कवाडीलाई शोधपत्र

पुस्तकालयका किताब र विद्यार्थीले बुझाएका शोधपत्र बिक्री गर्न मिल्दैन । गर्नैपरे सम्बन्धित संकाय शिक्षक र विभाग प्रमुखसँग परामर्श गरेर माथिल्लो निकायको स्वीकृतिमा मुचुल्का उठाएर मात्र बिक्री गरिनुपर्ने हो ।

‘तर क्याम्पस प्रमुखले कुनै प्रक्रिया पूरा नगरी पुस्तकालयका किताब र पाँच हजार विद्यार्थीका शोधपत्र बिक्री गरेर गैरजिम्मेवार काम गरेको पाइयो,’ स्नातकोत्तर क्याम्पस प्राध्यापक संघका सभापति टुनाराज भट्टराईले भने । २०४२ सालमा स्थापित क्याम्पसको पुस्तकालयमा त्यसै बेलादेखिका किताब संगृहीत थिए ।

खत्रीले किताब र शोधपत्र क्याम्पसछेउमै बस्ने कवाडी व्यापारी करिया मियाँलाई बिक्री गरेका हुन् । मियाँले बुधबारै अर्का कवाडी व्यापारीलाई बिक्री गरिसकेका छन् । ‘मैले प्रतिकिलो दुई रुपैयाँ नाफा लिएर बुधबार नै सबै किताब र शोधपत्र विराटनगर, सरौचियाका व्यापारीलाई बिक्री गरें,’ उनले भने ।

क्याम्पसको पुस्तकालयमा डा. डिल्लीराम तिम्सिना र बुद्ध पब्लिकेसनले उपलब्ध गराएका मानविकी संकायका महत्त्वपूर्ण किताब तथा झन्डै ५ हजार विद्यार्थीका शोधपत्र रहेको भट्टराईको दाबी छ । तर आफूले क्याम्पसका शोधपत्र र किताब नभई बाह्य निकायबाट उपलब्ध गराइएका किताब र शोधपत्र मात्र बिक्री गरेको खत्रीको भनाइ छ ।

बिक्री गरिएका हरेक किताबको मूल्य कम्तीमा अढाई सयदेखि बढीमा ५ हजार रुपैयाँसम्म थियो । प्राध्यापक संघका सचिव प्राध्यापक रामप्रसाद पोखरेलले विद्यार्थीले स्नातकोत्तर तहको उपाधि प्राप्तिका लागि शोधपत्र तयार गर्दा एक प्रति क्याम्पसको अभिलेखका लागि बुझाउनुपर्ने प्रावधान रहेको बताए ।

‘त्यसरी बुझाइएको शोधपत्रको प्रति भावी विद्यार्थीको सहयोगीका रूपमा लिइँदै आएको छ,’ उनले भने, ‘त्यस्ता सामग्री कवाडीलाई कौडीको मूल्यमा बिक्री गर्नु आफैंमा लज्जास्पद हो । पुस्तकालयमा प्राध्यापकहरू र शोधपत्रमा नयाँ विद्यार्थीहरू निर्भर हुँदै आएका थिए ।’

यसैबीच प्राध्यापक संघले बिहीबार विज्ञप्ति जारी गर्दै विभिन्न विषयका महत्त्वपूर्ण किताब र शोधपत्र क्याम्पस प्रमुखले कवाडीलाई बिक्री गरेकोमा भर्त्सना गरेको छ । यसबाट सबै प्राध्यापकको शिर झुकेको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । त्यसैगरी प्राध्यापकहरूले बिक्री गरिएका किताब र शोधपत्र खोजी गरी पुस्तकालयमै फिर्ता गराइदिन मोरङको प्रहरी प्रशासनसमक्ष आग्रह गरेको सभापति भट्टराईले बताए । ‘कीरा र धमिरा लागेर सबै किताब र शोधपत्र नष्ट हुने स्थितिमा पुगेका थिए,’ खत्रीले भने, ‘कीरा र धमिरा अन्य किताबमा सर्ने स्थिति आएपछि बिक्री गरेको हुँ ।’

विद्यार्थीको अभिलेख छैन

अर्जुनधारा–६ झापाकी अञ्जना पोखरेलसँग विराटनगरको स्नातकोत्तर क्याम्पसबाट दुई वर्षीय ग्रामीण विकास संकाय उत्तीर्ण गरेको प्रमाणपत्र छ । तर उनको अभिलेख क्याम्पसमा भेटिँदैन ।

उनीसँग पहिलो वर्षको ४०४४७ र दोस्रो वर्षको ४०२७४ सिम्बोल नम्बर उल्लेख भएको प्रमाणपत्र छ । अञ्जना बिहीबार शोधपत्र तयार गर्ने प्रक्रियाका लागि क्याम्पस पुगिन् । पुस्तकालयबाट ‘क्लियरेन्स’ लिन खोज्दा कर्मचारीले रोल नम्बर मागे । उनी प्रशासन फाँट पुगिन् । कर्मचारीले अभिलेख नै भेटेनन् ।

‘मसँग यही क्याम्पसको नाम उल्लेख भएको संकाय पास गरेको प्रमाणपत्र छ,’ अञ्जनाले भनिन्, ‘तर क्याम्पसमा आफ्नो अभिलेख नै नभेटिँदा छक्क परेकी छु ।’ क्याम्पसमा आफू भर्ना भएको प्रमाण नै नदेखिएको उनले बताइन् ।

‘साथी दिलीप उपाध्यायसमेतको कागजपत्र लिएर म आफैं एडमिसन गर्न आएकी थिएँ,’ उनले भनिन्, ‘धेरै भीड भएकाले प्रशासन शाखा प्रमुख राजकुमार परियारलाई दुवैको एडमिसन गर्न लाग्ने शुल्क र शैक्षिक प्रमाणपत्रको फोटोकपी दिएर रसिद नलिई फर्केकी थिएँ ।’ परियारले दुवै जनाको एडमिसन हुनेमा ढुक्क हुन आग्रह गरेको उनले सुनाइन् ।

क्याम्पस प्रशासनले यो आफूहरूकै त्रुटि रहेको र चाँडै समाधान हुने बताएको उनले सुनाइन् । अञ्जनाका अनुसार क्याम्पसले परिचयपत्र बनाउँदा पनि रोल नम्बरबिनाकै कार्ड दिएको थियो ।

क्याम्पसको लेखा फाँट स्रोतका अनुसार प्रशासन प्रमुख परियारले अञ्जनाको शुल्क नबुझाएका कारण उनको विवरण अभिलेखमा दर्ता नभएको हो । परियारले क्याम्पसबाटै त्रुटि भएको स्विकार्दै चाँडै समाधान हुने बताए ।