कोरोनाले कामविहीन बनेकाहरू नगदे बालीमा आकर्षित

कोरोनाका कारण व्यवसाय बन्द भएपछि सैनामैना नगरपालिका–१० सालझन्डीकी मनकुमारी राना घरमै थिइन् । आम्दानीका लागि के गर्ने भन्ने अलमलमा परेका बेला साथीहरूले फूल खेती गर्न उक्साए । छिमेकी साथीसहित सात जना मिलेर प्रतिवर्ष २२ हजार भाडा तिर्ने गरी सात कट्ठा जग्गा भाडामा लिए । बिरुवा रोप्न नगरपालिकाको कोभिड परियोजनाले २० हजार रुपैयाँ उपलब्ध गरायो । ‘फूलबाट सोचेभन्दा धेरै आम्दानी भयो,’ मनकुमारीले भनिन्, ‘अब थप जग्गा भाडामा लिएर तरकारी खेती गर्ने सोच छ ।’

कोरोनाले हाटबजार, ठेला व्यापार, चिया पसल गरेर जीविकोपार्जन गरेका विपन्न समुदाय धेरै प्रभावित बनेका छन् । यस्ता समुदायका महिला छनोट गरेर सैनामैना नगरपालिकाले ५५ महिलालाई २०/२० हजार नगद दिएर फूल खेतीमा लगाएको हो । उनीहरू सबैले फूल बेचेर गुजारा चलाएका छन् । फूल निख्रेपछिको त्यही जग्गामा तरकारी लगायत नगदे बाली लगाउन सहयोग गर्ने नगरपालिकाकी कृषि अधिकृत सिर्जना खनालले बताइन् । नगदेबालीमा यति आकर्षण छ कि विदेशबाट फर्केका युवासमेत व्यावसायिक खेतीमा लागेका छन् । सैनामैनामा मात्रै यस वर्ष ८० जना भारतलगायत तेस्रो मुलुकबाट फर्केका युवाले मौसमी/बेमौसमी तरकारी खेती थालेका छन् । त्यसमा टनेल बनाएर थोपा सिँचाइबाट बेमौसमी रूपमा काँक्रा र करेला फलाएर आम्दानी बढाउन भन्दै नगरपालिकाले ३५ हजार रुपैयाँका दरले अनुदान दिएको नगरपालिका प्रमुख चित्रबहादुर कार्कीले बताए । ‘व्यावसायिक खेतीका लागि प्राविधिक सेवा र आर्थिक सहयोगका लागि यूएनडीपी र सेतो गुराँस बाल विकास सेवासँग सहकार्य गरेका छौं,’ उनले भने, ‘यसले कोभिडका कारण समस्यामा परेका व्यक्ति छनोट गरेर चाहना राख्नेजतिलाई नगदे कृषि बालीमा लगाई उनीहरूको आम्दानी बढाउन सकेका छौं ।’