसान र मजदुरहरूको आवाज बन्न सक्नुपर्छ । कानुनका दृष्टिमा सबै समान हुन्छन् र मनको चयनलाई निर्बाध उपभोग गर्न पाउनु मतदान हो भन्ने यथार्थलाई कांग्रेसको नेतृत्व गर्नेहरूले बेलामौकामा बिर्सिदिँदा पार्टी जीवनमा ऊर्जाको कमी हुँदै गएको छ । प्रजातन्त्रका साथै संवैधानिक सर्वोच्चता पनि पछिल्लो समय कमजोर बन्यो । यसलाई बलियो बनाउन सक्ने नेतृत्व आगामी महाधिवेशनले दिनुपर्छ ।

युगले परिवर्तन चाहेको छ । नेतृत्वको व्यवहार र आचरण प्रजातन्त्रिक हुनुपर्छ; पार्टी ऐन, नियम, विधिविधानको पालन गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुपर्छ । त्यसो गर्न सक्नेलाई मात्र नेतृत्वको अवसर दिन तमाम कार्यकर्ता जुर्मुराउनुपरेको छ । अब पनि गुट, व्यक्ति, परिवारका पछि लागेर नीति, नैतिकता र वैचारिक प्रखरतालाई गौण मान्यौं भने हाम्रो भविष्य अँध्यारै रहिरहनेछ । सिंगो देशले कांग्रेसको गतिविधिलाई नियालिरहेको छ । यो बुझेर अहिलेको नेतृत्वले वैचारिक अडान, राजनीतिक सुझबुझ र उच्च नैतिकता प्रदर्शन गर्दै नयाँ युग हाक्ने हिम्मत देखाउनुपर्छ । पार्टीलाई माझेर, टल्काएर अब अघि बढ्नुपर्छ ।

नैतिक धरातल बलियो भएको, वैचारिक प्रखरता भएको, सबैलाई समेट्न सक्ने क्षमता भएको, देश–विदेशमा समेत आफ्नो प्रभाव फौलाउन सक्ने खुबी भएको, सैद्धान्तिक निष्ठामा अविचलित रहेको, तमाम कार्यकर्ताहरूको चाहना र आवश्यकता बुझेर कदम चाल्न सक्ने नेतृत्वको खाँचो छ, कांग्रेसलाई । साथै वडा कार्यसमितिदेखि केन्द्रीय नेतृत्वसम्म समावेशी सिद्धान्तका आधारमा महिला, दलित, जनजाति, मधेसी, अल्पसंख्यकलगायतलाई ल्याउनुपर्छ । सबै समुदाय तथा भूभागको प्रतिनिधित्व हुने गरी युवा शक्तिलाई आसन्न महाधिवेशनमा पार्टीको मूलधारमा ल्याउनुपर्छ । कांग्रेसले जातीय तथा लैंगिक विभेदको अन्त्य गर्ने प्रण गर्दै नयाँ युगलाई स्वागत गर्न तम्तयार हुनुपर्छ ।

महिलालाई राज्य र पार्टीका विभिन्न निकायमा प्रतिनिधित्व गराउने संवैधानिक व्यवस्था भए पनि व्यवहारमा अझै लागू हुन सकेको छैन । ३३ प्रतिशत महिलाको प्रतिनिधित्व गर्ने भनिए पनि निर्णायक तहमा महिलाको उपस्थिति नगण्य छ । पार्टीमा काम गरिरहेका महिलाको पनि कदर हुन सकेको छैन । पालिकाहरूको निर्णायक तहमा महिला सहभागिता बढाउनुपर्छ । संघीय संसद्मा महिलाहरूलाई समानुपातिक पदमा सीमित गरिएको छ, योग्य र सक्षम भए पनि उनीहरूलाई पार्टीले टिकट दिन कन्जुस्याइँ गरिरहेको छ । कांग्रेसले हरतरहले जनतासँग प्रत्यक्ष संवादमा जोडिए मात्र बीपीको सपना पूरा हुनेछ ।

प्रकाशित : श्रावण ६, २०७८ ०८:०१
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?