कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
२४.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १३४

७ महिनासम्म पनि बनेनन् एचडीयू

स्वास्थ्य मन्त्रालयको बेवास्ता, जनशक्ति अभाव र उपकरण खरिदमा ढिलाइले धेरैजसो अस्पतालमा यो कक्ष पूर्ण रुपमा सञ्चालनमा आएन
प्रशान्त माली

काठमाडौँ — उपत्यकाका अधिकांश अस्पतालमा कोरोना संक्रमितका लागि छुट्याइएका बेड भरिसकेकाले नयाँ बिरामी सहजै भर्ना हुन सक्ने अवस्था छैन । ललितपुरको पाटन अस्पताल, किस्ट मेडिकल कलेज शिक्षण अस्पताललगायतले आईसीयू र भेन्टिलेटरको खोजीमा आउने बिरामीलाई धमाधम फर्काइरहेका छन् ।

७ महिनासम्म पनि बनेनन् एचडीयू

उपचार अभावमा ज्यान गुमाउनुपर्ने अवस्था आइसक्दा सरकारले गत वर्ष नै घोषणा गरेको हाई डिपेन्डेन्सी युनिट (एचडीयू) सञ्चालनमा ल्याउने योजना भने अलपत्र छ । आईसीयू बेड अभाव भएका बेला जटिल बिरामीका लागि पनि एचडीयू प्रभावकारी मानिन्छ । यसमा मेडिकल अक्सिजन उपलब्ध हुनुका साथै मुटुको धड्कन, रगतमा अक्सिजनको मात्रा, शरीरको तापक्रमलगायत थाहा पाउन सकिने मोनिटरसमेत जडान हुन्छ ।

स्वास्थ्य मन्त्रालयले गत कात्तिकमा उपत्यकासहित सातै प्रदेशमा गरी एक हजार ९ सय २५ वटा एचडीयू बेड सञ्चालनमा ल्याउने घोषणा गरेको थियो । जसअनुसार हालसम्म उपत्यकाका अस्पतालमा ८ सय ७५ वटा र प्रत्येक प्रदेशमा एक सय ५० बेडका दरले सञ्चालनमा आइसक्नुपर्ने थियो । तर मन्त्रालयको बेवास्ता, जनशक्ति अभाव र उपकरण खरिदमा ढिलाइले धेरैजसो अस्पतालमा यो सेवा पूर्ण रूपमा सञ्चालनमा आउन सकेको छैन । मन्त्रालयको तथ्यांकअनुसार हालसम्म देशैभर ७ सय ३० बेड सञ्चालनमा आएका, ६ सय बेडका लागि उपकरण खरिद गरिएको र बाँकी ५९५ बेडको खरिद प्रक्रिया नै थालिएको छैन ।

उपत्यकाका पाटन अस्पताल, त्रिवि शिक्षण अस्पताल (टिचिङ) र वीर अस्पतालमा एक/एक सय बेड सञ्चालनमा ल्याइने बताइएको थियो । तर टिचिङमा ५० र वीरमा ५५ बेड तयार भए पनि पाटनका यसको कुनै सुरसारै छैन । पाटन अस्पतालका निर्देशक डा. रवि शाक्यका अनुसार सरकारले योजना ल्याउनुअघि नै अस्पताल आफैंले ६० बेडको एचडीयू सञ्चालनमा ल्याइसकेको थियो । ‘सरकारले कात्तिकमा योजना ल्याए पनि पुस/माघतिर संक्रमण दर निकै कम भइसकेको थियो । तैपनि खरिद गर्न मन्त्रालयलाई पत्र पठाएँ तर त्यति चासो दिइएन । बजेट निकासा पनि भएन,’ उनले भने ।

मन्त्रालयको तथ्यांकअनुसार नेपाल प्रहरी अस्पताल, दहचोक अस्पताल, सिभिल सर्भिस अस्पताल, आर्मी अस्पताल, एपीएफ अस्पतालले ५०/५० बेडको एचडीयू सञ्चालनमा ल्याइसकेका छन् । त्यस्तै, मनमोहन कार्डियाक सेन्टर र भक्तपुर नगरपालिका अस्पतालले २५ बेडमा सेवा दिन थालिसकेका छन् । मानव अंग प्रत्यारोपण केन्द्र र भक्तपुर प्रादेशिक अस्पतालले २५/२५ बेडको उपकरण खरिद गरी सञ्चालनको तयारीमा छन् ।

