कर्णेल लामाविरुद्ध १५ उजुरी

बझाङ — मानवअधिकार उल्लंघनको आरोपमा बेलायतको अदालतमा मुद्दा खेपिरहेका नेपाली सेनाका कर्नेल कुमार लामाविरुद्ध बझाङमा १५ भन्दा बढी उजुरी परेका छन् ।

सत्य निरुपण तथा मेलमिलाप आयोगले द्वन्द्वकालमा भएका घटनाका पीडितलाई उजुरी दिन तोकेको समय घर्किन १५ दिन बाँकी रहँदा उनको नाममा उजुरी दिनेको संख्या बढ्दै गएको स्थानीय शान्ति समिति स्रोतले जनाएको छ ।

‘सबैभन्दा बढी उजुरी लामाकै नाममा आएका छन्,’ समितिका एक कर्मचारीले भने, ‘कतिपय खामबन्दी र कतिपय गोप्य रूपमा आएका छन्, सबै गरेर १५ भन्दा बढी नै होलान् ।’ उनको नाममा अझै केहीले उजुरी दिने तयारी गरिरहेको जानकारी आएको उनले बताए ।

२०५९ देखि २०६१ सम्म बझाङस्थित कालिजंग गुल्मको सेनानी हँुदा लामाले हत्या, शारीरिक तथा मानसिक यातना, शरीर बन्धक बनाएको, गैर कानुनी थुनामा राखेको, विस्थापित हुन बाध्य पारेको जस्ता आरोप पीडितले उजुरीमा लगाएका छन् । ती घटनामा उनको संलग्नता दाबी गर्दै पीडितहरूले उजुरी दिइरहेका हुन् ।

लामामाथि सबैभन्दा बढी उजुरी हत्या आरोपकै रहेको शान्ति समिति स्रोतले बताएको छ । ब्यारेकमा लगेर शारीरिक यातना दिएको भनेर लामाको नाममा तत्कालीन छात्राहरूले पनि उजुरी दिएका छन् । माओवादी युद्धमा लागेको आरोपमा आफ्ना परिवारलाई यातना दिएको विषयमा पनि उनको नाममा केही उजुरी परेका छन् । उजुरी दिनेहरूमा माओवादीका तर्फबाट द्वन्द्वमा संलग्न भएका नेता, कार्यकर्ताहरू बढी छन् । तत्कालीन स्कुले छात्रा, शिक्षक र सर्वसाधारणले पनि उनलाई कारबाहीको माग गर्दै उजुरी दिएको बताए । लामा सेनानी भएको समयमा जिल्लामा माओवादी पक्षका १० जना भन्दा बढीले ज्यान गुमाएका थिए भने थुप्रै धरपकड र यातनाका घटना भएका थिए ।

यस्तै उजुरी दिने म्याद सकिन लाग्दा आयोगमा उजुरी दिनेको संख्या पनि बढी रहेको शान्ति समितिका कार्यालय सचिव तपराज ओझाले बताए । हालसम्म सत्य निरुपण तथा मेलमिलाप आयोगमा ३ सय ११ उजुरी दर्ता भएका छन् । १६ वटा उजुरी बेपत्ता छानबिन आयोगमा परेका छन् । अझै धेरै व्यक्तिले फारम लिएकाले उजुरीको संख्या ४ सयभन्दा बढी पुग्न सक्ने सचिव ओझाले बताए । ‘दैनिक ५/७ जना उजुरी दिने र सोही संख्यामा फारम लिनेहरू आइरहेका छन्,’ उनले भने, ‘अन्तिमसम्म सत्य निरुपणतर्फ उजुरीको संख्या ४ सय नाघ्न सक्छ ।’ दुवै आयोगमा उजुरी दिने म्याद असार मसान्तसम्म तोकिएको छ ।