बढी शुल्क उठाउँदै मेडिकल कलेज

काठमाडौं जोरपाटीस्थित नेपाल मेडिकल कलेज, सिनामंगलस्थित काठमाडौं मेडिकल कलेज, देवदह मेडिकल कलेज रूपन्देही र लुम्बिनी मेडिकल कलेज पाल्पाले अतिरिक्त शुल्क उठाएको बिल कान्तिपुरले प्राप्त गरेको छ । नेपाल मेडिकल कलेजका विद्यार्थीले बढी शुल्क लिएको विषयमा चिकित्सा शिक्षा आयोगमा समेत उजुरी दिएका छन् ।

चिकित्सा शिक्षा ऐनमा परीक्षा शुल्क पनि एकमुष्ट शिक्षण शुल्कभित्रै समावेश हुने उल्लेख छ । आयोगका सदस्यसचिव डिल्लीराम लुइँटेलले शिक्षण शुल्कभन्दा बढी शुल्क नलिई आवेदन फाराम भर्न निर्देशन दिएको जानकारी दिए । ‘विद्यार्थी गुनासो लिएर आएका थिए, बढी शुल्क नलिनू भनेर निर्देशन गरेका छौं,’ उनले भने ।

मेडिकल कलेजले यसअघि पनि विभिन्न शीर्षकमा विद्यार्थीबाट लाखौं रुपैयाँ उठाउँदै आएका छन् । तर बोल्न सक्ने अवस्था नभएको एक अभिभावकले बताए । कलेजले छात्रवृत्तिमा अध्ययन गर्ने विद्यार्थीसँग पनि शुल्क मागेको छ । ‘परीक्षा आवेदन भर्न १० हजार मागिएको छ,’ एक विद्यार्थीले भने, ‘त्यति नतिरे परीक्षा दिन नै नपाइने रे ।’

केयूका मेडिकल कलेजहरूले आयोगले तोकेको शुल्क बुझाउने किस्ता प्रणाली पनि उल्लंघन गरेको विद्यार्थीको भनाइ छ । ऐनमा विद्यार्थीबाट शुल्क पहिलो वर्षमा एक तिहाइ र बाँकी रकम वार्षिक रूपमा किस्ताबन्दीमा लिनुपर्ने उल्लेख छ । एमबीबीएसका लागि काठमाडौं उपत्यकामा भित्र ४० लाख र बाहिर ४४ लाख रुपैयाँ शुल्क तोकिएको छ । मेडिकल कलेजहरूले भने तेस्रो वर्षको पढाइ सकिनुअघि नै सबै रकम लिइसक्ने गरेको विद्यार्थीहरू बताउँछन् ।

दुई वर्षअघि विराटनगरको नोबेल, वीरगन्जको नेसनल, पोखराको गण्डकी, भरतपुरको चितवन मेडिकल कलेजमा अवैध शुल्क असुलेको भन्दै विद्यार्थी आन्दोलित भएका थिए । पछिल्लो समय नोबेल मेडिकल कलेज सञ्चालक सुनील शर्माले सिनामंगलको काठमाडौं मेडिकल कलेज र नेसनल मेडिकल कलेजका सञ्चालक बसरुद्दिन अन्सारीले जोरपाटीको नेपाल मेडिकल कलेजमा लगानी गरेका छन् । उनीहरू सञ्चालक बनेपछि चिकित्सक, कर्मचारीको सेवा सुविधा कटौती र विद्यार्थीबाट अतिरिक्त शुल्क उठाउन थालिएको प्राध्यापकहरूले बताए ।

निजी मेडिकल कलेज एसोसिएसनका अध्यक्षसमेत रहेका अन्सारीले मेडिकल कलेजहरूले विद्यार्थीबाट परीक्षा शुल्क लिएको स्वीकार गरे । ‘विश्वविद्यालयले प्रतिविद्यार्थी लिने शुल्क बढायो, त्यसैले हामीले पनि विद्यार्थीबाट शुल्क मागेका हौं,’ उनले भने, ‘हामी पनि चिकित्सा शिक्षा आयोगमा उजुरी गर्ने तयारीमा छौं ।’ केयू स्कुल अफ मेडिकल साइन्सेजले भने शुल्क वृद्धि नभएको जनाएको छ । ‘कोरोनाका कारण सम्बन्धन शुल्क लिनसमेत कडिकडाउ गरेका छैनौं,’ डिन राजेन्द्र कोजूले भने, ‘आयोगले तोकेभन्दा बढी शुल्क लिन पाइँदैन ।’

कसले कति उठाए ?

राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्रले गरेको छानबिनमा मेडिकल कलेजहरूले २०७४ पछिका ४ शैक्षिक सत्रमा ३ अर्बभन्दा बढी अतिरिक्त शुल्क उठाएको भेटिएको थियो । नोबेल मेडिकल कलेजले ३५ करोड ४७ लाख, काठमाडौं मेडिकल कलेजले २७ करोड ८१ लाख, नेसनल मेडिकल कलेजले ३२ करोड ५५ लाख र लुम्बिनी मेडिकल कलेजले ३२ करोड ९६ लाख बढी पैसा लिएको प्रतिवेदनमा छ ।

सबैभन्दा बढी गण्डकी मेडिकल कलेजले ४३ करोड ४ लाख ९० हजार रुपैयाँ उठाएको छ । युनिभर्सल कलेज अफ मेडिकल साइन्स भैरहवाले ३२ करोड ७२ लाख, नेपालगन्ज मेडिकल कलेजले २१ करोड ९१ लाख, ललितपुरको किस्ट मेडिकल कलेजले ५ करोड ९९ लाख, देवदह मेडिकल कलेजले ३ करोड ८९ लाख ९४ हजार, मणिपाल कलेज अफ मेडिकल साइन्सेज पोखराले १० करोड ९ लाख, विराट मेडिकल कलेज विराटनगरले १९ करोड ९ लाख, कलेज अफ मेडिकल साइन्स भरतपुरले १० करोड ६१ लाख ठगी गरेको केन्द्रको ठहर छ ।