नेतृत्व लिन युवा अग्रसर

गत निर्वाचनमा जनकपुरधाम उपमहानगरपालिकाको उपप्रमुखको स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिँदा ३२ वर्षीय राकेशविक्रम साहले चर्चा पाएका थिए । निर्वाचनपछि नेपाली कांग्रेसमा प्रवेश गरेका उनले यसपटक कांग्रेसबाटै उम्मेदवारी दिने तयारी गरेका छन् । टिकट पाए व्यक्तिगत क्षमताकै आधारमा निर्वाचित हुने उनको दाबी छ ।

जनप्रतिनिधि बन्न निर्वाचनमा लाखौं खर्च गर्नु नपर्ने उनको भनाइ छ । ३२ वर्षीया रिंकु मिश्रले पनि उपप्रमुखमा उम्मेदवारी दिने बताएकी छन् । कांग्रेसले योग्य ठानेर उम्मेदवार बनाए आफू तयार रहेको मिश्रले बताइन् । युवामा अरूलाई सुन्ने, बुझ्ने र अध्ययन गर्न सक्ने क्षमता भएकाले निर्वाचनमा नयाँ पुस्तालाई पार्टीले स्थान दिनुपर्ने उनको भनाइ छ ।

धनुषाकै सहिद नगरपालिकाका मेयर २८ वर्षीय उदय बरबरिया यादवले युवावस्थामै उम्मेदवार बनेर जित्नु चुनौती भएको बताए । ‘इन्जिनियर पढेर २४ वर्षमै मेयर निर्वाचित भएपछि अपरिपक्वताको आरोप लाग्यो,’ उनले भने, ‘ममाथि लागेको आरोप केही महिनामै गलत सावित भयो । निर्वाचित भएपछि मैले पार्टी बिर्सिएँ । सबैलाई समान व्यवहार गरें ।’

सिरहाको सखुवानन्कारकट्टी गाउँपालिका अध्यक्ष केदारनाथ यादव पाँच वर्षअघि चुनावमा होमिँदा ३४ वर्षका तन्नेरी थिए । साविकका पाँचवटा गाविस सोठियाइन, महादेवा पोर्ताहा, सखुवानन्कारकट्टी, इटहर्वा र मौवाहीलाई जोडेर गाउँपालिका बनाइएको थियो । यसअघि ती सबै गाविसका अध्यक्ष ६५ देखि ८१ वर्षका थिए । उनीहरूले विकास पूर्वाधारदेखि युवा मतदाताको मर्म बुझ्न नसकेको विषयलाई यादवले चुनावी एजेन्डा बनाएका थिए । त्यही एजेन्डाले उनी एमालेका तर्फबाट गाउँपालिका अध्यक्ष बन्न सफल भए । सिरहामै कान्छो गाउँपालिका अध्यक्ष बनेका यादवले चुनावका क्रममा बाचा गरेका ९० प्रतिशत काम पूरा गरेको दाबी गरे । यस पटक एकीकृत समाजवादीबाट चुनाव लड्ने तयारीमा छन् ।

विद्यार्थीदेखि राजनीतिमा होमिएका यादवलाई टक्कर दिन यस पटक अन्य दलबाट समेत युवा उम्मेदवारले तयारी गरेका छन् । कांग्रेसका महाधिवेशन प्रतिनिधिसमेत रहेका ४० वर्षीय कप्लेश्वर साहले परिवर्तन आवश्यक भएको भन्दै युवाको माग पूरा गर्न उम्मेदवारी दिने घोषणा गरेका छन् । ‘सुशासन, पारदर्शिता र सामाजिक रूपान्तरणको एजेन्डा अगाडि सारेको छु,’ उनले भने, ‘परिवर्तनको संवाहक युवा भएकाले पालिका नेतृत्वमा मेरो दाबी छ ।’ जनता समाजवादीबाट उठ्ने घोषणा गरेका दिपेश यादवले पनि युवाकै मुद्दा अघि सारेका छन् ।

