विद्युतीय सवारीमा सरकारी सहुलियत भएन : उत्तमबाबु श्रेष्ठ
काठमाडौँ — वातावरण विज्ञ उत्तमबाबु श्रेष्ठले पछिल्लो समय विश्वमा विद्युतीय सवारीको प्रयोग उच्च दरमा बढिरहँदा नेपालमा त्यो सुस्त भएको बताएका छन् । छिमेकी देशमा एउटै ब्रान्डको विद्युतीय गाडी पेट्रोलियमभन्दा सस्तो हुँदा हामीकहाँ सरकारी सहुलियत नभएकाले उल्टो अवस्था रहेको बताए ।
कान्तिपुर ईभी डायलग २०२३ को पहिलो सत्र 'विज्ञले सुझाउने, उपभोक्तालाई बुझाउने' विषयक कार्यक्रममा वातावरण विज्ञ श्रेष्ठले विद्युतीय गाडीको संख्या नेपालमा बढ्दै गए पनि सरकारी नीतिमा सुधार आवश्यक रहेको औंल्याए । ‘नेपालमा अटोमोबाइलको ग्रोथ रेट वार्षिक १५ प्रतिशतले बढिरहेको छ,’ उनले भने, ‘हाल विद्युतीय गाडी भने कुल सञ्चालन संख्यामा एक प्रतिशतभन्दा कम छ । विद्युतीय रिक्साहरूलाई पनि गणना गर्दा कुल विद्युतीय सवारी जम्मा ५० हजारजति छन् ।’
श्रेष्ठले पछिल्लो समय वातावरण, आर्थिक पक्ष र ऊर्जाका विषयमा बढ्दो सचेतनाका कारण विद्युतीय सवारीको प्रयोग बढिरहेको बताए । बिजुलीबाट चल्ने सवारीको बिक्री वार्षिक १५ प्रतिशतले बढिरहेको तथ्यांक पेश गर्दै उनले भने, ‘सन् २०१२ मा बजारमा जम्मा १ लाख २० हजार कार विद्युतीय थिए भने आज सातामै त्योभन्दा बढी विद्युतीय कार बिक्री भइरहेका छन् । सन् २०३० सम्ममा विश्वभर २० करोड र सन् २०५० मा १ अर्ब विद्युतीय कार बिक्री हुने अनुमान छ ।
वातावरण विज्ञ श्रेष्ठले आजभन्दा १२३ वर्षअघि नै संयुक्त राज्य अमेरिकाको न्युयोर्कमा पेट्रोलियम कारभन्दा स्टिम इन्जिन र विद्युतीय कार बढी चल्ने गरेको रोचक तथ्य सुनाएका थिए । उनले २० औं शताब्दीमा फोर्ड ब्रान्डले द मोडल टी कार बजारमा ल्याएपछि पेट्रोलियम कारले विद्युतीय कारलाई विस्थापित गरेको बताए । ‘सन् २००० मा जलवायु परिपर्वतन, ग्रिनहाउन ग्यास इमिसनलगायतका कुरा उठेपछि पुनः विद्युतीय कारतिर हामी फर्किएका हौं,’ उनले भने, ‘सन् २०१२ पछि निसान लिफ, टेस्लाहरू आए । त्यसपछि विद्युतीय कारको पुनरागमन भएको हो ।’
प्रकाशित : जेष्ठ १, २०८० १६:१९