ओलीको अभिव्यक्तिपछि दाहालसँग दूरी
काठमाडौँ — प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले आफू लक्षित अभिव्यक्ति दिएपछि नेकपाका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल शनिबार दिउँसो सिन्धुपाल्चोकको झुले उक्लिए । परिवारका सदस्य, निजी सचिवालय, सुरक्षाकर्मीसहित झुले गएका दाहालसँग नेकपा स्थायी समिति सदस्य अग्नि सापकोटा पनि थिए ।
शनिबार मध्याह्नदेखि आइतबार बिहानसम्म उतै बसेका अध्यक्ष दाहाल फर्किएपछि प्रधानमन्त्री ओलीलाई भेट्न बालुवाटार पुगे, करिब २ घण्टा त्यहीँ अलमलिए ।
ओलीले पुराना सहमति कार्यान्वयनमा चासो नदेखाएको निष्कर्ष निकालेका दाहालको आइतबारको भेट पनि त्यही विषयमै केन्द्रित थियो । ‘प्रधानमन्त्रीले आफूलाई अप्ठ्यारो पर्दा सहमति गर्ने तर कार्यान्वयनमा चासो नदेखाउने हुनाले अध्यक्ष (दाहाल) सन्तुष्ट हुनुहुन्न, आइतबार पनि त्यही विषयमा कुरा भएको हो,’ दाहालनिकट एक स्थायी समिति सदस्यले भने, ‘सहमति भएको कुरालाई त इमानदारीपूर्वक लैजानुपर्यो नि, आफैं सिनियर भन्ने, आफैं जे पायो, त्यही बोल्दै हिँड्ने गर्नु त अलि भएन ।’
स्रोतका अनुसार ‘मिलिनियम च्यालेन्ज कर्पाेरेसन (एमसीसी’ को परियोजनासम्बन्धी सम्झौतालाई संसद्बाट अनुमोदन गराउन तत्कालीन सभामुख कृष्णबहादुर महराले असहयोग गरेको भन्ने ओलीको अभिव्यक्तिप्रति पनि दाहाल सन्तुष्ट छैनन् । प्रधानमन्त्री ओलीले कान्तिपुरसँगको अन्तर्वार्तामा उक्त सन्दर्भ उल्लेख गरेका थिए ।
प्रधानमन्त्री ओली र दाहालबीच गत साउन दोस्रो साता पार्टीको अर्काे महाधिवेशन नहुँदासम्म ओलीले सरकार र दाहालले पार्टी सञ्चालन गर्ने सहमति भएको थियो । दाहाल र वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपालबीच आफूविरुद्ध ‘गठबन्धन’ बनाउन लागेको थाहा पाएपछि ओली त्यसका निम्ति तयार भएका थिए ।
दुई अध्यक्षबीच नयाँ समझदारी बनेपछि पार्टीको शक्ति सन्तुलनमा नेपाल एक्लिएका थिए । पार्टी एकीकरणका महत्त्वपूर्ण काम सकेर भदौ ५ गते उपचारका लागि सिंगापुर गएका ओली फर्किएपछि भने सहमतिअनुसार नचलेको गुनासो दाहालको छ ।
दाहालनिकट स्थायी समिति सदस्य हरिबोल गजुरेलले दुई अध्यक्षबीच भएको सहमति कार्यान्वयन हुनुपर्ने बताए । ‘दुई अध्यक्षबीच राम्रोसँग सहकार्य र कार्यविभाजन भयो भने पाँचै वर्ष ओलीजी प्रधानमन्त्री भए पनि हुन्छ तर सरकार र पार्टी अलग–अलग अध्यक्षले सञ्चालन गर्ने भनेर भएको सहमति त पालना हुनुपर्यो नि,’ गजुरेलले भने ।
अध्यक्ष दाहाल कम्तीमा पार्टीको कामकारबाही आफ्नो मातहत राख्न चाहन्छन् । ‘२०७५ जेठ २ गते भएको पाँचबुँदे समझदारीमा सरकारको नेतृत्व आलोपालो गर्ने भनिएको थियो । त्यसपछि फेरि सरकार सञ्चालन ओलीजीले गर्ने हो भने पार्टी सञ्चालनको जिम्मेवारी मैले लिने विषयमा कुरा
भएको थियो तर अहिले उहाँ (ओली) यस विषयमा कुरै गर्न चाहनुहुन्न,’ दाहालको भनाइ उद्धृत गर्दै उनीनिकट एक नेताले भने ।