औरही गाउँपालिकाका अध्यक्ष सिद्धार्थ दास यादव पनि निर्वाचनको तयारीमा जुटेका छन् । ३९ वर्षीय यादवले माओवादी केन्द्रबाट चुनाव जितेका हुन् । आफ्नो कार्यकालमा ८५ प्रतिशत चुनावी एजेन्डा पूरा गरेको दाबी गर्दै बाँकी काम पूरा गर्न चुनावमा होमिने बताए । सिरहाकै लहान नगरपालिकामा कांग्रेसबाट सन्तोष चौधरीलगायतले दाबी गरेका छन् । नागरिक समाज सिरहाका अगुवा राजकुमार राउत कुर्मी शान्ति, विकास, सामाजिक रूपान्तरण र समतामूलक समाज निर्माणका लागि युवा पुस्ता नेतृत्वमा आउनु आवश्यक रहेको बताउँछन् । ‘विगतका निर्वाचनमा युवाको एजेन्डा उठाएर जित्न सफल भए,’ उनले भने, ‘त्यही आधारमा यसपटक उम्मेदवारमा दाबी गर्ने युवा धेरै छन् ।’

सामाजिक न्यायका निम्ति वकालत, विकास, सुशासन र सामाजिक रूपान्तरणका लागि समतामूलक समाज निर्माण गर्न युवाको नेतृत्व हुनुपर्ने उनको धारणा छ । स्थानीय तहको निर्वाचनमा नयाँ सोचका साथ नेतृत्व सम्हाल्न तयारी गरिरहँदा सर्लाहीका युवा पार्टीले नपत्याउने हो कि भन्ने चिन्तामा छन् । केहीले भने स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिने तयारी गरेका छन् ।

मलंगवा–८ का २८ वर्षीय अमित अग्रवालले वडाको नेतृत्वका लागि पहल थालेका छन् । मतदाता रिझाउन सक्रिय रहेका उनलाई पार्टीले नपत्याउँदैन कि भन्ने चिन्ता छ । ‘अहिलेका वडाध्यक्षले सोचेअनुसार विकास निर्माण गर्न सक्नुभएन, त्यसैले मतदाताको इच्छाअनुसार मैले उम्मेदवारी दिने सोच बनाएको छु,’ उनले भने, ‘पार्टीले पत्याउँछ कि पत्याउँदैन भन्ने ठूलो कुरो हो ।’

गोडैता नगरपालिका–११ मा हेमन्त झाले वडाध्यक्षको उम्मेदवारका रूपमा आफूलाई उभ्याएका छन् । यसअघिका वडाध्यक्षले विकासमा खासै चासो नदेखाएको र भ्रष्टाचारमा मात्र तल्लीन रहेको आरोप लगाउँदै ३२ वर्षीय झाले नयाँ सोच र जाँगरका साथ उम्मेदवारीको तयारी थालेको बताए । झाले ग्रामिण क्षेत्रका मतदातालाई ठूला दलका उम्मेदवारले झुक्याउने गरेका कारण सक्षम र सफल नेतृत्वका लागि आफू उठ्न लागेको दाबी गरे । ‘जनताले परिवर्तन महसुस गनए पाएनन्, ठूला दलका उम्मेदवारले जनतालाई ठगेका छन्,’ उनले भने, ‘आममतदाता यस्ताको चुंगलमा नफसुन् र विकासको अनुभूति गर्न पाउन् भन्ने उद्देश्यका साथ उम्मेदवारीको योजना बनाएको छु ।’

कविलासी नगरपालिकाको मेयरका लागि ३२ वर्षीय दिगेश्वर नायकले उम्मेदवारीको तयारी गरिरहेका छन् । यो नगरपालिका विकासमा पछाडि छ । यसअघिका मेयरले काम गर्न नसकेको भन्दै नायक विकास मुद्दालाई प्राथमिकतामा राखेर मतदातासमक्ष पुगिरहेका छन् । युवा नेतृत्वमा आए भ्रष्टाचारमा कमी आउने र विकास निर्माणले गति लिने मतदाताको पनि अपेक्षा छ ।

स्थानीय तह गठनपश्चात्को चुनावमा निर्वाचित केही युवाले काम गर्न नसके पनि भिजन र परिवर्तनको सोच भएका युवालाई आममतदाताले चाहेको नागरिक अगुवा रजनीकान्त झाले बताए । उनले नयाँ सोचका साथ युवाले नेतृत्व सम्हाल्न प्रयास गरेका बेला आम मतदाताले सहयोग गरे परिवर्तन सम्भव हुने बताए ।

