बालबालिकामा एडिनो भाइरस, चिकित्सक भन्छन्– ‘आत्तिनु पर्दैन’

बालबालिकाहरुमा यस्तै प्रकारका लक्षण देखिएमा ती एडिनो भाइरसको लक्षण हुन सक्ने बताउँछन् अस्पतालका पेडियाट्रिक पल्मोनोलोजिस्ट डा. जगत जीवन घिमिरे । 'यो भाइरस नयाँ भाइरस भने होइन,' उनले भने,‘यो भाइरस अहिले धेरैजसो बालबालिकामा देखिन थालेको छ । अभिभावकहरु यो नयाँ बिराम आयो भनेर आत्तिएका पनि छन् तर त्यो होइन । यो समस्या देखिँदै आइरहेको हो ।अहिले भने अलि धेरै देखिएको हो ।’

करिब दुई हप्तादेखि कान्ति बाल अस्पतालमा यो भाइरसको लक्षण लिएर बालबालिकाको संख्या बढ्दो छ । अस्पतालले यो भाइरसको आशंका गर्दै साउन ५ गते राष्ट्रिय जनस्वास्थ्य प्रयोगशालामा १३ वटा स्वाबहरु परीक्षणका लागि पठाएको थियो जसमा १२ वटामा यो भाइरस पुष्टि भएको थियो ।

डा. घिमिरेका अनुसार यो भाइरसको संक्रमण सबै उमेर समूहमा हुन सक्ने भएपनि ६ महिनादेखि ५ वर्ष उमेर समूहका बालबालिकामा बढी देखिन्छ ।

के हो एडिनो भाइरस ?

एडिनो भाइरस एक भाइरसको समूह हो जसले आँखा, फोक्सो नली, आन्द्रा, पिसाब नली, स्नायु प्रणाली आदिमा संक्रमण गराउन सक्छ ।

यो संक्रमण सबैलाई हुन सक्ने भएपनि बालबालिकामा बढी देखिन्छ । १० वर्ष उमेर अघि नै कम्तिमा यो भाइरसको कुनै एक लक्षण देखिइसकेको हुन्छ । यो भाइरसको यही नै मौसममा सर्ने भन्ने हुँदैन । यो संक्रमणमा सामान्य लक्षणहरु आउँछन् र केही दिनमा निको भएर पनि जान्छन् । तर रोगप्रतिरोधी क्षमता कम भएका बालबालिकामा यो जटिल हुन सक्छ ।

यो भाइरस समूहमा हुने बालबालिकामा छिटो सर्न सक्छ जस्तै डे–केयर सेन्टर, विद्यालय आदिमा भाइरस छिटो सर्न सक्ने हुन्छ । यो भाइरस संक्रमण भएका कसैले खोकेमा वा हाँच्छयु गरेमा सजिलै सर्न सक्छ । भाइरस सरेको खेलौना वा अरु केही वस्तु बच्चाले छोएमा यो सर्न सक्छ । बालबालिकाहरुले आफ्ना हात मुख र आँखामा लगिरहने हुनाले पनि छिट्टै सर्ने सक्ने सम्भावना हुन्छ । ज्वरो, खोकी, घाँटी दुखाइ, झाडापखाला र आँखा रातो हुने प्रमुख लक्षणहरु हुन् ।

के के हुन सक्छन् लक्षण ?

• ज्वरो आउनु,
• आँखा दुख्नु र रातो हुनु
• नाकबाट पानी बग्नु
• खोकी लाग्नु
• कान दुख्नु
• झाडापखाला हुनु
• टाउको तथा पेट दुख्नु
• उल्टी(बान्ता) हुनु
• घरीघरी पिसाब लाग्नु
• पिसाब पोल्नु र पिसाबमा रगत देखिनु
• निमोनिया हुनु आदि ।

किड्स हेल्थ डटकमका अनुसार यो भाइरसको संक्रमण देखिएपछि दुई दिन वा दुई हप्तासम्म लक्षण रहन सक्छ । चिकित्सकका अनुसार यदि लक्षण देखिएमा घरमै स्याहार गर्ने र जटिल अवस्था देखिए तुरुन्त विशेषज्ञलाई भेट्नुपर्छ । यदि बच्चालाई सास फेर्न गाह्रो भएमा, आँखा वरिपरि सुन्निएमा, ज्वरो नघटेमा तुरुन्त अस्पताल लगिहाल्नुपर्छ ।

बच्चाहरुमा यो संक्रमण देखिए केही दिनमै निको हुन सक्छ । केही लक्षण जस्तै आँखा रातो हुने, निमोनिया हप्ता वा हप्तादिन भन्दा बढी पनि लाग्न सक्छ ।अधिकांश घरमै निको हुन सक्ने भएपनि रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता कम भएका बालबालिकाहरुलाई अस्पतालमा उपचार गराउने आवश्यकता पनि आउँछ ।

डा. घिमिरे भन्छन्, ‘यो भाइरसको संक्रमण भएपछि बच्चाहरुलाई ज्वरो अलि बढी आउने, निको हुन समय लाग्ने, खोकी लाग्ने, खोकी पनि २ देखि ३ हप्तासम्म घ्यारघ्यार हुने हुन सक्छ।’ उनका अनुसार समस्या देखिएमा झोल कुरा दिने, प्रशस्त पानी खुवाउने, ज्वरोको औषधि दिने गर्नुपर्छ । ‘जटिल भए सिभियर निमोनिया हुन सक्छ । मुटुरोग, छातीरोग, बोन म्यारो ट्रान्सप्लान्ट गराएका, क्यान्सर लागेका रोग प्रतिरोधी क्षमता भएका बालबालिकालाई यसले जटिल बनाउन सक्छ,’ उनले भने ।