चोरिएर अमेरिका पुगेका ३ सम्पदा घर फर्काइए
काठमाडौँ — झण्डै ४ दशकअघि काठमाडौं उपत्यकाका सांस्कृतिक/धार्मिक स्थलबाट चोरिएर पछिल्ला वर्षमा अमेरिकामा फेला परेका ३ प्राचीन सम्पदा युनेस्को प्रावधानअनुसार ‘उत्पत्तिको मुलुक’ नेपाल फिर्ता पठाइएको छ ।
फिर्ता आएका सम्पदामा १३ औं शताब्दीमा निर्मित अप्सराको काठको रंगीन टुँडाल, भूमिस्पर्श मुद्राको सुनौलो मूर्ति(१४ औं शताब्दी) र बसेको गणेश मूर्ति(१५ औं शताब्दी) हुन् । अमेरिकाको न्यूयोर्कस्थित नेपाली महावाणिज्यदूत कार्यालय र अमेरिकी सरकारको न्यूयोर्कस्थित डिष्ट्रिक एर्टनी अफिस (न्यायधिवक्ता कार्यालय)को पहलमा यी सम्पदा घर फर्काइएका हुन् । बिहीबार संस्कृति मन्त्रालयमा आयोजित एक समारोहमा पुरातत्व विभागले यी ३ वटै सम्पदा छाउनी संग्रालयलाई हस्तान्तरण गरेको छ ।
तस्बिरः अंगद ढकाल
समारोहमा उपस्थित संग्रहालयका प्रमुख जयराम श्रेष्ठलाई पुरातत्वका महानिर्देशक दामोदर गौतम तथा संस्कृति मन्त्रालयका सहसचिव तारानाथ अधिकारीले सम्पदा हस्तान्तरण गरेका थिए ।
‘घर फर्किएका सम्पदालाई सकेसम्म सम्बद्ध मठ–मन्दिर वा सांस्कृतिक केन्द्रमै प्रतिस्थापन गरिने प्रबन्ध गर्ने भनिए पनि यी ३ वटै सम्पदाको अवस्थिति र स्थानबारे अझै अन्तिम निर्क्योल हुन बााँकी छ,’विभागका महानिर्देशक गौतमले कान्तिपुरसँग भने—‘त्यही कारण अहिले सम्पदा सुरक्षा र संरक्षणका लागि छाउनी संग्रालयलाई जिम्मा दिएका छौं ।’
अमेरिकी गृह मन्त्रालय तथा सुरक्षा निकायको समन्वयमा फेला परेका यी सम्पदाको ‘कन्ट्री अफ ओरिजिन’ बारे स्थानीय अदालतमा मुद्दा परेको र अदालती छिनोफानोपछि सम्पदा नेपाल फर्काइएको हो ।तस्बिर : अंगद ढकाल
सन् १९७० को युनेस्को अभिसन्धिअनुसार, हराएका वा चोरिएका यस्ता सांस्कृतिक सम्पदा भेटिए सम्बद्ध उत्पत्तिको मुलुकलाई फिर्ता गर्नैपर्ने प्रावधान छ ।
सम्बन्धित समाचार
प्रकाशित : असार ३१, २०७८ १९:०२