सप्तरीमा दलभित्र र स्वतन्त्र रूपमा युवाले दावेदारी प्रस्तुत गरिरहेका छन् । गत स्थानीय तह निर्वाचनमा सप्तरीका आधादर्जन पालिका प्रमुखमा युवा विजयी भएका थिए । उनीहरूले दोहोरिन चाहेका छन् । सबै पार्टीले अहिले संकलन गरिरहेको आकांक्षीहरूको सूचीमा ५० प्रतिशतभन्दा बढी युवा छन् । ‘आकांक्षा देखाएकामध्ये ५० प्रतिशत युवा छन्,’ जनता समाजवादी पार्टी सप्तरीका अध्यक्ष केदार यादवले भने, ‘युवाप्रति आममतदाताको झुकाव पनि सकारात्मक छ । हामीले युवालाई उम्मेदवार चयनका प्राथमिकतामा राखेका छौं ।’

नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य दिनेशकुमार यादवले अहिले पार्टीभित्र धेरै युवाले उम्मेदवारीमा आकांक्षा राखेको बताए । ‘समय र व्यवस्था दुवै परिवर्तन भएको छ, स्थानीय तहमा सबै अधिकार छ,’ यादवले भने, ‘नियम–कानुन बुझेका र पढेलेखेकाको माग अब मतदाताले पनि गर्न थालेका छन् ।’ अहिले विकास तीव्र रूपमा अगाडि बढाउन नयाँ सोच र योजना आवश्यक रहेकाले युवाको नेतृत्व आवश्यक रहेको उनले बताए ।

युवा उम्मेदवारले विकास र भ्रष्टाचारको मुद्दालाई उठाएर नेतृत्वमा जान चाहेको सप्तरी युथका कोषाध्यक्ष विष्णु यादवले बताए । ‘जनतालाई सुशासनको प्रत्याभूति चाहिएको छ, भ्रष्टाचार नियन्त्रणको आवश्यकता छ,’ उनले भने, ‘युवा उम्मेदवारका लागि यही मुद्दा नेतृत्वमा जाने बाटो हुन सक्छ ।’

रौतहटको चन्द्रपुर नगरपालिकाका प्रमुख रामचन्द्र चौधरीले काम गर्न नसकेको भन्दै यस पटक युवा अघि सरेका छन् । कांग्रेसबाट मुकेश गिरी, सूर्य थापा, सन्जय काफ्ले, सपुत कार्की चर्चामा छन् । आकाक्षीले समृद्ध नगर बनाउने बताएका छन् । अब युवाबाट विकास सम्भव हुने आकांक्षी मुकेश गिरिले बताए ।

‘जनताले पनि युवा जोस, जाँगर भएकालाई रोज्न थालेका छन्,’ उनले भने । अघिल्लो निर्वाचनमा देबाही गोनाहीका नगरप्रमुख बनेका धर्मेन्द्र पटेल सबैभन्दा कान्छा थिए । वडाध्यक्षमा पनि युवा दाबेदार नै बढी छन् । १८ वटा नगरपालिकाका १५७ वडामा अघिल्लो पटक १५ प्रतिशत मात्र युवा जनप्रतिनिधि थिए । कुल ८ सय २१ जनप्रतिनिधि चुनिनेमा यस पटक आधाभन्दा बढी युवा आउनसक्ने माओवादीका केन्द्रीय सदस्य युवराज भट्टराईले बताए । ‘युवाप्रति मतदाताको भरोसा बढेको छ,’ उनले भने ।

राजनीतिक विरासत र शक्तिमा पकड जमाइराख्न खोज्ने अघिल्लो पुस्ताले युवालाई कत्तिको अवसर देला भन्ने मुख्य विषय भएको कांग्रेसका मधेस प्रदेश सभापति कृष्ण यादवले बताए । ‘युवाको जोस, जाँगर देख्दा अबको चुनावमा जिते भने केही गर्छन् जस्तो लाग्छ,’ उनले भने, ‘उनीहरूलाई विकाससँगै जवाफदेही, सुशासन र नयाँ सोचमा अग्रसर हुन सिकाउनुपर्छ ।’

-सन्तोष सिंह (धनुषा), अवधेशकुमार झा (सप्तरी), भरत जर्घामगर (सिरहा), ओमप्रकाश ठाकुर (सर्लाही) र शिव पुरी (रौतहट)