दुई अध्यक्षबीचको त्यही समझदारीअनुसार भदौ ९ गते दाहालको मात्रै अध्यक्षतामा नेकपा सचिवालय बैठक बसेर केही केन्द्रीय सदस्य थप्ने र पार्टी अनुशासनबाहिर गएर नेताविरुद्ध अभिव्यक्ति नदिन कार्यकर्तालाई निर्देशन दिने निर्णय भएको थियो । लगत्तै दाहालको एकल हस्ताक्षरमा अन्तरपार्टी निर्देशन पनि जारी भयो ।
त्यसपछि भने नेकपा सचिवालय बैठक धेरै बसेको छैन । कुनै ठोस निर्णय पनि भएको छैन । पार्टी एकीकरण र नेताहरूको कार्यविभाजनको अन्तिम विन्दुमा पुगेर सहमति हुन नसक्नुका पछाडि दुई अध्यक्षबीचको शक्ति सन्तुलन नै प्रमुख भएको विश्लेषण नेकपा वृत्तमा छ ।
आपसमा निरन्तर छलफल भए पनि अध्यक्षकै कार्यविभाजनको कुरा निस्किएपछि प्रधानमन्त्री ओलीले आनाकानी गर्ने गरेको गुनासो दाहाल पक्षधरको छ । नेकपाले अब केन्द्रीय अनुशासन आयोग, केन्द्रीय लेखापरीक्षण आयोग, केन्द्रीय निर्वाचन आयोग, राष्ट्रिय परिषद्, केन्द्रीय सल्लाहकार परिषद्, केन्द्रीय ज्येष्ठ कम्युनिस्ट मञ्च र प्रवास विशेष कमिटीको नेतृत्व टुंगो लगाउन बाँकी छ ।
यस्तै केन्द्रीय विभागको पूर्णता दिने तथा पोलिटब्युरो गठन गर्ने विषय पनि नेकपा एकीकरण प्रक्रियाका बाँकी काम हुन् । ओली निकटस्थहरूका अनुसार दुई अध्यक्षबीच त्यस्तो कुनै असमझदारी छैन, जसका कारण दाहालको मन दुखोस् । ‘उहाँहरूबीच दुईजना अध्यक्ष हुनेबाहेक अरू सहमति भएको हामीलाई थाहा छैन, सहमतिअनुसारै पार्टी अघि बढिरहेको छ,’ प्रधानमन्त्रीका परराष्ट्र सल्लाहकार राजन भट्टराईले भने ।
बाक्लो भेटघाट
ओलीसँग सशंकित भएपछि दाहालले पार्टीका अरू नेतासँगको भेटघाट बढाएका छन् । दसैंपछि वरिष्ठ नेता नेपाल र सचिवालय सदस्य वामदेव गौतमलाई पटकपटक भेटेका दाहालले सचिवालय सदस्य ईश्वर पोखरेलसँग पनि छलफल गरे । गत असोज २२ गते पोखरेलको निवासमै पुगेका दाहालले करिब २ घण्टा त्यहाँ बस्दा प्रधानमन्त्रीको कार्यशैलीलाई लिएरै असन्तुष्टि जनाएका थिए ।
सबैसँगको छलफलमा अध्यक्ष दाहालले पुराना सहमति कार्यान्वयनमा अर्का अध्यक्ष ओली उदासीन देखिएको भन्दै यस्तो तरिकाले पार्टी सञ्चालन हुन नसक्ने बताउँदै आएका छन् । नेपालले त ओलीले धोका दिन सक्छन् भनेर आफूले पहिल्यै सचेत गराएको दाहालसँग भनेका थिए ।
‘मैले उहाँलाई ओलीजीसँगको सहमतिले धेरै नहौसिनुस् भनेकै थिएँ,’ नेपालको भनाइ उद्धृत गर्दै उनीनिकट एक नेताले कान्तिपुरलाई भने ।
गौतमलाई पनि बेचैनी
प्रधानमन्त्रीसँग भएको सहमतिले औपचारिकता नपाउँदा दाहालको जस्तै बेचैनी नेता वामदेव गौतममा पनि देखिएको छ । उपनिर्वाचनमा उनी कास्की–२ बाट उम्मेदवार र पार्टीको उपाध्यक्ष बन्ने सहमति ओलीसँग भएको खबर बाहिरिएको थियो ।
कास्की–२ बाट प्रतिनिधिसभा सदस्यमा उम्मेदवार बन्दा पराजित हुने आंकलन गरेपछि गौतमले उपनिर्वाचनमा आफू नउठ्ने औपचारिक जानकारी पार्टीलाई गराइसकेका छन् तर उपाध्यक्ष बनाउने प्रस्ताव परिपक्व नहुँदा प्रधानमन्त्रीसँगको सहमतिलाई लिएर गौतम पनि झस्किएको उनीनिकट स्रोतको दाबी छ ।
पार्टीका प्रस्तावित उपाध्यक्ष गौतमलाई आधिकारिक उपाध्यक्ष बनाउन स्थायी समिति बैठकले अनुमोदन गर्नुपर्छ तर त्यतापट्टि पनि प्रधानमन्त्रीले चासो नदिएपछि उनले अर्का अध्यक्ष दाहाल र वरिष्ठ नेता नेपालसँगको छुट्टाछुट्टै छलफल गरेका छन् ।
