कान्तिपुर वेबसाईट
AdvertisementAdvertisement
१६.१२°C काठमाडौं
काठमाडौंमा वायुको गुणस्तर: १६०

रोगले सक्यो कफी

हाँगा, पात, जरा सुक्दै जाने समस्याले पाल्पा र गुल्मीका किसान चिन्तित छन् 
माधव अर्याल

पाल्पा — रैनादेवी छहरा गाउँपालिका–८ सत्यवतीका भगबहादुर सिँजालीको बारीमा आठ सयभन्दा बढी कफीका बोट छन् । गत वर्षभन्दा यसपालि कफीमा दाना धेरै लागेका थिए । दाना देखेर यसपालि दुई हजार किलोभन्दा बढी कफी बेच्ने उनको आशा थियो । गत वर्ष १ हजार ५ सय किलो बिक्री गरेका थिए । पुस–माघको चिसो र हुस्सुले भने उनलाई निराश तुल्यायो ।

रोगले सक्यो कफी

‘गत वर्षभन्दा धेरै कफी फल्ने विश्वास थियो,’ उनले भने, ‘चिसोले फल बिगार्‍यो ।’ कफीका दाना राता नभएर काला भएपछि किसान चिन्तित बनेका हुन् । रिब्दीकोट–७ पालुङमैनादी डबकाका दोलखबहादुर कार्कीका तीन सयभन्दा बढी कफीका बोट छन् । ती बोटको अवस्था पनि उस्तै छ । दाना कालै भएर सुकेका छन् । कफीको बोट मर्ने र दाना सुक्दै गएको उनले बताए । ‘रोगबारे कसलाई कहाँ भनूँ,’ उनले भने, ‘हामीलाई बर्बादै बनायो ।’ जिल्लाका किसानका लागि नगदे बाली हो, कफी । यसबाट घरखर्चका साथै छोराछोरी पढाउन आम्दानी हुन्छ । पात सुक्ने रोग लागेर हैरान भएको कार्कीले बताए ।


‘मौसमले यस वर्षको कफी सत्यनाश पारेको छ । कफीका बोट, फल, नर्सरी सबै बिगारेको छ,’ बगनासकाली गाउँपालिका–९ चापपानीका रुकबहादुर शाहीले भने । गत मंसिरदेखि नै कफीमा अलिअलि रोग देखिन थालेको हो । यो प्रकोप अझैसम्म पनि देखिएको छ । जिल्लाका धेरै कफीका बोटमा यस्तै समस्या देखिएको छ । पालुङमैनादी, देउराली, खस्यौलीलगायत गाउँमा अझ बढी प्रभावित बनाएको जिल्ला कफी व्यवसायी संघले जानकारी दिएको छ । बाहिर हेर्दा राम्रै लागेका दाना पनि भित्र हेर्दा बिग्रेको पाइएको कफी प्राविधिक कमल खनालले बताए । केही स्थानमा स्थलगत अनुगमन पनि गरिसकिएको उनको भनाइ छ । यस वर्ष कफी उत्पादनमा ५० प्रतिशत कमी आउने उनको भनाइ छ ।


सत्यवतीकी किसान मुगीसरा लम्तरीले पनि तुसारोले कफी टिप्नै नपाएको गुनासो गरिन् । तानसेन नगरपालिका, रैनादेवी छहरा, बगनासकाली गाउँपालिका, माथागढी, रम्भा गाउँपालिकामा व्यावसायिक कफी खेती हुन्छ । वार्षिक २५ हजारदेखि ३ लाख रुपैयाँसम्म आम्दानी लिने किसान रहेको संघले जनाएको छ । संघमार्फत पार्चमेन्ट कफीको प्रतिकिलो ५ सय ५० र ड्राइचेरीको १ सय ७० रुपैयाँमा प्रतिकिलो बिक्री हुँदै आएको छ । निजी व्यापारीले पनि गाउँमा कफी संकलन गर्दै हिँड्छन् । उनीहरूले बिक्री गर्ने रेकर्ड भने संघमा हुँदैन ।


गत आर्थिक वर्षमा पाल्पामा १६.६ टन पार्चमेन्ट कफी संकलन भई बिक्री भएको संघको तथ्यांक छ । जिल्लाबाट औसत वार्षिक २० टन कफी निकासी हुने गरेको छ ।

प्रकाशित : चैत्र २, २०७६ ०८:०४
प्रतिक्रिया
पठाउनुहोस्
जनताको राय

बैंकमा लगानीयोग्य रकम थुप्रिएर साढे ६ खर्ब नाघेको छ। बैंकहरूले ब्याजदर घटाउँदासमेत कर्जा प्रवाह बढ्न नसक्नुको कारण के हो?