हिमालपारिको सन्देश

प्रतियोगितामा सहभागी ती युवाको पोसाक र अनुहार देखेर निर्णायकले प्रश्न गर्छन्, ‘तिमी त चिनियाँजस्तो छैनौ । तिम्रो पोसाक पनि निकै अनौठो छ । तर, तिमीले गाएको गीतचाहिँ सक्कली गायकभन्दा केही पनि फरक छैन । तिमी कहाँका हौ ?’

ती युवाले मुसुक्क हाँसेर जवाफ दिन्छन्, ‘म नेपाली हुँ । म अहिले साङहाईमा पढ्दै छु ।’
नेपाली भनेपछि फेरि निर्णायकहरू मुखामुख गर्छन् र केही खासखुस गर्छन् । सुरुमा उनीहरू नेपालको नाम सुनेर अलमलिएजस्तो लाग्छ । सायद उनीहरूका लागि नेपाल त्यति प्रचलित नाम थिएन । केही क्षणमैं महिला मूल्यांकनकर्ताले भन्छिन्, ‘नेपाल † हाम्रो तिब्बतपारिपट्टिको हिमालय देश । जस्तो टल्किने हिमाल उस्तै तिम्रो हाँसो ।’
दौरा–सुरुवाल र ढाका टोपीमा चिनियाँ टेलिभिजनमा गीत गाएर चीनमा चर्चा बटुल्ने यी युवा हुन् भक्तपुरका—सन्देश देउजा । उनी अहिले साङहाईमा चिनियाँ भाषा मूल विषय लिएर स्नातक गर्दैछन् । सामान्य गितार बजाउने उनले कहिल्यै पनि सांगीतिक कक्षा लिएका छैनन् । उनी आफूलाई नेपालमा ‘बाथरुम सिंगर’ मात्रै रहेको बताउँछन् । साङहाई पढ्न आएपछि उनी चिनियाँ गीत गुनगुनाउन थाले । भिडियो हेरेर त्यस्तै गाउन नक्कल गर्न थाले । फलस्वरूप अहिले उनी ३० भन्दा बढी चिनियाँ गीत गाउन सक्छन् । उनले ती गीतहरू कण्ठ पनि गरेका छन् । उनी प्राय: फेई युछिङकै गीत गाउँछन् ।

उनी साङहाई आएर पढ्न थालेको तीन वर्ष भयो । साङहाईमा पढ्न थालेको एक वर्षपछि उनले कलेजले आयोजना गरेको कार्यक्रममा चिनियाँ गीत गाए । त्यही गीतले उनको नयाँ यात्रा सुरु भयो । त्यसपछि उनलाई साङहाईकै स्थानीय टेलिभिजनले बोलाएर स्टुडियोमा गीत गाउन लगायो— त्यो पनि नयाँ वर्षको विशेष कार्यक्रममा । बेइजिङमा रहेको सीसीटीभीले उनलाई तीन पटक गीत गाउनका लागि बोलाइसक्यो । चिनियाँ गीत स्पर्धामा प्रतिस्पर्धी उछिन्दै उनले उत्कृष्ट स्थान लिइसकेका छन् ।

सन्देश ताइवानी गायक फेई युछिङका दुई दर्जनभन्दा बढी गीतहरू जस्ताको तस्तै गाउन सक्छन् । फेईले महिला गायिका तङ ली चुनसँग युगल गायन पनि गरेका छन् । सन्देशले त्यो युगल गीत पनि सीसीटीभीमा गाएका छन् । सन्देशसँग तङ ली चुनको स्वरमा प्रख्यात चिनियाँ गायिका थोङ याओले साथ दिएकी छन् ।

साङहाइमा सन्देशले दोस्रो वर्षदेखि एक चिनियाँँसँग कोठा सेयर गरेर बाहिर बसे । ‘मलाई चिनियाँ संस्कृति, समाज र रहनसहनलाई नजिकैबाट नियाल्न मन लाग्यो । त्यही भएर म चिनियाँ साथीसँग डेरामा बस्न थालेँ,’ उनी भन्छन्, ‘त्यसपछि त साँच्चै नै मैले धेरै कुरा सिक्ने मौका पनि पाएँ ।’

टेलिभिजनहरू च्यानलहरूमा सीसीटीभी संसारमा सबैभन्दा धेरै दर्शकले हेर्नेमा पर्छ । चीनभित्र र प्रवासी चिनियाँले सीसीटीभी हेर्ने गर्छन् । एकैचोटि करोडौँले हेर्ने कार्यक्रममा उनले नेपालको प्रचारप्रसार गरेका छन् । अहिले पनि विच्याट, क्यूक्यू, विइपो, युखोलगायत विभिन्न चिनियाँ माइक्रो ब्लग र सामाजिक संजालहरूमा सन्देशले गाएको चिनियाँ गीतका भिडियो भेटिन्छन् । उनका त्यस्ता भिडियो थुप्रै व्यक्तिले हेरेका छन् र सेयर गरेका छन् ।

सन्देशले चिनियाँ टेलिभिजनमा चिनियाँ गीतसँगै केही नेपाली गीत पनि गाएका छन् । मधुरो र लामो स्वर तानेर चिनियाँ गीत गाएपछि मञ्चमा आसीन निर्णायकले उनलाई नेपाली गीत गाउन अनुरोध गरे । जब सन्देशले ‘छातीमा मेरो यो छोटो भोटो कमरमा खुर्पेटो’ गीत गाए, तब उनीहरू थप आश्चर्यमा परे । यो नेपाली गीत निकै तीव्र गति र उच्च स्वरमा गाउनुपथ्र्याे । पहिले सन्देशले प्रस्तुत गरेको चिनियाँ गीतसँग न लय मिल्थ्यो, न त कुनै सुर ताल नै । एउटै व्यक्तिमा यस्तो विपरीत क्षमता देखेर चिनियाँहरू आश्चर्यचकित भएको सुनाउँछन् ।
सीसीटीभीको स्टुडियोमा उपस्थित हुँदा सन्देश सधैँ नेपाली टोपी लगाउँछन् र नेपालबारेमा केही जानकारी पनि दिन्छन् । आफ्नो नामजस्तै चिनियाँ गीतसँगै नेपाली सन्देश छर्ने काम गर्छन्— सन्देश देउजा ।
[email protected]