परम्परागत घरलाई अनुदान

यसले गर्दा यहाँ हेर्दै चिटिक्क परेका उस्तै आकारका कलात्मक घरहरू थोरै संख्यामा भए पनि ठडिँदै गइरहेका छन् ।

नगरपालिकाले चालू आर्थिक वर्षमा परम्परागत शैलीमा घर निर्माण गर्ने नगरको पुरानो क्षेत्रभित्रका नगरवासीहरूलाई मोहडाका लागि इँटा, झिँगटी र काठमा लाग्ने खर्चको ३५ प्रतिशत अनुदान दिने गरेको छ । यसबाहेक भिरालो छानाको निर्माणमा पनि लागतको पनि ३५ प्रतिशतसम्मको सहुलियत उपलब्ध गराउने व्यवस्था भएको मेयर सुनील प्रजापतीले बताए । भक्तपुर नगरपालिकाका अनुसार हालसम्म नगरका २ सय ६५ जनाले घर बनाएकामध्ये १६ जनाले परम्परागत शैलीमा घर निर्माण गरेका छन् ।

सम्मानसहित कदरपत्र

नगरपालिकाले भक्तपुर नगरको पुरानो क्षेत्रको परम्परागत सौन्दर्यलाई कायम राख्ने गरी घर बनाउनेलाई सम्मानस्वरूप रकम एवं प्रशंसापत्र वितरण गर्दै आएको छ । परम्परागत शैलीका भवनहरूको स्वरूपलाई कायम राख्ने कार्यमा लागि नगरवासीले सुविधा पाएपछि उनीहरू थप उत्साहित भएका छन् ।

परम्परागत वास्तुकला शैलीमा बनेका घरहरूमा आधुनिक एसी र हिटरबिना नै मौसमअनुकूल हुने गरेको छ । संस्कृतिविद् पुरुषोत्तमलोचन श्रेष्ठका अनुसार वास्तुकला शैलीमा बनेको घरको प्रयोग गरिएका इँटा, माटो, चुना, काठ आदि सामग्री वातावरणमैत्री हुनाले पर्यावरणलाई पनि यस्ता घरले बिग्रन दिँदैनन् । घरघरमा बिछ्याइएका परालले बुनेका सुकुल र वातावरणमैत्री सामग्रीहरूले गर्दा परम्परागत घरहरूमा गर्मीका शीतल र जाडोमा न्यानोपन अनुभूत हुने उनले बताए ।

भक्तपुरे संस्कृतिको अध्ययनकर्ता पद्मसुन्दर महर्जनका अनुसार उपत्यकाका अलवा चित्लाङ, खोपासी, साँगा, नाला, नुवाकोटलगायत आसपासका बस्तीका पुराना घरहरू भूकम्पका दृष्टिले पनि बलिया नै थिए । विस्तारै मानिस परम्परागत सिप र शैलीबाट विभुख हुँदै सुर्कीको ठाउँमा सिमेन्ट र काठको ठाउँमा फलामको प्रयोग गरी घर बनाउन थालेपछि पुरानो वास्तुकला नै लोप हुन लागेको अवस्थामा भक्तपुरवासीले थोरै भए पनि परम्परागत शैलीको बासस्थान बनाउनु राम्रो भएको संस्कृतिविद्हरू बताउँछन् ।

–निशा कुस्मा