कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
२०.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १५७

नेकपा स्थापना दिवस : मञ्चमा अध्यक्षद्वयको हालीमुहाली, सभा छाडेर हिँडे नेपाल

दुर्गा खनाल

काठमाडौँ — नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानको हलमा आयोजित नेकपाको ७० औं वार्षिकोत्सव कार्यक्रममा नौवटा कुर्सी मञ्चमा राखिएका थिए । सचिवालयमा रहेका नौ जनाका लागि राखिएका ती कुर्सीमध्ये दुइटा विशिष्ट खालका कुर्सी थिए– सोफावाला । अरू सातवटा सामान्य फलामका । अर्थात् विशिष्ट र कनिष्ठ झल्किने खालको दृश्य कुर्सीको व्यवस्थापनमा देखिन्थ्यो । 

नेकपा स्थापना दिवस : मञ्चमा अध्यक्षद्वयको हालीमुहाली, सभा छाडेर हिँडे नेपाल

झन्डै साढे १ बजे कार्यक्रम हलमा चार नेता अध्यक्ष केपी शर्मा ओली, पुष्पकमल दाहाल, वरिष्ठ नेता माधव नेपाल र महासचिव विष्णु पौडेल एकै पटक भित्रिए । उनीहरू छिर्नेबित्तिकै हलमा हुटिङ भयो । उनीहरूले अभिवादन गरे । त्यसअघि नै वरिष्ठ नेता झलनाथ खनाललगायतका मञ्चमा पुगिसकेका थिए । केपी ओलीको दायाँ सिटमा खनाल बसिसकेका थिए ।

पार्टीको वरिष्ठता क्रममा ओली र दाहालपछि नेपाल छन् । ओलीको दायाँ सिटमा खनाल, दाहालको बायाँ सिटमा वामदेव गौतम बसेका थिए । खनालभन्दा पल्लो सिटमा बस्नुपर्ने अवस्था नेपाललाई आयो । नेपाल पार्टीको वरिष्ठता क्रम ख्याल गर्ने नेता पर्छन् ।

महासचिव विष्णु पौडेलले दुई जना अध्यक्षले मात्र सम्बोधन गर्ने भन्दै अध्यक्ष दाहाललाई मञ्चमा बोलाए ।

जब ओली र दाहालले मात्र मञ्च पाउने घोषणा भयो, नेता नेपाल मञ्चबाट बाहिरिए । नेपालनिकट एक नेताका अनुसार मञ्चमा दुई अध्यक्षलाई मात्र बोल्न दिने गरी कार्यक्रम डिजाइन गरिएको नेपालले हलमा पुगेपछि मात्र पत्तो पाए । कम्युनिस्ट पार्टीको स्थापना दिवसमा पार्टीको नेतृत्व गरिसकेका वरिष्ठ नेता एवं पूर्वप्रधानमन्त्री समेत भएका व्यक्तिहरू बोल्न पाउनेमा नेपाल ढुक्क थिए । ‘झलनाथ खनालसँग कुर्सी नमिलेको भन्ने प्रचार भयो तर खास कुरा त्यो होइन,’ नेपालनिकट ती नेताले भने, ‘पार्टीको स्थापना दिवस र एकताको सन्देश दिने घोषणासभामा आफूलाई बाइपास गर्ने, ओली र दाहाललाई मात्र नेता मान्ने प्रवृत्ति देखियो, त्यसमा उहाँलाई चित्त बुझेन ।’

पार्टीभित्र एउटा ठूलो समूहको प्रतिनिधित्व नेपालले गर्छन् । उनी ओली र दाहाल बराबरकै हैसियत र भूमिका पार्टीभित्र चाहन्छन् । ‘पार्टीभित्र पछिल्लो समय ओली र दाहालभन्दा अरू कोही नेता छैनन्, तिनको हैसियत छैन जस्तो सन्देश दिन खोजिँदै छ त्यसमा उहाँको चित्त बुझेको छैन,’ नेपालनिकट नेताले भने, ‘पूर्वएमाले पक्षका ओली र पूर्वमाओवादी पक्षका दाहाल भए भइहाल्छ भन्ने

खालको मानसिकता छ । पार्टीभित्रको यथार्थ त्यो होइन ।’

