विद्यार्थीमाथि कठोर बन्दै बेलायत, ‘पोस्ट स्टडी वर्क’ को अवधि घटाउने तयारी- प्रवास - कान्तिपुर समाचार

विद्यार्थीमाथि कठोर बन्दै बेलायत, ‘पोस्ट स्टडी वर्क’ को अवधि घटाउने तयारी

नवीन पोखरेल

लन्डन — बेलायत सरकारले अध्ययनका लागि आउने अन्तर्राष्ट्रिय विद्यार्थीमाथि फेरि कडाइ गर्ने तयारी गरेको छ ।  बेलायती गृहमन्त्री (होम सेक्रेटरी) सुएला ब्रेभरम्यानले यही जनवरी २५ मा पेस गरेको अध्यागमन सुधारसम्बन्धी नयाँ प्रस्तावमा विद्यार्थीहरूमाथि अनुदार नीति समावेश गरिएको हो ।  

बेलायती पत्रिका ‘द टाइम्स’का अनुसार होम सेक्रेटरीले डिग्री पूरा गर्ने विदेशी विद्यार्थीले पाउँदै आएको ‘पोस्ट स्टडी वर्क’ को अवधि अहिले कायम रहेको दुई वर्षबाट घटाएर ६ महिनामा ल्याउने प्रस्ताव गरेकी छन्। पढाइ पूरा भएको ६ महिनाभित्र कुनै लाइसेन्सवाहक कम्पनीबाट स्पोन्सरसिप नपाएको अवस्थामा विद्यार्थीहरू आफ्नै मुलुक फर्किनुपर्ने छ।

त्यस्तै, अध्ययनका लागि आउने विद्यार्थीले आफ्ना 'डिपेन्डेन्ट' बेलायत ल्याउन सक्ने सुविधामा पनि कडाइ गर्ने नीति गृहमन्त्रीको नयाँ प्रस्तावमा समावेश छ। प्रस्तावित नीतिअनुसार रिसर्च बेस्ड पोस्ट ग्र्याजुएट कोर्समा आउने विद्यार्थीले मात्रै डिपेन्डेन्ट ल्याउन पाउनेछन्। पीएचडी वा कम्तीमा दुई वर्षे अवधिको रिसर्च बेस्ड पोस्ट ग्र्याजुएट कोर्समा आउने विद्यार्थीबाहेक अरुले डिपेन्डेन्ट सुविधा पाउनेछैनन्। छोटो अवधिको कोर्समा आउने विद्यार्थीले पनि डिपेन्डेन्ट ल्याउने सुविधाका कारण अध्यागमन दुरुपयोग भएको ठहर सरकारको छ ।

गृह मन्त्रालयले अहिले शिक्षा मन्त्रालयसँगको समन्वयमा नयाँ नीति कार्यान्वयनमा लैजाने तयारी गरिरहेको छ । तर, पोस्ट स्टडी वर्कको अवधि घटाउँदा विदेशी विद्यार्थीमाझ रहँदै आएको बेलायतप्रतिको आकर्षण घट्न सक्ने भन्दै शिक्षा मन्त्रालय भने नीति परिवर्तनको विपक्षमा रहेको जनाइएको छ।

प्रधानमन्त्री ऋृषि सुनकको सरकार भने विदेशी विद्यार्थीको संख्या घटाउने रणनीतिमा दृढ रहेको बताइन्छ । बेलायत सरकारले सन् २०३० सम्म मात्रै विदेशी विद्यार्थीको संख्या ६ लाख पुर्‍याउने लक्ष्य राखेकोमा गत वर्ष नै त्यो संख्या ६ लाख ८० हजार पुगेको सरकारी तथ्यांकले देखाएको छ।

बेलायत सरकारले झन्डै १० वर्षअघि पनि दुई वर्षे पोस्ट स्टडी वर्क सुविधा हटाएको थियो। जसका कारण त्यसपछिका कैयौं वर्ष बेलायतप्रति विदेशी विद्यार्थीको आकर्षण ह्वात्तै घटेको थियो। तर सन् २०२१ मा यो सुविधा पुनः ल्याइएपछि संसारभरबाट विद्यार्थीहरू बेलायत आउने क्रम उल्लेख्य रुपमा बढेको छ।

पछिल्लो समय नेपालबाट पनि हजारौँ विद्यार्थी अध्ययनका लागि बेलायत आइरहेका छन्। नेपालका विद्यार्थी एकैपटक ओइरिँदा उनीहरुलाई काम र बस्ने कोठासमेत सहजै पाउन सकस भएको छ । गृहमन्त्रीको प्रस्तावअनुसार पोस्ट स्टडी वर्कको अवधि ६ महिनामा घटाइने र डिपेन्डेन्टमा पनि कडाइ गरिने हो भने त्यसको सिधा असर नेपाली विद्यार्थीमा पनि पर्ने एक कन्सल्टेन्ट बताउँछन् ।

