स्वास्थ्य विज्ञान सम्मेलन : ‘पोलेको घाउबाट क्यान्सर हुन सक्छ’

प्रतिष्ठानको बालरोग विभागले आयोजना गरेको २६ औं स्वास्थ्य विज्ञान सम्मेलनको दोस्रो दिन आफ्नो अनुसन्धानपत्र प्रस्तुत गरेका डा. काफ्लेले यस्तो अनुसन्धान नेपालमा पहिलो पटक भएको जानकारी दिए । उनका अनुसार आगाले पोलेर निको भइसकेको घाउ क्यान्सर बन्न सक्ने विषयमा सन् २०१४ मा जापानी चिकित्सक टिमले अनुसन्धान गरेको थियो । यस्तो क्यान्सरबारे अरू कतै पनि अभिलेख छैन ।

तीन महिनाअघि मात्र प्रतिष्ठानमा उपचारका लागि आएका ६७ वर्षीय एक वृद्धको टाउकाको बाहिरी छालामा भएको घाउको प्याथोलोजी गर्दा सार्कोमाटोइड क्यान्सर भएको पत्ता लागेको थियो । क्यान्सर भएका ठाउँमा ती वृद्ध सानो छँदा आगाले पोलेको थियो ।

प्रतिष्ठानका सहायक अस्पताल निर्देशक एवं फरेन्सिक विभागका एडिस्नल प्रोफेसर डा. विकास साहले नियमित वा कहिलेकाहीं मात्र रक्सी पिउनेको पिसाबथैली फुट्ने जोखिम बढी हुने शोधपत्रमा उल्लेख गरेका छन् । रक्सी धेरै पिउने व्यक्तिले पानी धेरै पिउँछन् । पानी बढी पिउँदा पिसाब धेरै लाग्छ । रक्सी पिएका बेला केही महिनाअघि २४ वर्षीय युवकको यसरी नै मृत्यु भएको घटनाका आधारमा उनले अनुसन्धानपत्र तयार गरेका थिए । डा. साहका अनुसार लामो समयदेखि नियमित रक्सी पिउनेको कलेजोमा क्षति पुग्छ । उनले अनुसन्धान गरेका युवाको कलेजो बिग्रने समस्या थिएन । उनले दिउँसो धेरै मदिरा पिएका थिए । राति सुत्न जाँदा केही पेट दुखेको महसुस भए पनि उनले ख्याल गरेनन् । बिहान ४ बजेतिर तिर्खा लागेपछि पानी पिउने क्रममा एक्कासि बेहोस भए र केही समयपछि मृत्यु भयो । ‘पोस्टमार्टम गरेर हेर्दा पिसाबथैली फुटेको पाइयो,’ डा. साहले भने । उनको अनुसन्धानले पिसाबै नलागी पनि थैली फुट्न सक्ने संकेत गरेको छ ।

डेन्टलको प्रोस्थोडोन्टिक्स विभागकी डा. मीरा सिंहले खैनी–सुर्ती सेवनले हुने मुखको क्यान्सरको उपचार तथा शल्यक्रियापछि मुखभित्रको तालुमा बन्ने खाल्टोलाई प्लेट र कृत्रिम दाँत हालेर सहज बनाउन सकिने शोधपत्र प्रस्तुत गरिन् । प्याथोलोजीकी डा. गार्गी बास्तोलाले घाँटीभित्रको सामान्य तन्तु असामान्य स्थानमा बस्दा बच्चाको श्वासप्रश्वास प्रक्रियामा समस्या देखिने गरेको शोधपत्र प्रस्तुत गरिन् । उनको निष्कर्ष थियो, ‘यस्ता असामान्य ठाउँमा बसेका तन्तु बेलैमा पहिचान गरेर शल्यक्रियाबाट फाल्नुको विकल्प छैन ।’

कलेज अफ नर्सिङका एसिस्टेन्ट प्रोफेसर कृति चौधरीले गर्भवतीमा एचआईभी एड्सबारे शोधपत्र प्रस्तुत गरेकी थिइन् । सम्मेलनमा प्रतिष्ठानभित्रकै चिकित्सक, नर्स, चिकित्साशास्त्र अध्ययरत विद्यार्थीले अनुसन्धान गरेका २ सय १० वटा वैज्ञानिक शोध अनुसन्धानपत्र प्रस्तुत गरिँदै छ ।