नेपाल साहित्य महोत्सव : ‘लेक रहे पो लेकसाइड’

बुकवर्म फाउन्डेसन र र्‍यान्डम रिडर्स सोसाइटीको आयोजनामा शुक्रबारदेखि तालबाराही चोक लेकसाइडमा महोत्सव सुरु भएको हो । महोत्सवको पहिलो सेसन थियो, ‘लेक रहे पो लेकसाइड’ । यसमा देवेन्द्रराज लामिछाने, किशोर थापा, विश्वप्रकाश लामिछाने र गणेशबहादुर भट्टराईले लेकसाइडबारे आफ्ना भनाइ राखे ।

दीपेन्द्र श्रेष्ठ प्रस्तोता रहेको यो सेसनमा सहभागीले अतिक्रमणमा परेको फेवातालबारे मात्र कुरा उठाएनन्, यसको समस्या समाधानका लागि पनि सरोकारवाला निकायले पहल गर्नुपर्नेमा जोड दिए । फेवातालमा भइरहेको अतिक्रमणबारे उनीहरूले आवाज उठाए, सँगै यसलाई जोगाउनेतर्फ पनि सरोकारवालाले आ–आफ्नो स्थानबाट पहल गर्नुपर्नेमा उनीहरूले जोड दिए ।

दोस्रो सेसन थियो, ‘समानताको लडाइँ’ । यसमा चन्द्र भद्रा, भारती सिलवाल गिरी, बिन्दा पाण्डे र अमित ढकालले छलफल गरे । यो सेसनमा महिला आन्दोलनदेखि लोकतन्त्रको प्राप्तिसम्म महिलाका योगदान र समानता आदिका विषयमा चर्चा भयो । महिला हिंसा किन हुन्छ, यो कहाँबाट सुरु हुन्छ र यसमा समाज एवं पारिवारिक भूमिका के कस्तो रहन्छ भन्नेबारे उनीहरूबीच गहन छलफल भयो ।

महोत्सवको तेस्रो सेसन, हास्यव्यंग्य निबन्धकार भैरव अर्यालमाथि आधारित थियो । ‘हास्यव्यंग्य : भैरव अर्याल मीमांसा’ शीर्षक सेसनमा गफिए, साहित्यकार अमर न्यौपाने र रोचक घिमिरे । उनीहरूले हास्यव्यंग्य निबन्धको क्षेत्रमा भैरव अर्यालले पुर्‍याएको योगदानबारे चर्चापरिचर्चा गरे । यो सेसनमा भैरव अर्यालले आफ्नो जीवनमा भोग्नुपरेका कठिन अवस्थाबारे पनि उनीहरूले कुराकानी गरे । भैरव अर्यालले स्वेच्छाले मृत्युवरण गरेका विषयबारेका घतलाग्दा प्रसंग पनि छलफलमा आए ।

चौथो सेसन रह्यो, ‘संघीयताको सकस’ । यसमा टीकाराम यात्रीसँग छलफलमा थिए, प्राध्यापक कृष्ण खनाल र संविधानविद् भीमार्जुन आचार्य । नेपालमा संघीयतापछिको अवस्था र यसका सकारात्मक एवं नकारात्मक असरबारे उनीहरूले छलफल गरे ।

पाँचौं सेसन थियो, ‘काव्यिक आन्दोलन’ । यो सेसनमा तीर्थ श्रेष्ठ, मणि काफ्ले, ज्योति जंगल र अक्षर काकाले नेपालमा काव्यिक आन्दोलनका विषयमा समीक्षात्मक अभिव्यक्ति दिए ।