प्रकाशित : माघ १४, २०७९ १७:४६
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्

पत्रकार न्यौपानेको ‘घरको शिक्षा’ लोकार्पण

कान्तिपुर संवाददाता

काठमाडौँ — पत्रकार एवं लेखक दामोदर न्यौपानेको पुस्तक ‘घरको शिक्षाः संस्कारयुक्त सिकाइ र हुकाईका मनोवैज्ञानिक अभ्यास’ सार्वजनिक भएको छ । पुस्तकलाई शिखा बुक्सले प्रकाशन गरेको हो । 

कमलादीस्थित नेपाल प्रज्ञा प्रतिष्ठानमा शनिबार लेखक न्यौपानेसहित उनका छोरा हार्दिक, नेपाल शिक्षक महासंघका महासचिव लक्ष्मी किशोर सुवेदी, प्राध्यापक शिक्षाविद् विद्यानाथ कोइराला, मनोविद विजय ज्ञवाली, शिक्षक अञ्जु भट्टराई लगायतले संयुक्तरुपमा पुस्तकको लोकार्पण गरे । ‘घरको शिक्षा : घर–घरको आवश्यकता’ भन्ने मूलमन्त्रलाई केन्द्रित गर्दै पुस्तकमा लेखक न्यौपानेले बालबालिका, तिनको मनोविज्ञानमा विद्यालयसँगै घरमा अभिभावकले कस्तो शिक्षा, संस्कार तथा परिवेशमा उनीहरुको सिकाईलाई अगाडि बढाउन सकिन्छ भन्ने पक्षलाई उल्लेख गरेका छन् ।

घर नै बालबालिकाका लागि सबैभन्दा ठूलो सिकाईको संस्था रहेको खुलाउँदै न्यौपानेले अहिलेको परिवेशमा शिक्षा नीति नै बालबालिकाहरुको सिकाईमा बाधक रहेकाले यसलाई बहसका रुपमा अगाडि बढाउन अभियानस्वरुप पुस्तक लेखिएको बताए । ‘म कुनै विज्ञ होइन । शिक्षा र यो क्षेत्रमा भइरहेका नीतिहरुप्रति मेरो असहमति छ’, उनले भने, ‘बालबालिकाको सिकाई हिंसामुक्त वातावरणमा हुनुपर्छ । विवेकशील समाज बनाउने चिन्तनमा नै यो पुस्तक लेखिएको हो ।’ शिक्षामा परिवर्तन र यसलाई समृद्ध बनाउने आफ्नो लेखन विद्रोहको अर्को रुप भएको सुनाउँदै उनले आफ्नो मिसन जारी रहने सुनाए ।

पुस्तकबारे बोल्दै मनोविद ज्ञवालीले पुस्तकलाई बालहृदय र पुरुषमनोविज्ञान हाबी भएको सुनाए । घर नै बालबालिकाका लागि पहिलो हुकाई स्थल भए पनि अहिले घरभित्रै कसरी बालबालिकाहरु असुरक्षित बनिरहेका छन् भन्ने पाटोलाई लेखक न्यौपानेले घुमाउरो रुपमा प्रस्तुत गरेको ज्ञवालीले बताए । उनले भने, ‘पुस्तकभित्र हार्दिक एउटा पात्र देखिए पनि यो घर–घरको पात्र हो । हामीले हाम्रा बालबालिका असल होइन खुसी नागरिक बनाउने मिसन बनाउनुपर्छ । जुन यो पुस्तकले सिकाउँछ ।’

आजको व्यस्त र आधुनिक समयमा बालबालिकालाई सिकाईमा जोड्न अत्यन्तै कठिन रहेको सुनाउँदै शिक्षक भट्टराईले बालबालिकासँगको सिकाई, उनीहरुको खुसीलाई कसरी सिर्जनात्मक बनाउने भन्ने पक्षमा विद्यालय तथा अभिभावकलाई समेत पुस्तक निकै उपयोगी रहेको सुनाइन् ।

शिक्षक महासंघका महासचिव सुवेदी र प्राध्यापक शिक्षाविद् कोइरालाले पुस्तकलाई शिक्षक, विद्यार्थी तथा अभिभावकलाई दर्पण रहेको सुनाउँदै किताबभन्दा बाहिरको ज्ञानतिर उन्मुख पुस्तालाई बुझ्न सघाउने ठहर गरे ।

प्रकाशित : माघ १४, २०७९ १७:३३
पूरा पढ्नुहोस्
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
×