मझुवागढीमा साकेला
खोटाङ — ‘तलतल सिमसारैमा, एहोई हलहलेको साग छ स्यामुना
कसको छोरा कसको छोरी, एहोई तिम्रै माया लाग्छ स्यामुना...’
ढोल र झ्याम्टाको तालमा बुधबार मझुवागढीमा उँधौली साकेलाको गीत घन्किइरहेको थियो । सांस्कृतिक भेषभूषामा युवायुवतीमात्र होइन वृद्धवृद्धा पनि साकेला सिली नाचिरहेका देखिन्थे ।
किरात राई यायोक्खा, किरात सेवा समाज खोटाङ र मझुवागढी संरक्षण समितिले कार्यक्रम आयोजना गरेको थियो । किरातीहरूले मंसिरे पूर्णिमामा उँधौली र वैशाखे पूर्णिमामा उँभौली गरी वर्षमा दुईचोटि साकेला सिली नाँच्ने परम्परा छ ।
यसबेला जलचर तथा थलचर जीवजन्तु उँधौली लाग्ने भएकाले उँधौली मनाइएको किरात राई यायोक्खाका सचिव युगसन किरातले बताए । उँधौलीमा अन्नको सह बसोस्, अनिकाल नलागोस् भन्ने कामनाका साथ प्रकृतिको पूजा आराधना गर्ने चलन छ ।
त्यस्तै वैशाखे पूर्णिमामा मनाइने उँधौलीमा खेतीपाती राम्रो होस्, प्राकृतिक प्रकोप आइनपरोस् लगायतका कामना गर्दै प्रकृतिको पूजा आराधना गर्ने किराती संस्कृति छ ।
साकेला सिली किरातीहरूले मात्र नभई सबै जातजाति तथा धर्मका समुदायले समेत नाच्ने भएकाले जातीय सहिष्णुता, एकता र भाइचाराको विकास समृद्ध संस्कृतिका रूपमा रहेको जिल्ला समन्वय समिति खोटाङका प्रमुख तथा मझुवागढी संरक्षण समितिका अध्यक्ष बबि चाम्लिङले बताए ।
प्रकाशित : पुस १६, २०७७ ०८:२७