पछिल्लो समय पार्टीले गर्ने अधिकांश कार्यक्रम महासचिव विष्णु पौडेलले सञ्चालन, दुई अध्यक्षले सम्बोधन र त्यसपछि समापन गर्ने ‘फरम्याट’ का छन् । अध्यक्षद्वय र महासचिव मिलेर कार्यक्रम डिजाइन गर्छन् । त्यसमा पार्टीका अरू नेतालाई मञ्चमा भाषण गर्ने अवसर विरलै मिल्छ । सोमबारको कार्यक्रममा नेता नेपाललाई अप्रिय लाग्ने अर्को दृश्य पनि थियो– दुई अध्यक्षका ठूल्ठूला तस्बिर । मञ्चको दायाँ र बायाँ अध्यक्ष ओली र दाहालका तस्बिर थिए ।

मञ्चको पछाडि कम्युनिस्ट पार्टीका दिवंगत नेताहरू र लेनिनको तस्बिर थिए । आफैं उपस्थित हुने मञ्चहरूमा अध्यक्षहरूका मात्र ठूल्ठूला तस्बिर राख्ने परिपाटीको नेता नेपाल लगायतले आलोचना गर्दै आएका छन् ।


नेता नेपाललाई मन नपर्ने त्यही दृश्य सोमबारको मञ्चमा पनि दोहोरियो । गत वर्ष भएको प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको चुनावको प्रचारप्रसारमा ओली र दाहालका तस्बिर मात्र व्यापक प्रयोगमा ल्याइएको थियो । अन्य कार्यक्रममा पनि उनीहरूका तस्बिर मात्र देखाउने शैली नेता नेपाललाई मन पर्दैन । ‘यो विषय पार्टीभित्र पटकपटक उठ्ने गरेको पनि छ तर सच्चिएको छैन,’ सचिवालयकै एक नेताले भने, ‘नेताहरूबीच सामन्ती संस्कार झल्किन्छ, एउटै मञ्चका कुर्सीका स्तर फरक पारिन्छन्, बस्ने स्थानलाई विशिष्ट र कनिष्ठका रूपमा सजाइन्छ । यो देख्दा सामान्य लाग्छ तर यसले हामीभित्र मौलाइरहेको प्रवृत्तिको संकेत गर्छ ।’

विगतमा नेपालले असहमति राख्दै आएका दृश्यहरू नै सोमबार मञ्चमा दोहोरिन थालेपछि नेता नेपाल मञ्चबाट बाहिरिएका थिए । नेपाल साँखुमा निर्धारित कार्यक्रम भएकाले त्यसमा गएको भन्ने बाहिर आयो । मञ्चबाट असन्तुष्ट बनेका नेता नेपाल साँखु होइन, सोझै आफ्नो निवास कोटेश्वर गएका थिए । अध्यक्षद्वयको कार्यशैलीप्रति सचिवालयका अन्य नेताहरू पनि सन्तुष्ट छैनन् ।

आइतबार सचिवालय बैठकमा नेता नारायणकाजी श्रेष्ठ र वामदेव गौतमले आपत्ति नै जनाए । जिल्ला नेतृत्वको नामावली माग्दा अध्यक्षहरूले सूची दिएनन् । त्यसप्रति उनीहरूले बैठकमा आपत्ति जनाए । नेता श्रेष्ठले ‘तपाईंहरू बेनेभोलेन्ट डिक्टेटर हो’ भन्दै बैठकमा अध्यक्षहरूको कार्यशैलीको चित्रण गरे । यसअघि श्रेष्ठले अध्यक्षहरूको कार्यशैलीमै प्रश्न उठाउँदै पार्टीको प्रवक्ताबाट राजीनामै दिने घोषणासमेत गरेका थिए । पछि नेताहरूको आग्रहमा उनले उक्त पद स्विकारेका थिए ।

पार्टीका बैठक नराख्ने र सचिवालयका नाममा तीन जना मिलेर काम गर्ने गरेको भन्दै स्थायी समितिमा रहेको नेताहरूले पटकपटक आपत्ति जनाउँदै आएका छन् । गत मंसिरमा बसेको स्थायी समिति बैठकमा नेताहरू घनश्याम भुसाल, योगेश भट्टराई लगायतले पार्टीलाई व्यक्तिको खल्तीबाट चलाउन थालेको भन्दै आलोचना गरेका थिए । नेता गौतमले १६ पृष्ठ लामो आरोपपत्र पेस गरेका थिए । जिल्ला नेतृत्व चयन प्रक्रियामा पनि स्थायी समितिका नेताहरूले असन्तुष्टि जनाइरहेका छन् ।

