बाघ लोभ्याउन पाडोको पासो

मान्छेलाई आक्रमण गर्नु अघिल्लो दिन ती दुई बाघले गाउँमै पसेर एउटा गाई र एउटा बाच्छो मारेका थिए । मान्छेमाथि आक्रमण भएपछि भने निकुञ्जले नियन्त्रणमा लिन प्रयास थालेको हो ।

बाघ हिँड्ने शंका गरिएको बाटोमा ६ वटा क्यामेरा ट्र्याप राखिएका छन् । दुइटा घरपालुवा हात्तीसहित नेपाली सेना परिचालन गरेको निकुञ्जले जनाएको छ । बाघलाई सिकारका लागि लोभ्याउन पाडो राखिएको छ । पाडो बाँधेको ठाउँमा बाघ भने आइसकेको छैन ।

बाघले मान्छे मारेको भोलिपल्ट नेपाली सेनासहितको टोलीले जंगलका केही भागमा खोजी गरेको थियो । बाघ भेटिएनन् । राष्ट्रिय प्रकृति संरक्षण कोष बर्दियाको टोली पनि नेपालगन्ज आइपुग्यो । एक जना भेटेनरी डाक्टरसहित चार जनाको टोली एक सातादेखि नेपालगन्जमा छ । यतिबेला उक्त बाघ नियन्त्रणमा लिन खोरसहित प्राविधिक टोली जंगलमै छ ।

‘गाभरबाट ल्याएर दुइटा हात्ती वनमा छोडेका छौं । रात्रि गस्ती गराइरहेका छौं,’ निकुञ्जका रेन्जर राजन पण्डितले भने, ‘मंगलबारदेखि जंगलमा पाडो पनि राखेका छौं । एकपटक सिकार गरेको आहारा नसकुन्जेल पटक–पटक बाघले सिकार गरेको आहारा खान आउँछ ।’ आफूले सिकार गरेको आहारा खान बाघ कम्तीमा तीन दिन आउने उनले बताए । त्यो आहारा नसडेसम्म बाघ आइरहन्छ ।

स्थानीय बासिन्दा नजिकै राजमार्गमा बाघ दिउँसै हिँडेको देखिने बताउँछन् । बाघ देखिन थालेपछि डरले दैनिक कामसमेत गर्न नसकेको भन्दै सरकारले बस्ती नै सारिदिनुपर्ने वा बाघलाई नियन्त्रणमा लिनुपर्ने आवाज उठाउँदै आएका छन् । राप्तीसोनारी–१ का वडाध्यक्ष चन्द्रबहादुर वलीले वन नजिकैको बस्ती भएकाले स्थानीयले असुरक्षित महसुस गरिरहेको बताए । ‘दुइटा बाघले राजमार्गभन्दा सय मिटरभित्र गाभर बस्तीमा आएर मान्छे मार्‍यो । सुरक्षा प्रबन्ध गतिलो नहुँदा डराउनु स्वाभाविक हो,’ उनले भने ।

हाल यहाँ बाघको संख्या २१ पुगेको निकुञ्जले जनाएको छ । २० महिनामा बर्दिया निकुञ्जभित्र, मध्यवर्ती क्षेत्र र सँगै जोडिएको बाँके निकुञ्जमा बाघको आक्रमणबाट १९ जनाको ज्यान गएको छ । पटक–पटक मान्छेलाई आक्रमण गर्ने बाघको भने यकिन हुन सकेको छैन । ५ सय ५० वर्ग किलोमिटरमा फैलिएको मुलुकको सबैभन्दा कान्छो राष्ट्रिय निकुञ्ज बाँकेमा बाह्रै महिना पानी बग्ने नदी खोला छैनन् । यसले गर्दा गर्मी सुरु भएसँगै वन्यजन्तु पानीको खोजीमा निकुञ्जबाहिर निस्कने गरेका छन् ।