थापाथलीको परोपकार प्रसूति तथा स्त्रीरोग अस्पताल र कीर्तिपुरको आयुर्वेद अस्पतालमा ५०/५० बेड तथा पाटनको मानसिक अस्पताल र नरदेवी अस्पतालमा २५/२५ बेड सञ्चालनमा ल्याउन उपकरण खरिद गरेका छन् । तर जनशक्ति अभाव हुँदा सञ्चालनमा आउन सकेको छैन । क्रमशः ५० र २५ बेडको एचडीयू राख्ने बताइए पनि धुलिखेल अस्पताल र कान्ति बाल अस्पतालमा सेवा सुरु भएको छैन । प्रसूति तथा स्त्रीरोग अस्पतालकी निर्देशक डा. संगीता कौशल मिश्राले मन्त्रालयसँगको समन्वयमा जनशक्ति बाहिरबाट लिने क्रममा रहेको बताइन् । ‘यहाँ महिलासँग सम्बन्धित मात्र उपचार हुन्छ । पुरै क्षमतामा सञ्चालन गर्न १० जना डाक्टर र २८ जना नर्स आवश्यक पर्छ,’ उनले भनिन् ।

ललितपुरको गोदावरी नगरपालिकाले बज्रबाराही चापागाउँ अस्पतालमा ७ जना चिकित्सक र १३ जना नर्सको व्यवस्था गरी २५ बेडको एचडीयू सञ्चालनमा ल्याएको छ । अस्पतालमा अक्सिजन अभाव हुन नदिन २७ वटा सिलिन्डर तयारी अवस्थामा राखिएको छ । नगर प्रमुख गजेन्द्र महर्जनका अनुसार सिलिन्डर सकिएका तत्काल अक्सिजन दिन मिल्ने चार वटा अक्सिजन कन्सन्टेटरको पनि व्यवस्था गरिएको छ । ‘संक्रमितको संख्या बढेर चिकित्सकहरू अपुग भएमा नगरपालिकाअन्तर्गतका स्वास्थ्यकर्मी खटाइनेछ । त्यतिले पनि अपुग भए निश्चित अवधिका लागि करारमा लिइनेछ,’ उनले भने ।

बज्रबाराही चापागाउँ अस्पतालका निमित्त प्रमुख हिराबहादुर कार्कीले एचडीयूको २५ बेडमध्ये ५ वटा प्रसूति हुने महिलाका लागि छुट्याइएको बताए । ‘बिरामी कतै रेफर गर्नुपरेमा अस्पतालमा छुट्टै एम्बुलेन्सको व्यवस्था गरेका छौं,’ उनले भने ।

सातै प्रदेशमा गरी एक हजार ५० बेडको एचडीयू स्थापना गर्ने सरकारको योजना थियो । तर हालसम्म वाग्मती र गण्डकी प्रदेशले मात्र १५०/१५० बेडको एचडीयू स्थापना गरेका छन् । प्रदेश १ र लुम्बिनीमा १/१ सय बेड, कर्णालीको हुम्ला, सुर्खेत र जाजरकोटमा ७५ बेड, सुदूरपश्चिममा एक सय २५ बेडका लागि मात्र उपकरण खरिद भएको छ । स्वास्थ्य सेवा निर्देशनालय कर्णाली प्रदेशका निर्देशक रविन खड्काले बाँकी बेडको खरिद प्रक्रियामै रहेको बताए । ‘अन्य प्रदेशमा जस्तै यहाँ प्रदेश स्वास्थ्य आपूर्ति केन्द्र भनेर छुट्टै संरचना छैन,’ उनले भने ।

स्वास्थ्य मन्त्रालयका सहप्रवक्ता डा. समीरकुमार अधिकारीले अस्पतालहरूलाई छिट्टै एचडीयू सञ्चालनमा ल्याउन ताकेता गरिहेको बताए । ‘रिपोर्ट माग्दा किस्ट अस्पतालले खरिद प्रक्रियामा रहेको भनी पठाएको छ । नेपाल मेडिकल कलेज जोरपाटी, काठमाडौं मेडिकल कलेज र सहिद गंगालाल राष्ट्रिय हृदय रोग केन्द्रले १/२ दिनमै सञ्चालनमा आउने भनेका छन्,’ उनले भने, ‘मानव अंग प्रत्यारोपण केन्द्रले पनि चाँडै सञ्चालनमा ल्याउने रिपोर्ट पठाएको छ ।’ उनका अनुसार २५ बेडको एचडीयूका लागि आवश्यक उपकरण खरिद गर्न मन्त्रालयले ३ करोड रुपैयाँ बजेट विनियोजन गर्ने गर्छ ।

प्रकाशित : वैशाख १८, २०७८ ०८:०४
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?