पार्टीको बैठक नबस्ने, बसे पनि केही नेताको एकोहोरो भाषण मात्र सुन्नुपर्ने भन्दै नेताहरूले आपत्ति जनाउँदै आएका छन् । संसदीय दलको बैठक पनि यही शैलीमा हुँदै आएको छ । पार्टी एकता भएपछि झांगिएको यो प्रवृत्तिको सांकेतिक विरोधस्वरूप नेपाल सोमबार सयौं कार्यकर्ता र नेता उपस्थित स्थापना दिवस कार्यक्रममा सबैले बुझ्ने ढंगले हलबाट बाहिरिएर गरे ।


यसरी मिल्यो भागबन्डा

नेकपाले पूर्वएमाले र पूर्वमाओवादीको जिल्ला नेतृत्वलाई नै जिम्मेवारी दिँदै जिल्लाको एकता घोषणा गरेको छ । अध्यक्ष र सचिव दुई पक्षले भागबन्डा गरेका छन् । पूर्वएमाले पक्षले ४४ जिल्लाको नेतृत्व लिएको छ । पूर्वमाओवादी पक्षले ३३ जिल्ला पाएको छ ।

एउटाले अध्यक्ष लिएको स्थानमा अर्को पक्षले सचिव पाएको छ । नेकपाको स्थापना दिवसका अवसरमा सोमबार राजधानीको प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा आयोजित कार्यक्रमबाट नेतृत्वको नाम सार्वजनिक गरिएको थियो । नेकपाको आइतबार बसेको सचिवालय बैठकले जिल्लाको नेतृत्व चयनसम्बन्धी मापदण्ड तयार गरेको थियो ।

उक्त मापदण्डमा जनप्रतिनिधिका रूपमा रहेकाहरू पनि पार्टीको अध्यक्ष र सचिव बन्न सक्ने सहमति बनाइएको थियो । यसअघि जनप्रतिनिधिका रूपमा निर्वाचित, मन्त्री, सांसदलगायत जिल्लाको नेतृत्वमा नरहने खालको मापदण्ड बनाइएको थियो । यसमा लामो समय विवाद भएपछि जिल्लाको पुरानो नेतृत्वलाई नै निरन्तरता दिने सहमति भएको हो ।


‘हामीले विभिन्न कार्यदल बनाएर प्रयास गर्‍यौं, मापदण्ड बनायौं, त्यसले काम गरेन,’ नेकपा अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले भने, ‘त्यसैले हामीले पार्टी एकता गर्ने क्रममा भएको सहमतिमै फर्केर जिल्ला तहको नेतृत्व टुंग्याएका छौं ।’

नेकपाले जिल्ला कमिटीमा विगतमा कार्यदलले सिफारिस गरेबमोजिमको सदस्य संख्या रहने निर्णय गरेको छ । जिल्ला कमिटीमा साबिक जिल्ला कमिटीका सदस्यहरू रहने उल्लेख छ । त्यस्तै कुनै कमिटीमा सदस्य संख्या थप्न मिल्ने अवस्था भए सम्बन्धित प्रदेश कमिटीले वरिष्ठ र सक्षम मध्येबाट थप्नुपर्नेछ ।

जिल्ला नेतृत्वमा पूर्वएमाले पक्षमा अध्यक्ष ओली र वरिष्ठ नेता माधव नेपाल पक्षधरको हिसाबकिताब भएको थियो । पूर्वएमालेले पाएको ४४ वटा अध्यक्षमा २८ जना ओली र १६ जना नेपाल पक्षधर परेका छन् । सचिवमा पूर्वएमाले पक्षले पाएको ३३ स्थानमध्ये २२ जना नेपाल र ११ जना ओली पक्षका परेका छन् । अध्यक्ष र सचिवमा पूर्वएमाले पक्षले पाएको कुल ७७ पदमध्ये ३९ जना ओली पक्ष र ३८ जना नेपाल पक्षका परेका छन् ।

प्रकाशित : वैशाख १०, २०७६ ०७:१०
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?