ढुंगेयुगको सहर

अप्लिसिखेमा मानिसको सबैभन्दा अघिल्लो उपस्थिति–चिह्न इसापूर्व दोस्रो सहस्राब्दीको अन्त्यतिरको रहेछ । यी संरचना भने पहिलो सहस्राब्दीतिरको हो । अप्लिसिखे जर्जियाको मुख्य शक्तिकेन्द्रका रूपमा आठौंदेखि दसौं शताब्दीमा पुनरोदय भयो, जतिखेर टिब्लिसीमाथि मुस्लिमले जित हासिल गरे । चौधौँ शताब्दीमा मंगोलको आक्रमणपछि यो सहरको भव्यता क्रमशः मासियो र विदेशी आक्रमणका बखत आक्कलझुक्कल शरण लिने ठाउँमा सिमित रहन पुग्यो ।

यहाँ कडा चट्टानका कापहरूमा खोपीहरू छन् । ती खोपी प्राचीनकालमा मानिसका आवास थिए । पसल, कबल अलग थिए । ठूला सभाहल थिए । बस्तीको मध्यभागबाट सर्पजस्तै सुल्किएको देख्न सकिन्छ पानीको कुलेसो । हाल भने खण्डहर छ । बस्तीको माथिल्लो भागमा पुनर्निर्माणपछि थोरै आधुनिक लाग्ने गिर्जाघर छ । अरु जे छन्, ती सबै संरचना ढुंगा खोपेर बनाइएका हुन् । यो सिंगो पहाड नै सुरुवाती चरणको एउटा सहर रहेछ ।